Σε πυρετώδεις προετοιμασίες βρίσκεται η αμερικανική κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ, για την περίπτωση που το Ανώτατο Δικαστήριο μπλοκάρει τις εξουσίες του βάσει του International Emergency Economic Powers Act (IEEPA), με τις οποίες ο πρόεδρος έχει επιβάλει «αντισταθμιστικούς» δασμούς παγκοσμίως.
Σύμφωνα με Αμερικανούς αξιωματούχους, το Υπουργείο Εμπορίου και το Γραφείο του Εμπορικού Αντιπροσώπου των ΗΠΑ (USTR) εξετάζουν ήδη εναλλακτικές νομικές διαδρομές, όπως οι εξουσίες των παραγράφων 301 (Section 301) και 122 (Section 122) του Νόμου Περί Εμπορίου (Trade Act).
Τα εναλλακτικά αυτά εργαλεία, αν και εφαρμόσιμα, συνεπάγονται κινδύνους: είναι πιο αργά, περιορισμένα ή νομικά επισφαλή.
Παρ’ όλα αυτά, η αμερικανική κυβέρνηση παραμένει αποφασισμένη να διατηρήσει τους δασμούς σε ισχύ. Ανώτερος κυβερνητικός αξιωματούχος ανέφερε ότι οι δασμοί «θα αποτελούν θεμέλιο της οικονομικής ατζέντας, ανεξαρτήτως της απόφασης».
«Περιμένουμε την απόφαση. Ελπίζουμε να είναι θετική, αλλά αν όχι, θα βρούμε τρόπο – πάντα βρίσκουμε», δήλωσε ο Τραμπ.
Ο Λευκός Οίκος απέφυγε να σχολιάσει λεπτομέρειες, αλλά επιβεβαίωσε ότι αναζητά "νέους τρόπους" για να διασφαλίσει τη συνέχεια της εμπορικής πολιτικής. Εκπρόσωπος δήλωσε ότι ο πρόεδρος άσκησε νόμιμα τις εξουσίες του και ότι η κυβέρνηση παραμένει αισιόδοξη για την απόφαση.
Κρίσιμες επιπτώσεις στο διεθνές εμπόριο
Δεν είναι σαφές πότε θα εκδώσει το Ανώτατο Δικαστήριο την κρίσιμη απόφαση. Οι δικαστές εμφανίστηκαν επιφυλακτικοί κατά τη διάρκεια των προφορικών επιχειρημάτων, γεγονός που εντείνει την ανησυχία σε επιχειρήσεις και ξένες κυβερνήσεις.
Η απόφαση αφορά δασμούς που επηρεάζουν περισσότερο από το μισό του συνολικού αποτελεσματικού δασμολογικού επιπέδου των ΗΠΑ, το οποίο σήμερα ανέρχεται στο 14,4%. Σύμφωνα με αναλυτές του Bloomberg Economics, αν ακυρωθούν, «οι περισσότερες επιβαρύνσεις θα επανέλθουν» μέσω άλλων εργαλείων.
Ήδη η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει ενεργοποιήσει ή επανενεργοποιήσει διαδικασίες που θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν τους επίμαχους δασμούς: μια έρευνα βάσει του άρθρου 301 κατά της Βραζιλίας, δασμούς 301 σε κινεζικά προϊόντα από την πρώτη θητεία Τραμπ, καθώς και νέες πρωτοβουλίες υπό το άρθρο 232, που αφορά την εθνική ασφάλεια και έχει χρησιμοποιηθεί για μέταλλα και αυτοκινητοβιομηχανία.
Η πρώην διαπραγματεύτρια εμπορίου των ΗΠΑ, Γουέντι Κάτλερ, σημείωσε ότι η αυξανόμενη χρήση του Άρθρου 232 ίσως αποτελεί μέρος ενός ανεπίσημου "Plan B".
Περιορισμοί και νομικά κενά
Ορισμένα εργαλεία, όπως το Άρθρο122, επιτρέπουν μόνο προσωρινούς δασμούς έως 15% και για διάστημα 150 ημερών, ενώ το Άρθρο 338 δεν έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ και θεωρείται ιδιαίτερα ευάλωτο σε δικαστικές προσφυγές.
Επιπλέον, αξιωματούχοι εξετάζουν πολύπλοκα νομικά σενάρια, όπως το αν μπορούν να επιβάλλουν διαδοχικές περιόδους δασμών υπό το 122, χωρίς να παραβιάσουν το γράμμα του νόμου, ή αν μπορούν να εφαρμόσουν δασμούς αναδρομικά, ώστε να αποφύγουν την επιστροφή των περίπου 88 δισ. δολαρίων που έχουν ήδη εισπραχθεί.
«Θα τους επαναφέρουμε»
Ο Λίνσικομπ του Cato Institute εκτιμά ότι, αν τα δικαστήρια ακυρώσουν τους δασμούς, «η κυβέρνηση θα κινηθεί άμεσα για να τους επαναφέρει, κομμάτι-κομμάτι».
Ο αναπληρωτής επιτελάρχης του Λευκού Οίκου, Τζέιμς Μπλερ, δίνει «50-50» πιθανότητες υπέρ της κυβέρνησης, αλλά προεξοφλεί ότι, αν χρειαστεί, οι δασμοί θα επανέλθουν μέσω διαφορετικής διαδικασίας.
«Υπάρχουν εργαλεία που επιτρέπουν στον πρόεδρο να επαναφέρει ουσιαστικά ό,τι καταργηθεί», είπε.
