Σημαντικά θεμέλια για να εξελιχθεί η Ελλάδα σε ενεργειακό κόμβο όχι μόνο στο φυσικό αέριο και την ηλεκτρική ενέργεια, αλλά και στη δέσμευση, μεταφορά και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα (CCS), δημιουργεί το νέο θεσμικό πλαίσιο που ψηφίστηκε πρόσφατα από τη Βουλή, σε συνδυασμό με μεγάλες επενδύσεις επιχειρηματικών ομίλων.
Οι προοπτικές της νέας αυτής δραστηριότητας παρουσιάστηκαν στο ευρωπαϊκό συνέδριο Industrial Carbon Management Forum, που διοργάνωσε στην Αθήνα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε συνεργασία με την ΕΔΕΥΕΠ.
Ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΔΕΥΕΠ, Αριστοφάνης Στεφάτος, τόνισε πως η χώρα διαθέτει όλα τα απαραίτητα πλεονεκτήματα για να μετατραπεί σε περιφερειακό κόμβο μεταφοράς CO₂, συνδέοντας Μεσόγειο και Βαλκάνια μέσω ασφαλών γεωλογικών αποθηκών.
Όπως εξήγησε, η ολοκληρωμένη διαχείριση των εκπομπών αποτελεί κρίσιμο στοιχείο για την επίτευξη των ευρωπαϊκών στόχων κλιματικής ουδετερότητας. Η Ελλάδα έχει ήδη εξασφαλίσει πάνω από 920 εκατ. ευρώ ευρωπαϊκής χρηματοδότησης για έργα CCS, με τις συνολικές επενδύσεις να εκτιμάται ότι μπορούν να φτάσουν τα 4 δισ. ευρώ.
Νέος ρόλος για την Ελλάδα: μεταφορά, υγροποίηση και τεχνογνωσία
Αν και η βασική εγχώρια αποθήκη στον Πρίνο καλύπτει κυρίως τις ανάγκες της ελληνικής βιομηχανίας, το μεγάλο πλεονέκτημα της χώρας είναι η δυνατότητα υγροποίησης και μεταφοράς CO₂ προς τρίτες χώρες που διαθέτουν μεγάλης κλίμακας αποθηκευτικά κοιτάσματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η συμφωνία της EnEarth με τη γερμανική Heidelberg Materials για ανάπτυξη υπόγειας αποθήκης CO₂ στη Βάρνα της Βουλγαρίας.
Ο επικεφαλής αποθήκευσης άνθρακα της EnEarth, Νικόλας Ρήγας, χαρακτήρισε τη συνεργασία αυτή «μήνυμα εμπιστοσύνης» στη μέθοδο αποθήκευσης που αναπτύσσεται στον Πρίνο, υπογραμμίζοντας πως η Ελλάδα αποκτά ρόλο παρόχου τεχνογνωσίας σε ένα από τα σημαντικότερα έργα αποανθρακοποίησης του ομίλου Heidelberg.
Τα έργα που προχωρούν – Επενδύσεις άνω των 4 δισ. ευρώ
Με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση που υπερβαίνει τα 900 εκατ. ευρώ, προχωρούν μεγάλης κλίμακας έργα:
-
Motor Oil (Κόρινθος): 127 εκατ. ευρώ επιχορήγηση για δέσμευση 86 εκατ. τόνων CO₂ σε βάθος δεκαετίας. Επενδυτική απόφαση το 2026, λειτουργία το 2029.
-
ΤΙΤΑΝ (Καμάρι): 234 εκατ. ευρώ επιχορήγηση, μείωση 20 εκατ. τόνων εκπομπών. Λειτουργία στις αρχές του 2030.
-
Ηρακλής (Μηλάκι): 124,5 εκατ. ευρώ για δέσμευση 7 εκατ. τόνων CO₂, λειτουργία στις αρχές του 2030.
-
ΔΕΣΦΑ – GASLOG (APOLLOCO₂): Μονάδα υγροποίησης και εξαγωγής CO₂ στη Ρεβυθούσα, με αξιοποίηση της ήδη υπάρχουσας κρυογενικής υποδομής LNG για σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας.
-
EnEarth (Πρίνος): Επένδυση 1 δισ. ευρώ, με 270 εκατ. ευρώ χρηματοδότηση από CEF και Ταμείο Ανάκαμψης. Αρχική δυναμικότητα 1 εκατ. τόνου CO₂ ανά έτος, με μελλοντική επέκταση στα 2,8 εκατ.
Η στρατηγική της ΕΕ για την αποανθρακοποίηση
Η δέσμευση και αποθήκευση CO₂ αποτελεί βασικό εργαλείο της ευρωπαϊκής πολιτικής για μείωση εκπομπών σε τομείς όπου δεν υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις, όπως τα διυλιστήρια, η τσιμεντοβιομηχανία και η χημική βιομηχανία.
Με τις νέες υποδομές και το θεσμικό πλαίσιο, η Ελλάδα μπαίνει δυναμικά στη νέα εποχή της βιομηχανικής μετάβασης, διαμορφώνοντας ρόλο-κλειδί στη διαχείριση του διοξειδίου του άνθρακα στην ευρύτερη περιοχή.
