Για πρώτη φορά εδώ και χρόνια, η Ευρώπη εκτοπίζει την Ασία από την κορυφή της παγκόσμιας ζήτησης υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), ανατρέποντας τις συνήθεις ροές και τιμές του καυσίμου. Ενώ οι ασιατικές εισαγωγές επιβραδύνονται, οι ευρωπαϊκές αυξάνονται θεαματικά, παρά τις διακηρύξεις για μείωση της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα.
Σύμφωνα με στοιχεία της Kpler που επικαλείται το Reuters, οι εισαγωγές LNG της Ασίας διαμορφώθηκαν σε 22,84 εκατ. τόνους τον Οκτώβριο, μειωμένες σε σχέση με τους 24,39 εκατ. τόνους του ίδιου μήνα το 2024. Συνολικά στο δεκάμηνο, η ήπειρος εισήγαγε 225,8 εκατ. τόνους, δηλαδή 14 εκατ. λιγότερους σε ετήσια βάση, με την Κίνα να καταγράφει συνεχή πτώση κάθε μήνα από τον Νοέμβριο του 2024.
Η Ευρώπη κινήθηκε στην αντίθετη κατεύθυνση: στο ίδιο διάστημα, οι εισαγωγές της εκτινάχθηκαν σε 101,38 εκατ. τόνους, αυξημένες κατά 16,75 εκατ. σε σχέση με πέρυσι. Κι όλα αυτά, την ώρα που οι Βρυξέλλες επιμένουν στον στόχο για «μόνιμη μείωση» της κατανάλωσης φυσικού αερίου.
Η εκτίναξη της ευρωπαϊκής ζήτησης έχει απορροφήσει την ασιατική υποχώρηση, οδηγώντας παραγωγούς και traders να στρέψουν την προσοχή τους ξανά προς τη Δύση. Ωστόσο, η μεταστροφή αυτή συνοδεύεται από γεωπολιτικές πιέσεις και ενεργειακές αντιφάσεις.
Οι ΗΠΑ πιέζουν την Ευρώπη να τερματίσει τις εισαγωγές ρωσικής ενέργειας και να αυξήσει τις αγορές αμερικανικού LNG, στο πλαίσιο της εμπορικής συμφωνίας που υπέγραψαν η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο Ντόναλντ Τραμπ.
Όμως οι ενεργειακοί κολοσσοί εκφράζουν ανησυχία: η ExxonMobil έχει προειδοποιήσει πως θα αποσυρθεί από την Ε.Ε. εάν εφαρμοστεί η Οδηγία Εταιρικής Δέουσας Επιμέλειας (CSDDD), που απαιτεί από τις πολυεθνικές να παρακολουθούν τις εκπομπές ρύπων και τα ανθρώπινα δικαιώματα σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα τους.
Ανάλογες προειδοποιήσεις έχει εκφράσει και το Κατάρ, ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας LNG παγκοσμίως.
Ενεργειακή εξάρτηση από τις ΗΠΑ
Παρά τις αντιστάσεις, η Ευρώπη παραμένει βαθιά εξαρτημένη από τις αμερικανικές ροές LNG. Σύμφωνα με το Institute for Energy Economics and Financial Analysis (IEEFA), το 57% των ευρωπαϊκών εισαγωγών LNG το α΄ εξάμηνο του 2025 προήλθε από τις ΗΠΑ, με τη Γερμανία και την Ελλάδα να καλύπτουν το 94% και 84% των εισαγωγών τους αντίστοιχα από αμερικανικό αέριο.
Το ΙΕΕFA προειδοποιεί ότι τα μακροχρόνια συμβόλαια που υπογράφουν τα ευρωπαϊκά κράτη, ενδέχεται να οδηγήσουν σε υπερεξάρτηση από έναν προμηθευτή, τη στιγμή που η Ε.Ε. φιλοδοξεί να μειώσει τη ζήτηση φυσικού αερίου κατά 25% μέσα στα επόμενα 25 χρόνια.
Παρά την αισιοδοξία των υπέρμαχων της ενεργειακής μετάβασης, τα στοιχεία δείχνουν ότι το φυσικό αέριο παραμένει βασικό καύσιμο στο ευρωπαϊκό ενεργειακό μείγμα. Η Γερμανία, για παράδειγμα, κατέγραψε φέτος τη μεγαλύτερη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο λόγω χαμηλών ανέμων, παρά τη ραγδαία ανάπτυξη ΑΠΕ.
Αναλυτές προειδοποιούν πως, ακόμη κι αν υπάρξει υπερπροσφορά LNG τα επόμενα χρόνια, η πτώση τιμών θα ενισχύσει τη ζήτηση διεθνώς.
Με την ενεργειακή αστάθεια και τις καιρικές αβεβαιότητες να εντείνονται, η εξάρτηση από το φυσικό αέριο φαίνεται πως θα παραμείνει ισχυρή τόσο στην Ευρώπη, όσο και στην Ασία.
