Με πρόσφατα καταγεγραμμένους τους συσχετισμούς δυνάμεων των κομμάτων, εκπλήξεις δεν αναμένονται σήμερα στις κάλπες. Η πρωτοκαθεδρία της ΝΔ δεν αμφισβητείται, όπως και η σειρά κατάταξης των άλλων τεσσάρων κοινοβουλευτικών κομμάτων.
Το ενδιαφέρον επικεντρώνεται λοιπόν στο μέγεθος αυτοδυναμίας της ΝΔ, στη δυναμική του ΣΥΡΙΖΑ – που θα φανεί από την εκλογική του επίδοση - και στο πόσα κόμματα θα μπουν στη νέα Βουλή.
Συνεχίζοντας την στοχευμένη εκλογική του καμπάνια, ο Κυριάκος Μητσοτάκης εστίασε τις τελευταίες μέρες στα δύο κεντρικά ζητήματα για το κόμμα του: Στην επίτευξη όσο το δυνατόν υψηλότερου ποσοστού και στην “αφαίμαξη” των μικρών νεοπαγών κομμάτων που έκαναν απειλητική εμφάνιση στα δεξιά της ΝΔ.
Κοντά στο όριο, αλλά εκτός Βουλής
Τα “μαθηματικά” του εκλογικού συστήματος λένε ότι για να επιτύχει άνετη αυτοδυναμία η ΝΔ, δεν αρκεί να συγκεντρώσει υψηλό ποσοστό. Χρειάζεται να συγκεντρώσουν υψηλό συνολικό ποσοστό και τα κόμματα που θα μείνουν τελικά εκτός Βουλής.
Αντί λοιπόν να κυνηγήσει τον δύσκολο στόχο, που ήταν η αύξηση του δικού της ποσοστού, επικεντρώθηκε στον ευκολότερο: Στην “αποψίλωση” των μικρότερων κομμάτων – ιδιαίτερα εκείνων που πλησίαζαν δημοσκοπικά στο όριο του 3%.
Για το πρώτο κόμμα που διεκδικεί αυτοδυναμία, το καλύτερο σενάριο είναι όλα αυτά τα κόμματα να πλησιάσουν το 3%, αλλά να μην το πιάσουν και να μείνουν εκτός Βουλής. Ετσι θα αθροίσουν ένα πολύ υψηλό ποσοστό ψήφων που θα πάει “στον... κουβά” και δεν θα “μεταφραστεί” σε κοινοβουλευτή εκπροσώπηση. Οι αντίστοιχες έδρες θα κατανεμηθούν αναλογικά στα κόμματα που θα μπουν στη Βουλή – με τη μερίδα του λέοντος να πηγαίνει εν προκειμένω στη ΝΔ.
Ποσοστά και έδρες
Σημασία λοιπόν δεν έχει πόσα κόμματα θα μπουν στη Βουλή, αλλά τι ποσοστό θα συγκεντρώσουν αυτά που θα μείνουν εκτός.
Πόσο σημαντικό είναι αυτό το ποσοστό για την επίτευξη κοινοβουλευτικής αυτοδυναμίας, φαίνεται από τις ακόλουθες συγκρίσεις:
- Εάν τα κόμματα που θα μείνουν εκτός Βουλής συγκεντρώνουν 16% (όπως στις εκλογές της 21ης Μαίου), η ΝΔ θα χρειάζεται μόλις 36% για να εκλέξει 153 βουλευτές
- Εάν όμως το συνολικό ποσοστό τους είναι 8%, το πρώτο κόμμα (η ΝΔ) θα χρειάζεται 38,5% για να πάρει τις 153 έδρες
- Κι αν τα εκτός Βουλής κόμματα αθροίζουν μόνον 5%, το 38,5% δεν θα είναι αρκετό για αυτοδυναμία – θα δίνει στη ΝΔ μόλις 150 έδρες.
Ενδεικτική είναι και μιά άλλη σύγκριση, με βάση την υπόθεση ότι η ΝΔ θα προσεγγίσει το άνω όριο του εύρους ποσοστών που της δίνουν οι δημοσκοπήσεις.
- Συγκεντρώνοντας 43% θα κερδίσει 163 έδρες αν το συνολικό ποσοστό των εκτός Βουλής κομμάτων είναι 5%
- Με την ίδια επίδοση (43%) θα εκλέξει 170 βουλευτές, εάν τα εκτός Βουλής κόμματα συγκεντρώνουν 10%.
Συμπέρασμα: Οι ψήφοι που "πηγαίνουν στον κουβά" - δηλαδή σε κόμματα τα οποία δεν θα μπουν στη Βουλή, "μοιράζονται" ατύπως αναλογικά σε όσα πιάσουν το 3%. Ουσιαστικά όμως βοηθούν το πρώτο κόμμα να επιτύχει αυτοδυναμία.
