Με επιστολή της στον ΟΗΕ η Τουρκία κατηγορεί την Ελλάδα για τη στρατικοποίηση νησιών του Αιγαίου, για μαξιμαλιστικές απαιτήσεις, για τη συμφωνία της με την Αίγυπτο και επιμένει ότι το πρόβλημα δεν είναι ένα αλλά πολλά.
Τα θέματα που θέτει η Άγκυρα
Στην επιστολή της με ημερομηνία 19 Νοεμβρίου, η Αγκυρα περιγράφει όλη την τουρκική ατζέντα, η οποία κάθε άλλο παρά μικρή είναι, χωρίς να παραλείπει τις αναφορές της στην Κύπρο. Οπως μεταδίδει το militaire, η επιστολή φέρει την υπογραφή του μόνιμου αντιπροσώπου της Τουρκίας στον ΟΗΕ.
«Σας γράφω σχετικά με τις αναφορές του Κυριάκου Μητσοτάκη, πρωθυπουργού της Ελλάδας, στη χώρα μου, στη δήλωσή του κατά την 76η σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών.
Είναι λυπηρό το γεγονός ότι ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας παρουσίασε για άλλη μια φορά στρεβλή εικόνα για τις τρέχουσες εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς και για το Κυπριακό, προκειμένου να διατυπώσει αβάσιμες κατηγορίες κατά της Τουρκίας.
Τα απορρίπτουμε κατηγορηματικά στο σύνολό τους. Αυτή η κακή στάση της Ελλάδας δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να συμβάλει σε ένα περιβάλλον που ευνοεί τη συνεργασία και την καλή γειτονία.
Η ρητορική που χρησιμοποίησε η Ελλάδα στη Γενική Συνέλευση και οι ενέργειές της στο πεδίο δείχνουν έντονες ασυνέπειες. Ενώ η Ελλάδα αυτοπροβάλλεται ως “πρωταθλήτρια” του διεθνούς δικαίου, επιμένει στην παραβίαση των διεθνών συνθηκών που είναι ζωτικής σημασίας για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο, δηλαδή τις διατάξεις αποστρατικοποίησης των ειρηνευτικών συνθηκών της Λωζάνης του 1923 και του 1947 των Παρισίων.
Επισημάνθηκε στις επιστολές μου της 30ής Σεπτεμβρίου 2021 (A/76/379-S/2021/841) και της 13ης Ιουλίου 2021 (A/75/961-S/2021/651).
Η Τουρκία επαναλαμβάνει την έκκλησή της προς την Ελλάδα να τηρήσει τις διατάξεις αυτών των συνθηκών και να επαναφέρει το αποστρατικοποιημένο καθεστώς των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου.
Επιπλέον, η Ελλάδα δυστυχώς συνεχίζει να αγνοεί μία από τις βασικές αρχές που στηρίζουν το διεθνές νομικό πλαίσιο σχετικά με την οριοθέτηση των περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας, δηλαδή την αρχή της δίκαιης οριοθέτησης.
Η Ελλάδα επιδιώκει μαξιμαλιστικές διεκδικήσεις για τα όρια στην περιοχή, ενώ αγνοεί τα κυριαρχικά δικαιώματα και τα νόμιμα συμφέροντα της Τουρκίας.
Το πιο εμφανές παράδειγμα αυτής της πολιτικής φάνηκε τον Αύγουστο του 2020, όταν η Ελλάδα υπέγραψε βιαστικά τη λεγόμενη συμφωνία οριοθέτησης με την Αίγυπτο, παραμονές της επανέναρξης των διμερών συνομιλιών με την Τουρκία.
Θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι η εν λόγω συμφωνία παραβιάζει τα εγγενή δικαιώματα της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και, ως εκ τούτου, αντιβαίνει σαφώς στο πνεύμα των σχέσεων καλής γειτονίας.
Εάν η Ελλάδα είναι ειλικρινής στο κάλεσμά της για ειρηνική επίλυση των διαφορών μεταξύ των δύο πλευρών, τότε πρέπει πρώτα να εγκαταλείψει τέτοιες μαξιμαλιστικές απαιτήσεις. Πρέπει επίσης να σταματήσει να υπεραπλουστεύει τα εκκρεμή ζητήματα μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας.
Τα θέματα αυτά αποτελούν ένα ολοκληρωμένο πακέτο, το οποίο περιλαμβάνει επίσης την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας, το εύρος των χωρικών υδάτων και του εθνικού εναέριου χώρου, την κυριαρχία νησιών, νησίδων και βράχων που δεν παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα μέσω έγκυρων διεθνών πράξεων, την παραβίαση του αποστρατικοποιημένου καθεστώτος των νησιών Ανατολικού Αιγαίου από την Ελλάδα και το θέμα των περιοχών εξυπηρέτησης (FIR, SAR και NAVTEX).
Παρά το γεγονός αυτό, η Ελλάδα προσπαθεί να απεικονίσει την κατάσταση σαν να υπάρχει μόνο ένα πρόβλημα μεταξύ των δύο κρατών, δηλαδή η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας.
Χωρίς σωστή διάγνωση των διαφορών και γνήσια βούληση για την επίλυσή τους, θα κινδυνεύαμε μόνο να υπονομεύσουμε τους μηχανισμούς διαλόγου που έχουν ήδη δημιουργηθεί για την επίλυση αυτών των εκκρεμών ζητημάτων.
Από την πλευρά της, η Τουρκία συμμετείχε στους 63 γύρους συμβουλευτικών συνομιλιών και συμμετείχε σε πολιτικές διαβουλεύσεις με την Ελλάδα με εποικοδομητική προσέγγιση και θα συνεχίσει να το κάνει.
Είναι επίσης λυπηρό το γεγονός ότι, στο περιφερειακό πλαίσιο, η Ελλάδα και η ελληνοκυπριακή πλευρά έχουν ξεκινήσει μια προσπάθεια να δημιουργήσουν τα λεγόμενα σχήματα/μηχανισμούς περιφερειακής συνεργασίας, που βασίζονται εγγενώς στην εχθρότητα κατά της Τουρκίας και προορίζονται να χρησιμοποιηθούν ως εργαλείο να προωθήσει τις μαξιμαλιστικές διεκδικήσεις και τα στενά συμφέροντα του ελληνοκυπριακού διδύμου.
Αυτό το δίδυμο επίσης δεν φείδεται προσπαθειών για να εκμεταλλευτεί την Ευρωπαϊκή Ένωση και να τη χρησιμοποιήσει ως ασπίδα για την αντιτουρκική ατζέντα τους.
Οι πρόσφατες πρωτοβουλίες της Ελλάδας, όπως η υπογραφή συμφωνιών αμυντικής συνεργασίας με τρίτες χώρες, αποτελούν περαιτέρω κίνδυνο για την περιφερειακή σταθερότητα. Η Τουρκία θα συνεχίσει να υπερασπίζεται αποφασιστικά τα ζωτικά της συμφέροντα στην περιοχή.
Η Τουρκία πρότεινε επίσης, τον Σεπτέμβριο του 2020, τη διεξαγωγή μιας περιεκτικής διάσκεψης EastMed, με σκοπό την έναρξη, μεταξύ των σχετικών παραγόντων, διαλόγου για τη συνεργασία και την προετοιμασία του δρόμου για ειρηνική επίλυση διαφορών στην Ανατολική Μεσόγειο. Αυτή η πρόταση βρίσκεται ακόμη στο τραπέζι.
Σε ό,τι αφορά το Κυπριακό, θα ήθελα να υπογραμμίσω την υποστήριξή μας για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση, με βάση τις τρέχουσες πραγματικότητες στο νησί και μέσα από ένα νέο πλαίσιο που θα διαπραγματευόταν ελεύθερα μεταξύ δύο εξίσου κυρίαρχων κρατών.
Οι προσπάθειες υπαγόρευσης των παραμέτρων διευθέτησης είναι αντιπαραγωγικές και καταδικασμένες να αποτύχουν. Σε μισό και πλέον αιώνα διαπραγματεύσεων, το ομοσπονδιακό μοντέλο έχει αποδειχθεί αδύνατο και ανέφικτο ως βιώσιμη διευθέτηση στην Κύπρο.
Αυτό οφείλεται στην αδιαλλαξία της ελληνοκυπριακής πλευράς, η οποία πάντα αρνιόταν να μοιραστεί την εξουσία και την ευημερία με τον τουρκοκυπριακό λαό. Το αίτημα της τουρκοκυπριακής πλευράς για διασφάλιση των εγγενών δικαιωμάτων της, δηλαδή της κυριαρχίας και της ισότητας διεθνούς καθεστώτος, δεν μπορεί να αγνοηθεί.
Για τον λόγο αυτόν, η πρόταση που παρουσίασε ο Πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου κατά την άτυπη σύνοδο των Ηνωμένων Εθνών, που πραγματοποιήθηκε από τις 27 έως τις 29 Απριλίου 2021 στη Γενεύη, παρέχει μια εποικοδομητική και ρεαλιστική επιλογή για μια δίκαιη και μόνιμη εγκατάσταση στην Κύπρο.
Με αυτήν την ευκαιρία, θα ήθελα να τονίσω για άλλη μια φορά την ετοιμότητα και την πλήρη υποστήριξη της Τουρκίας για τη διασφάλιση μιας δίκαιης, και ειρηνικής λύσης σε όλες τις εκκρεμότητες, συμπεριλαμβανομένης της δίκαιης οριοθέτησης των περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας με όλα τα σχετικά παράκτια κράτη που αναγνωρίζει, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο , προκειμένου να συμβάλει περαιτέρω στη σταθερότητα και την ευημερία ολόκληρης της λεκάνης της Μεσογείου.
Η Τουρκία πιστεύει ότι η οικοδόμηση ειρήνης και σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο θα είναι δυνατή μόνο μέσω διαλόγου και συνεργασίας».
