Με στοχευμένες ενημερωτικές δράσεις και εντατικούς ελέγχους, η Επιθεώρηση Εργασίας υλοποιεί στην πράξη τη δέσμευσή της για αλλαγή της εργασιακής κουλτούρας, με κατεύθυνση τη μηδενική ανοχή απέναντι σε φαινόμενα βίας και παρενόχλησης στον χώρο εργασίας.
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του αυτοτελούς τμήματος της Επιθεώρησης Εργασίας για την παρακολούθηση της βίας και της παρενόχλησης στην εργασία, κατά τη διάρκεια του 2024 ο συνολικός αριθμός των καταγγελιών ανήλθε σε 318, σημειώνοντας υπερδιπλασιασμό σε σχέση με το 2022 (151 καταγγελίες).
Το φαινόμενο του mobbing και οι μορφές παρενόχλησης
Κυρίαρχη μορφή παρενόχλησης παραμένει το mobbing — η λεκτική βία, η ψυχολογική πίεση και η ηθική παρενόχληση — που αντιστοιχεί στο 78% των περιπτώσεων.
Τα στοιχεία δείχνουν πως το «κάθετο mobbing» (από εργοδότη προς εργαζόμενο) παρουσιάζει πτώση, ενώ αυξάνονται τα περιστατικά «οριζόντιου mobbing», δηλαδή μεταξύ συναδέλφων.
Από το σύνολο των υπαίτιων εργαζομένων, 33% κατέχουν θέσεις ευθύνης (διευθυντές, προϊστάμενοι, μάνατζερ), ενώ 26% είναι συνάδελφοι της ίδιας ιεραρχικής βαθμίδας.
Μέχρι τον Οκτώβριο του 2025, έχουν ήδη πραγματοποιηθεί 1.806 έλεγχοι, ενώ οι καταγγελίες ανέρχονται σε 374, γεγονός που αποτυπώνει τη διαρκώς αυξανόμενη ορατότητα των φαινομένων αυτών και την ενεργοποίηση των εργαζομένων να αναφέρουν περιστατικά.
Αύξηση εμπιστοσύνης και αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων
Όπως αναφέρουν στελέχη της Επιθεώρησης Εργασίας, τα ευρήματα δείχνουν ότι οι πολίτες εμπιστεύονται περισσότερο τους θεσμούς και καταγγέλλουν με μεγαλύτερη ευκολία, χάρη στο ενισχυμένο νομικό πλαίσιο και τις συνεχείς ενημερωτικές πρωτοβουλίες.
Το 31% των υποθέσεων επιλύθηκε μέσω διαμεσολάβησης από τις υπηρεσίες της Επιθεώρησης, ενώ η αναλογία υποθέσεων που οδηγούνται στα δικαστήρια μειώθηκε, από 47% σε 39%, δείχνοντας βελτίωση της εξωδικαστικής διαχείρισης.
Η πρόληψη μέσω ενημέρωσης
Η προϊσταμένη του αρμόδιου τμήματος, Γεωργία Βαζάκη, δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι εφαρμόζεται εκτεταμένο πρόγραμμα ενημερωτικών δράσεων με στόχο την πρόληψη, την ευαισθητοποίηση και την καλλιέργεια μιας νέας κουλτούρας μηδενικής ανοχής.
«Η γνώση είναι δύναμη. Κάθε εργαζόμενος πρέπει να γνωρίζει τα δικαιώματά του και πού να απευθυνθεί όταν δέχεται πίεση ή κακομεταχείριση», τονίζει.
Από το 2021 έως σήμερα, έχουν πραγματοποιηθεί περίπου 10 δράσεις ανά έτος, με τη συμμετοχή εργοδοτών, σωματείων και εκπαιδευτικών φορέων.
Παράλληλα, η Επιθεώρηση συνεργάζεται με το ΕΒΕΑ, τον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών, την Εθνική Αρχή Διαφάνειας, το ΚΕΘΙ και τον Συνήγορο του Πολίτη, προωθώντας κοινές δράσεις ευαισθητοποίησης.
Η σημασία της εξωδικαστικής επίλυσης
Η εξωδικαστική διαδικασία, όπως εξηγεί η κ. Βαζάκη, προσφέρει άμεση και ουσιαστική αποκατάσταση, με αυστηρές προθεσμίες:
«Η συζήτηση ορίζεται μέσα σε δέκα ημέρες και η διαδικασία ολοκληρώνεται σε δύο μήνες από την προσφυγή», σημειώνει, υπογραμμίζοντας τη συμβουλευτική και υποστηρικτική λειτουργία της Επιθεώρησης Εργασίας.
Πολιτικές πρόληψης στις επιχειρήσεις
Οι επιχειρήσεις υποχρεούνται να θεσπίζουν πολιτικές πρόληψης και διαχείρισης περιστατικών βίας και παρενόχλησης, οι οποίες για εταιρείες με πάνω από 70 εργαζομένους ενσωματώνονται υποχρεωτικά στον κανονισμό λειτουργίας τους.
Το 2024 κατατέθηκαν 299 κανονισμοί εργασίας με ενσωματωμένες σχετικές πολιτικές, με την πλειονότητα να προέρχεται από Αττική και Κεντρική Μακεδονία, ενώ ακολουθούν η Κρήτη και η Κεντρική Ελλάδα.
Καλλιέργεια εμπιστοσύνης και αλλαγή κουλτούρας
«Η βία και η παρενόχληση αποτελούν πλέον αναγνωρισμένους ψυχοκοινωνικούς κινδύνους, με ισχυρό θεσμικό πλαίσιο προστασίας», σημειώνει η κ. Βαζάκη.
«Η ενημέρωση παραμένει το πιο ισχυρό εργαλείο πρόληψης. Το πλαίσιο είναι ισχυρό και κανείς δεν πρέπει να φοβάται να μιλήσει», προσθέτει.
Η Επιθεώρηση Εργασίας παραμένει αρωγός σε κάθε εργαζόμενο που επιθυμεί να καταγγείλει ή να ζητήσει συμβουλή, επιβεβαιώνοντας πως η αλλαγή της εργασιακής κουλτούρας βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη.
