Σε φάση εντατικής μελέτης των στοιχείων που έχει παραλάβει από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) βρίσκεται η Εθνική Επιστημονική Επιτροπή για τη Διαχείριση και Ελέγχου της Ευλογιάς των ζώων, όπως δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρός της και πρύτανης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, καθηγητής Χαράλαμπος Μπιλλίνης.
«Έχουμε λάβει όλα ή σχεδόν όλα τα στοιχεία από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και τα μελετούμε, προκειμένου να εντοπίσουμε πού εμφανίζεται το πρόβλημα, σε ποιες περιοχές και υπό ποιους παράγοντες κινδύνου. Στόχος μας είναι να διαπιστώσουμε γιατί το νόσημα επανεμφανίζεται και να προτείνουμε τα πρώτα μέτρα αντιμετώπισης», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Μπιλλίνης επεσήμανε ότι η Επιτροπή βρίσκεται «πολύ κοντά» στη διαμόρφωση των πρώτων εξειδικευμένων μέτρων για τον περιορισμό της εξάπλωσης της νόσου, με στόχο την προστασία του ζωικού κεφαλαίου και τη διατήρηση της εμπορικής φήμης των ελληνικών προϊόντων ΠΟΠ.
Η εξάπλωση της νόσου και τα πρώτα δεδομένα
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΑΑΤ, ο αριθμός των νεκρών ζώων ξεπερνά τις 357.000, με τις μεγαλύτερες απώλειες να καταγράφονται στην Αχαΐα, τη Θεσσαλία, τις Σέρρες και –σε μικρότερο βαθμό– στον Έβρο.
Η Επιτροπή, όπως τόνισε ο πρόεδρός της, επιδιώκει να αποφύγει «lockdown πάση θυσία», υπογραμμίζοντας ότι η αυστηρότητα των μέτρων θα εξαρτηθεί από τα αποτελέσματα της ανάλυσης των δεδομένων.
Κεντρικός στόχος είναι να μη χαρακτηριστεί η Ελλάδα “ενδημική χώρα”, καθώς κάτι τέτοιο θα είχε σοβαρές επιπτώσεις τόσο στη διαχείριση της νόσου όσο και στο εμπόριο των ελληνικών κτηνοτροφικών προϊόντων.
«Η Ελλάδα θα χαρακτηριστεί ενδημική μόνο εφόσον το νόσημα εξαπλωθεί σε όλη τη χώρα ή αν προχωρήσουμε σε εμβολιασμό», εξήγησε ο κ. Μπιλλίνης.
Το ζήτημα του εμβολιασμού
Ο επικεφαλής της Επιτροπής ξεκαθάρισε ότι δεν υπάρχει εγκεκριμένο εμβόλιο για την ευλογιά των αιγοπροβάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Η Ευρώπη και ο ΕΟΦ έχουν απαντήσει επισήμως πως αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει διαθέσιμο εγκεκριμένο εμβόλιο. Υπάρχουν μόνο περίπου 300.000 δόσεις ιορδανικού εμβολίου, που φυλάσσονται ως εφεδρεία, ενώ παράλληλα βρίσκονται σε παραγωγή άλλες 1,7 εκατομμύρια δόσεις», δήλωσε.
Ωστόσο, όπως τόνισε, η Ευρωπαϊκή Ένωση προορίζει αυτά τα αποθέματα μόνο για έκτακτες περιπτώσεις, όταν μια χώρα δεν μπορεί να ελέγξει τη νόσο με μέτρα εξυγίανσης.
Εμπορικές και επιστημονικές επιπτώσεις του εμβολιασμού
Ο κ. Μπιλλίνης προειδοποίησε ότι η εφαρμογή εμβολιασμού θα μπορούσε να έχει σοβαρές εμπορικές συνέπειες.
Σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό κανονισμό, όπου εφαρμοστεί εμβολιασμός, επιβάλλονται περιορισμοί στη διακίνηση ζωικών προϊόντων, ενώ επειδή δεν υπάρχει δυνατότητα διάκρισης μεταξύ εμβολιασμένων και φυσικά μολυσμένων ζώων, όλα τα εμβολιασμένα θεωρούνται μολυσμένα — γεγονός που θα οδηγούσε αναγκαστικά σε σφαγή.
Παράλληλα, η αποτελεσματικότητα του εμβολίου δεν έχει επιβεβαιωθεί σε μεγάλη κλίμακα.
«Η βιβλιογραφία αναφέρει αποτελεσματικότητα 60-65%, που σημαίνει ότι έως και το 35% των εμβολιασμένων ζώων μπορεί να νοσήσει», σημείωσε ο καθηγητής.
Διαφορές με την οζώδη δερματίτιδα και το παράδειγμα της Τουρκίας
Απαντώντας στη σύγχυση που έχει προκληθεί με το εμβόλιο της οζώδους δερματίτιδας, ο κ. Μπιλλίνης διευκρίνισε ότι πρόκειται για διαφορετικά νοσήματα, αν και ανήκουν στο ίδιο γένος ιών.
«Το εμβόλιο της οζώδους δερματίτιδας επιτρέπει τη διάκριση εμβολιασμένων και μολυσμένων ζώων, κάτι που δεν ισχύει για την ευλογιά», υπογράμμισε.
Αναφερόμενος στην Τουρκία, εξήγησε ότι η γειτονική χώρα εφαρμόζει πρόγραμμα εμβολιασμού εδώ και δέκα χρόνια, χωρίς ωστόσο να έχει απαλλαγεί από τη νόσο.
Επιπλέον, σε περίπτωση που ένα κράτος-μέλος της ΕΕ προχωρήσει σε εμβολιασμό, επιβάλλονται αυτόματα περιορισμοί στις εξαγωγές των προϊόντων του, κάτι που επιβεβαίωσε πρόσφατα και ο Επίτροπος Γεωργίας Κρίστοφ Χάνσεν, κατά την επίσκεψή του στη Βουλγαρία.
Επόμενα βήματα
Η Εθνική Επιστημονική Επιτροπή αναμένεται εντός των επόμενων ημερών να παρουσιάσει τα πρώτα εξειδικευμένα μέτρα για την αντιμετώπιση της ευλογιάς, με έμφαση στη γρήγορη απομόνωση των εστιών, την ενίσχυση των ελέγχων μετακινήσεων και την προστασία των κτηνοτρόφων.
Στόχος, όπως επανέλαβε ο πρόεδρος της, είναι να ανακοπεί η εξάπλωση της νόσου πριν λάβει πανελλαδικές διαστάσεις και να προληφθεί κάθε ενδεχόμενο εμπορικού αποκλεισμού για τα ελληνικά προϊόντα ζωικής προέλευσης.
