Καθ’ οδόν βρίσκεται η ένταξη στον εξωδικαστικό μηχανισμό, επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών που έχουν χρέη έως 50.000 ευρώ προς το Δημόσιο και πρόσθετα έως 50.000 ευρώ προς τα ασφαλιστικά Ταμεία. Αθροιστικά δηλαδή, οι οφειλές που μπορούν να υπαχθούν στις εξωδικαστικό και στις σχετικές ρυθμίσεις των 120 δόσεων, αγγίζουν τις 100.000 ευρώ.
Την εν λόγω εξέλιξη, που θα αποτελέσει «βαθιά» ανάσα για χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες, προανήγγειλε ο ειδικός γραμματέας διαχείρισης ιδιωτικού χρέους, Φώτης Κουρμούσης, μέσω εγγράφου που αναφέρει τα εξής:
i. Η νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης για τη ρύθμιση των οφειλών ελεύθερων επαγγελματιών και επιχειρήσεων έχει προϋποθέσεις και κριτήρια υπαγωγής που είναι τα πιο ελαστικά σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς ο εξωδικαστικός μηχανισμός αφορά σε όλες τις βιώσιμες επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως μεγέθους, που αδυνατούν αποδεδειγμένα να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους.
ii. Σχετικά με τον ισχυρισμό ότι η υπαγωγή στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό είναι αδύνατη, υπογραμμίζουμε ότι κατά το πρώτο εξάμηνο λειτουργίας της σχετικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας έχει πιστοποιηθεί ότι 2.702 νομικά πρόσωπα πληρούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας. Επιπλέον, σε λιγότερες από 10 ημέρες διεύρυνσης της δυνατότητας ρύθμισης οφειλών και στους ελεύθερους επαγγελματίες, 1.678 έχει πιστοποιηθεί ότι πληρούν τα κριτήρια υπαγωγής. Παράλληλα άνω των 20 χιλιάδων επιχειρήσεων έχουν ξεκινήσει την υποβολή της αίτησης τους.
iii. Δεν υπάρχει κίνδυνος απώλειας υφιστάμενων ρυθμίσεων. Οι νέες διατάξεις είναι ιδιαίτερα καινοτόμες διότι η συμφωνία διευθέτησης των χρεών δεν επηρεάζει τις υφιστάμενες ρυθμίσεις οφειλών μετά την 31/12/2016, οι οποίες συνεχίζουν να εξυπηρετούνται κανονικά.
iv. Με τις νέες διατάξεις το πεδίο εφαρμογής των ρυθμίσεων του Εξωδικαστικού Μηχανισμού διευρύνθηκε στους επιχειρηματίες που δεν έχουν πτωχευτική ικανότητα, δηλαδή στους ελεύθερους επαγγελματίες / αυτοαπασχολούμενους.
ν. Τα όρια υπαγωγής για ελεύθερους επαγγελματίες είναι αρκετά υψηλά, αφού στις νέες ρυθμίσεις μπορούν να υπαχθούν οφειλές έως 50.000€ προς το Δημόσιο και πρόσθετα έως 50.000€ προς τα Ασφαλιστικά Ταμεία, δηλαδή άθροισμα 100.000 € συνολικό χρέος.
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, οι οφειλές ελευθέρων επαγγελματιών έως 50.000 ευρώ αφορούν το 95% των ελευθέρων επαγγελματιών που χρωστούν στο Δημόσιο. Το επόμενο διάστημα θα δημοσιοποιηθούν οι όροι υπαγωγής σε καθεστώς ρύθμισης ακόμη και υψηλότερων οφειλών, άνω των 50.000 € προς δημόσιο και άνω των 50.000 € προς ασφαλιστικά ταμεία, δηλαδή αθροιστικά άνω των 100.000 € συνολικό χρέος.
vi. Στον σχεδιασμό των διαδικασιών ένταξης βασικός γνώμονας υπήρξε ο περιορισμός της γραφειοκρατίας. Για τον λόγο αυτό, καθώς και για την ενίσχυση της διαφάνειας, επιλέχθηκε μια πλήρως ηλεκτρονική διαδικασία, μέσω της σχετικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας, η οποία περιλαμβάνει έξι απλά βήματα. Η σχετική ηλεκτρονική πλατφόρμα αναβαθμίζεται σε μηνιαία βάση και ήδη τα περισσότερα στοιχεία και δικαιολογητικά καταχωρούνται αυτόματα από την πλατφόρμα.
vii. Η υπαγωγή και συμμόρφωση στη ρύθμιση οφειλών ελευθέρων επαγγελματιών αναστέλλει τη λήψη αναγκαστικών μέτρων επί των ρυθμιζόμενων οφειλών και διακόπτει την όποια διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης επί κινητών και ακινήτων, ακόμη και αν αυτή έχει ήδη ξεκινήσει. Όσοι επιχειρηματίες έχουν πτωχευτική ικανότητα, μπορούν να λάβουν:
α) Αυτοδίκαιη αναστολή για 70 ημέρες από την ημερομηνία αποστολής της πρόσκλησης του συντονιστή προς τους πιστωτές να συμμετάσχουν στη διαδικασία του Εξωδικαστικού Μηχανισμού
β) Δυνατότητα παράτασης αναστολής για χρονικό διάστημα έως τεσσάρων επιπλέον μηνών, εφόσον υπάρχει συναίνεση της απόλυτης πλειοψηφίας των συμμετεχόντων πιστωτών
γ) Αυτοδίκαιη αναστολή από την κατάθεση της αίτησης επικύρωσης της σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών και έως την έκδοση απόφασης από το αρμόδιο δικαστήριο
Από τη φύση τους οι Μηχανισμοί, όπως αυτός του Εξωδικαστικού, έχουν προσωρινό χαρακτήρα και άρα προκαθορισμένη διάρκεια, που συνοδεύει την οικονομική κρίση. Σε διεθνές επίπεδο δεν υπάρχει μια πάγια διαδικασία αναδιάρθρωσης χρέους διότι αυτό θα στρέβλωνε τα κίνητρα ομαλής εξυπηρέτησης των οφειλών και άρα θα αύξανε τα ληξιπρόθεσμα προς Δημόσιο, ταμεία, τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα των τραπεζών και τελικά το κόστος του χρήματος. Η ύπαρξη του Μηχανισμού συνδέεται με τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης, που άφησε πίσω της χιλιάδες επιχειρήσεις με υπέρογκα βάρη, οι οποίες χωρίς αυτά θα μπορούσαν να είναι βιώσιμες. Αυτές στοχεύει να βοηθήσει ο Μηχανισμός. Προφανώς το πρόβλημα και άρα το ενδιαφέρον είναι μεγάλο. Όταν θα πλησιάζει η προβλεπόμενη ημερομηνία ολοκλήρωσης της λειτουργίας του Μηχανισμού θα αξιολογηθεί η μέχρι τότε λειτουργία του και το κατά πόσο εξέλειψε ο λόγος ύπαρξής του και εφόσον απαιτηθεί, τότε η Κυβέρνηση θα προβεί στις σχετικές ενέργειες.
Η προϋπόθεση περί επίτευξης λειτουργικής κερδοφορίας (θετικός δείκτης EBITDA) τουλάχιστον μία φορά κατά την προηγούμενη τριετία κρίθηκε απαραίτητη, ώστε να θεμελιωθεί ότι πρόκειται για βιώσιμη επιχειρηματική δραστηριότητα, η οποία δεν θα βρισκόταν σε δυσχερή θέση αν δεν είχε επιβαρυνθεί εξωγενώς από την κρίση (μείωση ζήτησης, περιορισμός ρευστότητας από τραπεζικό σύστημα, υποχώρηση τιμών ενεχύρων δανεισμού κλπ). Επιπλέον, μια επιχειρηματική δραστηριότητα που έχει ανασταλεί είναι δύσκολο να τεκμηριωθεί ότι είναι βιώσιμη. Άρα θα πρέπει να υποβληθεί δήλωση έναρξης ή συνέχισης εργασιών φυσικού προσώπου.
Οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι αγρότες και οι λοιποί αυτοαπασχολούμενοι που αποκτούν εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, αλλά δεν έχουν πτωχευτική ικανότητα (εμπορική ιδιότητα) μπορούν πλέον να ρυθμίσουν τα χρέη τους έως 50.000 ευρώ προς το Δημόσιο και έως 50.000 ευρώ προς τα ασφαλιστικά ταμεία σε έως και 120 δόσεις, με την ένταξή τους στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του εξωδικαστικού μηχανισμού, σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση ΠΟΛ.1223/2017 για το Δημόσιο και την Υπουργική Απόφαση 62134/4100/2017 για τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, που εκδόθηκαν κατ' εξουσιοδότηση του άρθρου 15§21 ν.4469/2017’.
