Καμπανάκι για την πορεία υλοποίησης του Ταμείου Ανάκαμψης και το ενδεχόμενο απώλειας κοινοτικών κονδυλίων έκρουσε ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank, Φωκίωνας Καραβίας, μιλώντας στο 8ο Athens Investment Forum.
Οι επισημάνσεις του επικεφαλής της Eurobank αφορούν στο σκέλος των δανείων, αλλά σε συνδυασμό και με τις δυσκολίες που καταγράφονται και στο σκέλος των άμεσων επιχορηγήσεων, η εικόνα της υλοποίησης του ΤΑΑ δεν είναι ευχάριστη.
Ειδικότερα, ο κ. Καραβίας επεσήμανε ότι με τα σημερινά δεδομένα θα απορροφηθεί μόνο το 75% του δανειακού σκέλους από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Το σύνολο του δανείων που περιέχει του πακέτο του ΤΑΑ είχε οριστεί σε 15,4 δισ. ευρώ, εκ των οποίων εκτιμάται ότι θα απορροφηθούν τα 11,5 δισ. ευρώ και θα χαθούν πόροι ύψους περίπου 3,9 δισ. ευρώ.
Από τα αναλυτικά στοιχεία που παρουσίασε, προκύπτει ότι έως σήμερα έχουν συμβασιοποιηθεί σχεδόν 8 δισ. ευρώ από τα δάνεια του ΤΑΑ, τα οποία αντιστοιχούν σε επενδύσεις ύψους 17,5 δισ. ευρώ.
Συνολικά έχουν χρηματοδοτηθεί 531 επενδυτικά σχέδια, που καλύπτουν όλους τους κλάδους της οικονομίας, όπως ενέργεια, τηλεπικοινωνίες, βιομηχανία, πρωτογενής τομέας και δεν κατευθύνθηκαν σε παραδοσιακά ισχυρούς τομείς, όπως ο τουρισμός και οι κατασκευές.
Επίσης το 30% των συμβασιοποιημένων δανείων αφορά έργα ψηφιακού μετασχηματισμού, που είναι κρίσιμα για την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων.
Σημείωσε δε, ότι τα δάνεια του ΤΑΑ είναι διαθέσιμα έως τον Αύγουστο 2026 αρκεί μέχρι τότε, να έχουν συμβασιοποιηθεί τα επενδυτικά σχέδια, ενώ η σταδιακή εισροή πόρων στην οικονομία μπορεί να συνεχιστεί για μια ακόμη διετία τουλάχιστον μετά το τέλος του προγράμματος.
Κίνδυνος απώλειας
Αυξημένος είναι και κίνδυνος απώλειας και επιχορηγήσεων από το Ταμείο Ανάκαμψης, καθώς εκκρεμεί ακόμη η υλοποίηση πάνω από 200 προαπαιτούμενων (πάνω από 50%) που πρέπει να τακτοποιηθούν έως και τον Αύγουστο του 2026, όταν και λήγει το πρόγραμμα.
Καθώς το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών διαπιστώνει ότι δεν μπορεί να υλοποιηθεί το ΤΑΑ και να απορροφηθεί το σύνολο των πόρων κατευθυνόμενο σε παραγωγικές επενδύσεις, προχωρεί διαρκώς σε αναθεωρήσεις.
Στο πλαίσιο των αναθεωρήσεων ανακατανέμονται οι πόροι από επενδύσεις παραγωγικές σε «επενδύσεις» απλά για να απορροφηθούν οι πόροι. Έτσι εντάσσονται π.χ. προγράμματα προληπτικής ιατρικής, επιδόματα σε δημοσίους υπαλλήλους που τρέχουν το ΤΑΑ, οι επισκευές καμπαναριών εκκλησιών, η κατασκευή πεζόδρομων κ.λπ.
Η κυβέρνηση υπέβαλε ήδη στην Κομισιόν πρόταση αναθεώρησης του Ταμείου Ανάκαμψης, της τάξεως του περίπου 1,5 δισ. ευρώ, σε μια προσπάθεια να μη χαθούν οι πόροι των 5,82 δισ. ευρώ των επιχορηγήσεων και των 6,3 δισ. ευρώ των δανείων που εκκρεμούν ακόμη για να απορροφηθούν μέχρι τον Αύγουστο του 2026.
Το γεγονός ότι είχε προηγηθεί, τον Ιούλιο, μια αναθεώρηση 800 εκατ. ευρώ περίπου, έχουμε πόρους ύψους 2,3 δισ. ευρώ, που αλλάζουν κατεύθυνση.
Στα έργα που κόπηκαν επειδή δεν… τραβούσαν ήταν η προώθηση της πράσινης οικονομίας και της υψηλής τεχνολογίας, επενδύσεις αποθήκευσης ενέργειας, το πρόγραμμα «Απόλλων», 100 εκατ. ευρώ, για την παροχή φθηνού ρεύματος από τους ΟΤΑ, έργα ΣΔΙΤ αρδευτικών δικτύων κ.λπ.
Στα νέα έργα που εντάχθηκαν περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων ο χαρακτηρισμός των δημοτικών οδών σε όλη την επικράτεια, που αποτελεί προϋπόθεση για να λυθεί το θέμα της εκτός σχεδίου δόμησης, ενισχύεται με πέμπτο κύκλο το πρόγραμμα δασικής προστασίας Antinero, ενώ διευρύνεται με νέες τεχνολογίες που αξιοποιούν την τεχνητή νοημοσύνη το Ψηφιακό Σχολείο και διευρύνεται το Gigabit Voucher που φέρνει την οπτική ίνα μέχρι το σπίτι.
Η αναθεώρηση του ελληνικού ΤΑΑ, αναμένεται να εγκριθεί στις 12 Δεκεμβρίου στο ECOFIN και κατόπιν το ΥΠΕΘΟΟ θα καταθέσει το 7ο αίτημα επιχορηγήσεων και το 6ο αίτημα δανείων.
