Σε μια δύσκολη εξίσωση που θα εντείνει την εσωστρέφεια και θα διχάσει περαιτέρω τις χώρες μέλη, αναμένεται να εξελιχθεί ο νέος πολυετής προϋπολογισμός της ΕΕ, για την περίοδο 2028-2034.
Το έργο της Κομισιόν που έχει αναλάβει την εκπόνηση του βασικού σχεδίου είναι εξόχως δύσκολο, καθώς πρέπει να συμβιβάσει τα νέα δεδομένα που σχετίζονται με την αύξηση των αμυντικών δαπανών, τα αναπτυξιακά και λοιπά χρηματοδοτικά προγράμματα, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και την Κοινή Αγροτική Πολιτική.
Συμβιβάζονται όλα τα παραπάνω; Αυτό είναι το εύλογο ερώτημα που διατυπώνεται και εκ πρώτης η Ευρωπαϊκή Επιτροπή φαίνεται πως επιλέγει να γείρει την πλάστιγγα υπέρ των αμυντικών δαπανών και προφανώς των βιομηχανιών όπλων, αποδυναμώνοντας αισθητά το «πακέτο» που αφορά τις αγροτικές επιδοτήσεις.
Με στόχο να αποδεσμευτούν περισσότερα κονδύλια για την άμυνα και τις νεοσύστατες επιχειρήσεις, το τμήμα προϋπολογισμού της Ενωσης εξετάζει το ενδεχόμενο να μειώσει έως και κατά 20% τους προϋπολογισμούς της Ε.Ε. για τη γεωργία και τις περιφέρειες, οι οποίοι συναποτελούν τα δύο τρίτα των τρεχόντων διαθεσίμων της.
Το «facelift» στην ΚΑΠ
Η Κεντρική Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) που όπως φαίνεται οδεύει προς μεγάλο «facelift», αντιπροσωπεύει σχεδόν το ένα τρίτο του τρέχοντος πολυετούς προϋπολογισμού, περίπου 387 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 270 δισ. ευρώ καταβάλλονται απευθείας στους αγρότες. Επίσης, σύμφωνα με άλλα σενάρια που διακινούνται στις Βρυξέλλες, ενόψει των ανακοινώσεων της Φον ντερ Λάιεν, η Κομισιόν σχεδιάζει να ενσωματώσει τη χρηματοδότηση της ΚΑΠ σε ένα νέο ταμείο «εθνικής και περιφερειακής εταιρικής σχέσης». Και σ’ αυτή την περίπτωση, υποστηρίζουν τα ευρωπαϊκά συνδικάτα αγροτών, θα προκύψουν σημαντικές περικοπές στις αγροτικές επιδοτήσεις.
Νέοι φόροι
Εχοντας να αντιμετωπίσει ολοένα αυξανόμενες ανάγκες-δαπάνες και νέες ανταγωνιστικές προκλήσεις, η Κομισιόν δέχεται μεγάλη πίεση να εισαγάγει νέους φόρους σε επίπεδο Ε.Ε. ή να μεταφέρει ποσά από τα εθνικά φορολογικά έσοδα. η ΕΕ θέλει να αξιοποιήσει νέες πηγές χρηματοδότησης και γρήγορα. Προς αυτή την κατεύθυνση η Επιτροπή στην ΕΕ να λάβει μερίδιο από τους υψηλότερους ειδικούς φόρους κατανάλωσης καπνού και από έναν νέο φόρο επί των μη ανακυκλωμένων ηλεκτρονικών αποβλήτων.
Εφεδρείες για κρίσεις
Οι Βρυξέλλες αναμένεται να υποσχεθούν έναν πιο ευέλικτο προϋπολογισμό που θα επιτρέψει στην ΕΕ να αντιδρά γρήγορα σε κρίσεις (πανδημία, πολέμους), που θα ενισχύει την ασφάλεια των αλυσίδων εφοδιασμού, να υποστηρίξει την καινοτομία και να αναπτύξει καθαρή τεχνολογία.
