Δυσοίωνες φαίνεται να είναι οι προβλέψεις για την θέση της Ιταλίας στην ΕΕ μετά τις εκλογές, σύμφωνα με αναλυτές, καθώς η ασάφεια από τα αποτελέσματα των καλπών δημιουργούν έντονο προβληματισμό για την δυναμική που θα έχει η χώρα στις ευρωπαϊκές εξελίξεις .
Σύμφωνα με αναλυτές που γνωρίζουν καλά την Ιταλία, το ΑΠΕ-ΜΠΕ παρουσιάζει τις απόψεις του διευθυντή του Κέντρου Ευρωπαϊκής Πολιτικής (ΕPC) Γιάννη Εμμανουηλίδη, του Σεμπαστιάν Μαϊγιάρ, διευθυντή του Ινστιτούτου Ζακ Ντελόρ, και της Ιταλίδας δημοσιογράφου Αντριάνα Τσερετέλι.
«Το αποτέλεσμα των ιταλικών εκλογών είναι ακόμα ασαφές για την Ευρώπη», επισημαίνει ο διευθυντής του ΕPC Γιάννης Εμμανουηλίδης. Η πιθανότητα να μπουν στον κυβερνητικό συνασπισμό της Ιταλίας ένα από τα δύο «ευρωφοβικά» κόμματα --το «Κίνημα των Πέντε Αστέρων» και η «Λέγκα»-- αδιαμφισβήτητα θα δυσκολέψει τα πράγματα, αλλά κανείς δεν γνωρίζει σε ποιό βαθμό, διότι κανείς δεν γνωρίζει τί θέλουν και τί θα επιδιώξουν, σημειώνει ο ίδιος. Το βέβαιο είναι, πάντως, ότι η νέα Ιταλική κυβέρνηση θα είναι πιο επικριτική απέναντι στην ΕΕ, σε σχέση με αυτό που γνωρίζαμε ως τώρα.
"Είτε θα έχουμε μια πολύ δεξιά κυβέρνηση που θα θελήσει να μπλοκάρει την Ευρώπη, είτε μια αδύναμη κυβέρνηση που ξαφνικά δεν θα έχει την απαραίτητη βαρύτητα. Και στις δύο περιπτώσεις, η Ιταλία δεν θα είναι στο τρένο της Ευρώπης", προβλέπει ο Σεμπαστιάν Μαϊγιάρ, διευθυντής του Ινστιτούτου Ζακ Ντελόρ. Σύμφωνα με τον Σ. Μαϊγιάρ, είναι πιθανό να έχουμε μια «βουβή» Ιταλία για κάποιο χρονικό διάστημα, ίσως για μερικά χρόνια, η οποία δεν θα είναι σε θέση να επηρεάσει τους σημαντικούς προσανατολισμούς της Ευρώπης, σε μια κρίσιμη στιγμή για το μέλλον της.
Ωστόσο ο Γ. Εμμανουηλίδης θεωρεί ότι η "δυσαρέσκεια" απέναντι στην ΕΕ που εξέφρασαν οι Ιταλοί στις κάλπες, όχι μόνο για την οικονομία, αλλά κυρίως για τη διαχείριση του μεταναστευτικού, θα μπορούσε να αποτελέσει «έναν λόγο παραπάνω» για να υπάρξει μια «πραγματική αλλαγή» στην Ευρώπη. Ο Γ. Εμμανουηλίδης θεωρεί ότι το αποτέλεσμα των ιταλικών εκλογών θα εντείνει τις πιέσεις για ένα συνολικό πακέτο μεταρρυθμίσεων στην Ευρώπη, που δεν θα περιλαμβάνει μόνο τα θέματα της ΟΝΕ, αλλά και το μεταναστευτικό, την ασφάλεια και την άμυνα. Το ερώτημα τώρα, σύμφωνα με το Γ. Εμμανουηλίδη, είναι σε ποιό βαθμό ο μεγάλος συνασπισμός στη Γερμανία θα πιέσει για την μεταρρύθμιση της ΕΕ και πόσο «φιλόδοξη» θα είναι τελικά η «νέα πρωτοβουλία» Γερμανίας-Γαλλίας.
Για την Αντριάνα Τσερετέλι ανταποκρίτρια εδώ και τρεις δεκαετίες της οικονομικής εφημερίδας «il Sole 24 ore» στις Βρυξέλλες, το ερώτημα είναι «πώς η Ιταλία θα διαχειριστεί τη θέση της σε μια Ευρώπη που αλλάζει». Σύμφωνα με την ίδια, αυτή η ανατροπή των πολιτικών συσχετισμών στην Ιταλία, με την παρακμή των παραδοσιακών κομμάτων και την επιτυχία ενός αντισυστημικού και ενός ακροδεξιού κόμματος, έρχεται στην πιο ακατάλληλη συγκυρία της ιταλικής και ευρωπαϊκής ιστορίας. «Βρισκόμαστε στις παραμονές μιας «νέας Ευρώπης», ενός νέου κύματος μεταρρυθμίσεων και η Ιταλία χρειάζεται μια σταθερή κυβέρνηση, μια ισχυρή ευρωπαϊκή πολιτική και στρατηγική και πάνω απ' όλα αξιοπιστία», σημείωσε προ ημερών η Α. Τσερετέλι κατά τη διάρκεια συζήτησης στο European Policy Center στις Βρυξέλλες. «Αντ' αυτού έχουμε δύο αντιευρωπαϊκά κόμματα τα οποία προεκλογικά προσπάθησαν να στρογγυλοποιήσουν τις θέσεις τους, αλλά παραμένουν μη φιλοευρωπαϊκά και περιπλέκουν το διάλογο με την Ευρώπη», πρόσθεσε η ίδια.
Σύμφωνα με την Α. Τσερετέλι, το αποτέλεσμα των Ιταλικών εκλογών έδειξε ότι ένα σημαντικό ποσοστό των Ιταλών θεωρεί ότι η Ευρώπη δεν είναι παρούσα στα προβλήματα της Ιταλίας, δεν έχει δείξει την απαραίτητη αλληλεγγύη στο μεταναστευτικό, ενώ την ίδια στιγμή «παρεμβαίνει» στην οικονομία, επιφέροντας μέτρα λιτότητας, υψηλούς φόρους και περικοπές. Εξάλλου, η ίδια υπογραμμίζει ότι το αποτέλεσμα των ιταλικών εκλογών δίχασε την Ιταλία σε Βορρά και Νότο κάτι το οποίο οφείλεται τόσο σε οικονομικούς, όσο και σε κοινωνικούς παράγοντες. Κατά την Α. Τσερετέλι, το γεγονός ότι η βόρεια Ιταλία ψήφισε σε σημαντικό ποσοστό το ακροδεξιό κόμμα της «Λέγκα», δεν έχει να κάνει τόσο με το μεταναστευτικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η χώρα, όσο με το γεγονός ότι η κρίση ανέδειξε το πάγιο πρόβλημα των «βόρειων» Ιταλών που έχουν κουραστεί να πληρώνουν ετησίως περί τα 55 δισ. ευρώ για τον «φτωχό» Νότο, χωρίς κανένα αποτέλεσμα, λόγω της γραφειοκρατίας, της διαφθοράς και άλλων παθογενειών που χαρακτηρίζουν τον Ιταλικό Νότο.
