Διατεθειμένοι να χρησιμοποιήσουν το αμερικανικό ειρηνευτικό σχέδιο για την Ουκρανία ως βάση για διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία εμφανίζονται οι Ευρωπαίοι και άλλοι δυτικοί ηγέτες, αλλά προειδοποιούν ότι απαιτούνται σημαντικές αλλαγές. Ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο προσαρμογών, την ώρα που το Κίεβο και οι σύμμαχοί του επιδιώκουν καλύτερους όρους πριν από την κρίσιμη προθεσμία της Πέμπτης.
Εντονες διαβουλεύσεις βρίσκονται σε εξέλιξη μεταξύ Ευρωπαίων και άλλων Δυτικών ηγετών, καθώς η Ουάσιγκτον πιέζει το Κίεβο να απαντήσει έως την Πέμπτη στο νέο ειρηνευτικό σχέδιο 28 σημείων του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ.
Στο περιθώριο της συνόδου της G20, ηγέτες από Ευρώπη, Βόρεια Αμερική και Ασία συναντήθηκαν εκτάκτως για να συμφωνήσουν σε κοινή στάση απέναντι στην πρόταση της Ουάσιγκτον, η οποία υιοθετεί ορισμένες από τις βασικές απαιτήσεις της Ρωσίας.
Παρότι αναγνώρισαν την προσπάθεια του Τραμπ να επιταχύνει μια ειρηνευτική λύση, πολλοί προειδοποίησαν ότι αρκετά σημεία του σχεδίου είναι δύσκολο να γίνουν αποδεκτά από την Ουκρανία.
Σε κοινή δήλωσή τους, οι ηγέτες της ΕΕ, της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Βρετανίας, του Καναδά, της Ολλανδίας, της Ισπανίας, της Φινλανδίας, της Ιταλίας, της Ιαπωνίας και της Νορβηγίας ανέφεραν ότι το σχέδιο περιέχει «σημαντικά στοιχεία» για μια δίκαιη και βιώσιμη ειρήνη, αλλά «απαιτεί περαιτέρω εργασία».
Για να υπάρξει συντονισμένη προσέγγιση, συμφωνήθηκε οι σύμβουλοι εθνικής ασφάλειας των τριών μεγάλων ευρωπαϊκών κρατών (Γαλλίας, Βρετανίας, Γερμανίας) να συναντηθούν σήμερα, Κυριακή στη Γενεύη με αξιωματούχους της ΕΕ, των ΗΠΑ και της Ουκρανίας. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές και η Ιταλία θα συμμετάσχει στις συνομιλίες.
Προσεκτική στάση απέναντι στις αμερικανικές προτάσεις
Η κριτική επικεντρώνεται κυρίως στην πρόβλεψη του σχεδίου για παραχωρήσεις εδαφών, περιορισμό των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων και αποκήρυξη της προοπτικής ένταξης στο ΝΑΤΟ, ζητήματα που το Κίεβο θεωρεί κόκκινες γραμμές.
Ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν υπογράμμισε ότι «δεν μπορούν όλα να αποτελούν αποκλειστικά αμερικανική πρόταση» και ότι απαιτείται «ευρύτερη διαβούλευση» για μια λύση που θα εξασφαλίζει ειρήνη, αλλά και «ασφάλεια για όλους τους Ευρωπαίους».
Από την πλευρά της Γερμανίας, ο Καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς τόνισε ότι μια ενδεχόμενη κατάρρευση της Ουκρανίας «θα είχε επιπτώσεις στο σύνολο της Ευρώπης», προσθέτοντας πως υπάρχει «ευκαιρία» για τερματισμό του πολέμου, αλλά «ακόμα απέχουμε από ένα καλό αποτέλεσμα».
Το μήνυμα Ζελένσκι και η κινητοποίηση των συμμάχων
Ο Ουκρανός Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, σε διάγγελμά του προς τον ουκρανικό λαό, τόνισε ότι η χώρα αντιμετωπίζει «πολύ δύσκολη επιλογή» μεταξύ της διατήρησης της αξιοπρέπειας και της ελευθερίας της ή της απώλειας της αμερικανικής στήριξης. Ο ίδιος υποσχέθηκε ότι δεν θα επιτρέψει να παρακαμφθούν τα δικαιώματα και η ελευθερία των Ουκρανών.
Το μήνυμα αυτό φαίνεται να κινητοποίησε τους Ευρωπαίους ηγέτες, οι οποίοι επιδιώκουν να εξασφαλίσουν ένα πιο ευνοϊκό πλαίσιο για το Κίεβο πριν από την προθεσμία που έχει θέσει ο Τραμπ.
Στο μέτωπο, η φθορά της τρίχρονης εμπόλεμης σύγκρουσης επηρεάζει την ουκρανική κοινωνία και στρατιωτική ηγεσία. Στρατιώτες στην ανατολική Ουκρανία εξέφρασαν απογοήτευση για την προοπτική παραχώρησης εδαφών μετά από τόσο μεγάλες θυσίες.
Ο Τραμπ αφήνει περιθώρια αναθεώρησης
Σε σύντομες δηλώσεις του, ο Τραμπ άφησε να εννοηθεί ότι η πρότασή του μπορεί να προσαρμοστεί, λέγοντας ότι «δεν είναι η τελική προσφορά». Ωστόσο, επέμεινε ότι ο Ζελένσκι πρέπει να αποδεχθεί «κάτι που μέχρι τώρα αρνείται».
Οι Δυτικοί ηγέτες εξέφρασαν επίσης ανησυχία για τους περιορισμούς που προβλέπει το αμερικανικό σχέδιο στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις, διότι θα άφηναν τη χώρα «ευάλωτη σε μελλοντική επίθεση».
Την πρόταση της Ουάσιγκτον φαίνεται να βλέπει θετικά η Μόσχα, με τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν να τη χαρακτηρίζει «βάση για επίλυση της σύγκρουσης».
Το βλέμμα στη Γενεύη
Όλες οι πλευρές στρέφονται πλέον στη σημερινή συνάντηση στη Γενεύη, όπου οι Ευρωπαίοι σκοπεύουν να προτείνουν τροποποιήσεις στο αμερικανικό σχέδιο.
Αν και αναγνωρίζουν την ανάγκη τερματισμού του πολέμου, θέλουν να διασφαλίσουν ότι μια ειρηνευτική συμφωνία δεν θα αφήσει την Ουκρανία αδύναμη, ούτε θα ενθαρρύνει επιθετικές συμπεριφορές στο μέλλον.
