Ανησυχητική δυναμική αναπτύσσουν τα μεγάλα χρέη, άνω του 1 εκατ. ευρώ, που έχουν μπει στην ουρά του εξωδικαστικού μηχανισμού για ρύθμιση, καθώς μέσα σε ένα χρόνο έχουν αυξηθεί περισσότερο από 60% και αντιστοιχούν στο μεγαλύτερο ποσοστό των οφειλών που περιμένουν ρύθμιση και ανέρχονται συνολικά σε 42,7 δισ. ευρώ.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν σήμερα για τον εξωδικαστικό, οι οφειλές που ξεπερνούν το 1εκατ. ευρώ αθροίζουν σε 24,75 δισ. ευρώ και αποτελούν το 58% του συνόλου των οφειλών του εξωδικαστικού.
Οι οφειλές αυτής της κατηγορίας είναι αυξημένες σχεδόν κατά 10 δισ. ευρώ σε σχέση με τα στοιχεία Φεβρουαρίου 2024, όταν είχε ανακοινωθεί ότι αθροίζουν σε 15,3 δισ. ευρώ και αποτελούν το 59% του συνόλου των οφειλών του εξωδικαστικού.
Με άλλα λόγια, τα χρέη των μεγαλοφειλετών, που είναι στην πλειονότητά τους φυσικά πρόσωπα - επιτηδευματίες, όχι μόνο αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό των χρεών που οδεύουν σε ρύθμιση με τον εξωδικαστικό, αλλά αυξάνονται με τον ίδιο ρυθμό που αυξάνεται το συνολικό προς ρύθμιση ποσό, το οποίο έχει αυξηθεί από τα 26 στα 42,7 δισ. τον τελευταίο χρόνο.
Το πρόβλημα, όπως επισημαίνουν νομικοί που χειρίζονται τέτοιες ρυθμίσεις, είναι ότι στα μεγάλα χρέη υπάρχει υψηλός βαθμός δυσκολίας αποδοχής ρυθμίσεων, ιδιαίτερα από τους χρηματοδοτικούς φορείς (τράπεζες και servicers) και, πολύ περισσότερο, όταν ο οφειλέτης έχει στην κατοχή του περιουσιακά στοιχεία, όπως συμβαίνει κατά κανόνα όταν κάποιος έχει σωρεύσει τόσο μεγάλες οφειλές.
Το ερώτημα είναι σε ποιο βαθμό και πόσο γρήγορα μπορεί ο εξωδικαστικός μηχανισμός να ρυθμίσει αυτά τα χρέη μεγαλοφειλετών. Μέχρι στιγμής, η κυβέρνηση έχει προσπαθήσει να διευκολύνει τις ρυθμίσεις μόνο των «μικρών ψαριών», αρχικά με τη διάταξη που υποχρεώνει τους χρηματοδοτικούς φορείς να αποδέχονται τις ρυθμίσεις που βγάζει ο ειδικός αλγόριθμος για τους οφειλέτες με πολύ χαμηλά εισοδήματα και, πιο πρόσφατα, με τον διπλασιασμό των σχετικών εισοδηματικών ορίων, ώστε διευκολυνθεί η ρύθμιση χρεών και της μεσαίας τάξης.
Στα μεγάλα χρέη, σύμφωνα με νομικούς, είναι πολύ συχνό το φαινόμενο της απόρριψης ρυθμίσεων από τους χρηματοδοτικούς φορείς με αιτιολογία την έλλειψη οικονομικής δυνατότητας του οφειλέτη να εξυπηρετήσει τη ρύθμιση. Αλλά και πολλοί από τους μεγαλοφειλέτες απορρίπτουν τις προτάσεις ρύθμισης, επειδή δεν έχουν τη δυνατότητα να τις εξυπηρετήσουν.
Όπως εκτιμάται και με βάση τα σημερινά δεδομένα, δηλαδή χωρίς να υπολογίζονται πιθανές αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο, η ρύθμιση των μεγάλων οφειλών θα αποδειχθεί το αδύνατο σημείο του εξωδικαστικού μηχανισμού, καθώς μάλιστα όλο περισσότεροι μεγαλοφειλέτες υποβάλλουν αιτήσεις.
