Ουρές κάνουν οι αποταμιευτές για να διαθέσουν τα κεφάλαιά τους στις τράπεζες, με αποτέλεσμα στις ανακοινώσεις αποτελεσμάτων πρώτου εξαμήνου να καταγράφονται θεαματικές αυξήσεις στα υπό διαχείριση κεφάλαια των συστημικών τραπεζών.
Οι αποταμιευτές δεν σπεύδουν, όμως, να κλείσουν τα χρήματά τους σε παραδοσιακές καταθέσεις προθεσμίας, αλλά δελεάζονται από τα αμοιβαία κεφάλαια ομολογιών τακτής λήξης, που σύμφωνα με εκτιμήσεις τραπεζικών στελεχών έχουν προσελκύσει περισσότερους από 300.000 αποταμιευτές.
Οι τράπεζες έχουν μετατρέψει τη διαχείριση κεφαλαίων (asset managment) σε... εργοστάσιο παραγωγής προμηθειών, οι οποίες αυξήθηκαν κατά 13% το α' εξάμηνο και ανήλθαν στα 1,14 δισ., σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν.
Τα υπό διαχείριση κεφάλαια (Assets Under Management - AUM) αυξήθηκαν εντυπωσιακά το πρώτο εξάμηνο χάρη στην άνθηση των αμοιβαίων κεφαλαίων και πρωτίστως των ομολογιακών τακτής λήξης, που προσφέρθηκαν σε αποταμιευτές σαν υποκατάστατα των προθεσμιακών καταθέσεων:
- Η Πειραιώς ανακοίνωσε ότι τα υπό διαχείριση κεφάλαια πελατών αυξήθηκαν στα 13,2 δισ. ευρώ στο τέλος του α' εξαμήνου 2025, δηλαδή κατά 27% σε ετήσια βάση. Η αύξηση ξεπέρασε τους στόχους της τράπεζας, οι οποίοι αναθεωρήθηκαν ανοδικά.
-
Η Eurobank αύξησε στα 8,5 δισ. τα υπό διαχείριση κεφάλαια που ήταν τοποθετημένα σε αμοιβαία, δηλαδή κατά 26% σε ετήσια βάση.
-
Η Alpha ανακοίνωσε αύξηση των AUM 15,2% σε ετήσια βάση.
- Η Εθνική δεν έδωσε στοιχεία για τα υπό διαχείριση κεφάλαια, ανακοίνωσε όμως αύξηση κατά 66% στις προμήθειες από επενδυτικά προϊόντα σε ετήσια βάση.
Πώς οι καταθέσεις έγιναν αμοιβαία
Η αγορά των αμοιβαίων κεφαλαίων βρισκόταν σε «ύπνωση» για χρόνια. Αναζωογονήθηκε χάρη στα αμοιβαία κεφάλαια ομολογιών τακτής λήξης (target maturity), ένα επενδυτικό προϊόν που συνδυάζει χαρακτηριστικά αμοιβαίου κεφαλαίου και προθεσμιακής κατάθεσης και απευθύνεται στους συντηρητικούς αποταμιευτές.
Οι τράπεζες ακολούθησαν μια στρατηγική που στέφθηκε με επιτυχία και δεν είχε σημείο αναφοράς μόνο τα νέου τύπου αμοιβαία, αλλά και τις προθεσμιακές καταθέσεις.
Όπως έχει διαπιστώσει και η Επιτροπή Ανταγωνισμού, η οποία συνεχίζει την κλαδική της έρευνα για τα επιτόκια των καταθέσεων στην Ελλάδα, οι τράπεζες, από τον Ιούλιο του 2022, όταν άρχισε να αυξάνει τα επιτόκια η ΕΚΤ, δεν μετέφεραν στους πελάτες τους αυτές τις αυξήσεις στον ίδιο βαθμό που το έκαναν οι τράπεζες της ευρωζώνης.
Οι μειώσεις επιτοκίων και οι αποδόσεις των Α/Κ
Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, από το δεύτερο εξάμηνο του 2022 έως και το τέλος του 2023, το επιτόκιο των προθεσμιακών καταθέσεων αυξήθηκε έως το 1,83%, τον Δεκέμβριο του 2023. Από τον Ιούλιο του 2024, άρχισε η μείωση των επιτοκίων καταθέσεων. Το πρώτο εξάμηνο του 2025 χαρακτηρίζεται από σταθερή πτώση των επιτοκίων καταθέσεων.
Το επιτόκιο των προθεσμιακών καταθέσεων με διάρκεια έως 1 έτος μειώθηκε από 1,64% τον Ιανουάριο του 2025 σε 1,20% τον Ιούνιο του ίδιου έτους.
Διατηρώντας αυτές τις «φτωχές» αποδόσεις στις προθεσμιακές καταθέσεις, οι τράπεζες έστρεψαν τους αποταμιευτές στα αμοιβαία ομολογιών τακτής λήξης, τα οποία υπόσχονται εκ του ασφαλούς καλύτερες αποδόσεις. Ταυτόχρονα, απαλλάσσουν τις τράπεζες από την υποχρέωση να πληρώνουν τόκους στους καταθέτες (οι αποδόσεις βγαίνουν από τις τοποθετήσεις σε αμοιβαία), ενώ οι ίδιες αντλούν σημαντικές προμήθειες από αυτά τα επενδυτικά προϊόντα.
Τα στοιχεία της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών δείχνουν ότι το ενεργητικό της αγοράς αμοιβαίων κεφαλαίων αυξήθηκε κατά 4 δισ. ευρώ το α' εξάμηνο και ανήλθε σε 26 δισ. ευρώ. Το μεγαλύτερο μέρος αυτής της αύξησης προήλθε από τα αμοιβαία ομολογιών τακτής λήξης.
Τα νέα προϊόντα
Οι τράπεζες συνεχίζουν τη διάθεση αμοιβαίων ομολογιών τακτής λήξης και αυτή την περίοδο είναι διαθέσιμα τρία προϊόντα αυτής της κατηγορίας:
Eurobank - (LF) Target Maturity VII Bond Fund: Το αμοιβαίο τριετούς διάρκειας προσφέρει ετήσια διανομή μερίσματος 1,70% έως 2,20%. Έχει προμήθεια εισόδου 0,10%, ενώ προμήθεια εξόδου 2% επιβάλλεται μόνο αν ο μεριδιούχος ρευστοποιήσει την επένδυσή του πριν τη συμπλήρωση της τριετίας. Η περίοδος διάθεσής του λήγει στις 29 Αυγούστου.
Εθνική Τράπεζα - ΔΗΛΟΣ EXTRA INCOME 36months - Ομολογιακό: Το αμοιβαίο έχει τριετή διάρκεια διανέμει μέρισμα 1,7% έως 2,2%. Η προμήθεια εισόδου είναι 0,30%, ενώ προβλέπεται προμήθεια 1,50% για πρόωρη ρευστοποίηση.Η περίοδος εγγραφής ολοκληρώνεται στις 29 Αυγούστου 2025.
Attica Bank - BGF Euro Income Fixed Maturity Bond Fund 2029: Το αμοιβαίο κεφάλαιο έχει τετραετή διάρκεια. Υπόσχεται διανομή μερίσματος ανά τρίμηνο, με εκτιμώμενη ετήσια απόδοση 3,2%. Διατίθεται με προμήθεια εισόδου 5% και χωρίς προμήθεια πρόωρης ρευστοποίησης. Η περίοδος διάθεσης λήγει στις 19 Σεπτεμβρίου 2025.
