Ο Μιχάλης Διακάκης, Επίκουρος Καθηγητής Ακραίων Φαινομένων και Φυσικών Καταστροφών του Πανεπιστημίου Αθηνών, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την αντιπλημμυρική θωράκιση της Αττικής σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. Τονίζει ότι οι υποδομές της Αττικής δεν μπορούν να ανταποκριθούν σε ακραία φαινόμενα όπως η καταιγίδα Ντάνιελ ή η πλημμύρα της Βαλένθια. Η κατάσταση επιδεινώνεται από την απώλεια μεγάλου ποσοστού δασών την τελευταία δεκαετία, οδηγώντας στην εκτίμηση ότι τα πλημμυρικά φαινόμενα θα είναι πιο έντονα τα επόμενα χρόνια.
Αύξηση των πλημμυρών και κλιματική αλλαγή
Η αύξηση των πλημμυρών, ειδικά των πολύ ακραίων, καταγράφεται έντονα τις τελευταίες δύο δεκαετίες στην Ανατολική Μεσόγειο, με αύξηση της τάξης του 85%. Η κλιματική αλλαγή, που επηρεάζει την ατμόσφαιρα και οδηγεί σε αύξηση της θερμοκρασίας του αέρα και της θάλασσας, αποτελεί βασικό παράγοντα.
Ταυτόχρονα, η αλληλεπίδραση των πλημμυρών με τις κρίσιμες υποδομές και τις κοινωνικοοικονομικές δραστηριότητες, οι οποίες παρουσιάζουν σημαντική διασύνδεση, αυξάνει σημαντικά τις επιπτώσεις.
Η θωράκιση της Αττικής ενόψει χειμώνα
Η Αττική, και ιδίως το οικιστικό σύνολο της πρωτεύουσας, είναι μια περιοχή χτισμένη με τις ανάγκες ενός περασμένου αιώνα, με φτωχό συνολικό σχεδιασμό και περιορισμένη μέριμνα για αντιπλημμυρική προστασία.
Παρόλο που έχουν προχωρήσει πολυάριθμα έργα τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, αυτά μπορούν να ανταποκριθούν σε φαινόμενα έως μέσης έντασης και όχι σε όλες τις τοποθεσίες.
Ο κ. Διακάκης υπογραμμίζει ότι η Αττική «δεν είναι διαμορφωμένη για το κλίμα του παρόντος και του μέλλοντος». Η απώλεια δασών την τελευταία δεκαετία επιδεινώνει την κατάσταση, καθιστώντας τα πλημμυρικά φαινόμενα πιο έντονα.
Διαχείριση του Κηφισού και λύσεις
Σχετικά με τη διαχείριση των υδάτων του Κηφισού και την πιθανή κατασκευή φράγματος στην περιοχή του Κόκκινου Μύλου, ο κ. Διακάκης αναφέρει ότι διάφορα έργα και μελέτες έχουν εκπονηθεί κατά μήκος του ποταμού και των παραποτάμων. Τα περισσότερα μπορούν να έχουν θετικό αποτύπωμα, αλλά πρέπει να υλοποιηθούν "όχι αποσπασματικά αλλά στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης παρέμβασης". Αυτή η παρέμβαση πρέπει να συνδυάζει:
-
Ανάσχεση της ροής των υδάτων στα ανάντη (στους ορεινούς όγκους).
-
Εκπαίδευση των πολιτών.
-
Ανανέωση των υποδομών και των υδραυλικών έργων.
-
Σταδιακή διάνοιξη οδών για το νερό, κάτι που, αν και δύσκολο, αποτελεί τη μακροπρόθεσμη στρατηγική στόχευση για ουσιαστικές λύσεις στην Αττική.
Οικονομικές δυνατότητες και απειλή από κλειστά ρέματα
Τα αντιπλημμυρικά έργα είναι πολύ ακριβές υποδομές που απαιτούν σημαντικά κεφάλαια. Παρόλο που αποδίδουν οικονομικά μακροπρόθεσμα, η υλοποίησή τους είναι επιβεβλημένη για την προστασία της ανθρώπινης ζωής και περιουσίας, ειδικά λόγω της κλιματικής κρίσης.
Το κλείσιμο των ρεμάτων και η απομείωση των κρίσιμων διατομών αποτελούν τους πιο επιβαρυντικούς παράγοντες για τις πλημμύρες στην Ελλάδα, και ιδίως στις παράκτιες περιοχές. Η ομαλή αποστράγγιση των υδάτων από τον άνω ρου των λεκανών απορροής είναι κρίσιμη για τη μείωση του κινδύνου πλημμυρών, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια ισχυρών καταιγίδων και με την παρουσία φερτών υλικών.
