Με αργούς ρυθμούς θα προχωρήσουν οι τράπεζες τη διαδικασία επιστροφής «κόκκινων» δανείων που έχουν ρυθμίσει οι servicers στα χαρτοφυλάκιά τους, υποβάλλοντας προτάσεις ξεχωριστά σε καθένα δανειολήπτη με ρυθμισμένο δάνειο, καθώς η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (EBA) δεν δίνει την άδεια για ομαδικές αγορές τιτλοποιημένων και ρυθμισμένων δανείων.
Η υπόθεση του... επαναπατρισμού δανείων εξελίσσεται σε ένα δύσκολο και σύνθετο πρόβλημα για τράπεζες και servicers. Οι τράπεζες επιδιώκουν να πάρουν πίσω στα χαρτοφυλάκιά τους δάνεια που έχουν γίνει «πράσινα», καθώς διαθέτουν τεράστιο πλεόνασμα καταθέσεων και «αναιμικά» χαρτοφυλάκια δανείων -είναι χαρακτηριστικό ότι ο δείκτης δανείων προς καταθέσεις των ελληνικών τραπεζών είναι γύρω στο 60%, όταν ξεπερνά το 100% κατά μέσο όρο στην ευρωζώνη.
Δεν πιάνουν τα κριτήρια
Όμως, οι κανόνες που έχει θέσει η EBA και εφαρμόζονται από τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό της ΕΚΤ (SSM) είναι εξαιρετικά αυστηροί και μέχρι στιγμής δεν έχουν επιτρέψει να μεταφερθούν μαζικά δάνεια που οι servicers ισχυρίζονται ότι είναι πλέον υγιή. Σύμφωνα με τους servicers, έχουν γίνει ρυθμίσεις δανείων άνω των 40 δισ. ευρώ και υπάρχουν ήδη σήμερα δάνεια άνω των 10 δισ. ευρώ που πληρούν τα κριτήρια της EBA, με κυριότερο να έχει καταγραφεί ομαλή εξυπηρέτηση των ρυθμισμένων δανείων τουλάχιστον για τρία χρόνια.
Ωστόσο, έχει διαπιστωθεί ότι αυτή η αισιοδοξία των servicers δεν έχει αντίκρισμα, καθώς διαφέρουν οι ορισμοί των servicers από αυτούς της EBA. Για παράδειγμα, όπως σημείωνε σε έκθεσή της η JPMorgan, ελέγχθηκε ένα χαρτοφυλάκιο 300 εκατ. ευρώ, αλλά μόνο 26 εκατ. ευρώ ήταν τα δάνεια που μπορούσαν να χαρακτηρισθούν «πράσινα» με τα κριτήρια της EBA.
Οι ευρωπαϊκοί κανόνες απαγορεύουν μια τράπεζα να αγοράσει ένα «πράσινο» δάνειο που είχε τιτλοποιηθεί από την ίδια. Επιπλέον, θα πρέπει το ρυθμισμένο δάνειο να μην έχει εμφανίσει καθυστέρηση άνω των τριών μηνών, το επιτόκιο της ρύθμισης να βρίσκεται στα μέσα επίπεδα της αγοράς, η ρύθμιση να μην περιλαμβάνει μεγάλη δόση στο τέλος της εξυπηρέτησης (balloon), να μην έχει γίνει ρύθμιση με τον νόμο Κατσέλη και η ηλικία του δανειολήπτη στο τέλος της ρύθμισης να μην υπερβαίνει τα 70 έτη.
Refinancing one to one
Μπροστά στη δυστοκία που υπάρχει με την εκπλήρωση αυτών των κριτηρίων, πρόσφατα δόθηκε από τον SSM, με πρωτοβουλία της Τράπεζας της Ελλάδος, η άδεια για να αρχίσουν οι τράπεζες μια προσπάθεια ανάκτησης «πράσινων» δανείων με τη βασανιστικά αργή διαδικασία Refinancing One to One, δηλαδή δάνειο προς δάνειο.
Οι servicers, σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν ξεχωρίσει δάνεια που πληρούν τα κριτήρια της EBA και ανάμεσα σε αυτά τα δάνεια οι τράπεζες επιλέγουν ορισμένα, για να προτείνουν σε κάθε δανειολήπτη ξεχωριστά μια αναχρηματοδότηση με λίγο ευνοϊκότερους όρους, ώστε η τράπεζα να αποκτήσει το δάνειο και να το μεταφέρει στο χαρτοφυλάκιό της.
Αυτή η διαδικασία θα εφαρμοσθεί πειραματικά το πρώτο τρίμηνο του έτους, χωρίς να υπάρχουν προσδοκίες για μεταφορά μεγάλων ποσών δανείων από τους servicers στις τράπεζες. Κερδισμένοι θα είναι οι συνεπείς στις ρυθμίσεις τους δανειολήπτες, που είναι υποψήφιοι για να πάρουν βελτιωμένες ρυθμίσεις από τις τράπεζες. Το ζητούμενο, πάντως, όπως αναφέρουν τραπεζικά στελέχη, είναι να επιτραπεί η μεταφορά μεγάλων χαρτοφυλακίων «πράσινων» δανείων, κάτι που δεν είναι ορατό στο άμεσο μέλλον.
