Ανησυχία προκαλούν οι πρώτες ενδείξεις για τη δραστηριότητα της γρίπης τον φετινό χειμώνα, καθώς τα δεδομένα από το νότιο ημισφαίριο δείχνουν ένα κύμα νωρίτερο, με μεγαλύτερη διάρκεια και υψηλή μεταδοτικότητα, ξεπερνώντας τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας.
Στη χώρα μας, τα μεταπανδημικά δεδομένα από το Δίκτυο Παρατηρητών Νοσηρότητας στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας δείχνουν ότι η εποχική γρίπη συνήθως ξεκινά μεταξύ 10 Νοεμβρίου και 10 Δεκεμβρίου, με κορύφωση γύρω στις αρχές του έτους.
«Για τη φετινή περίοδο στη χώρα μας αναμένεται η δραστηριότητα της εποχικής γρίπης να έχει μεγαλύτερη διάρκεια και βαρύτερη νόσηση», αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη.
Λόγω της παρατεταμένης καλοκαιρίας, μέχρι σήμερα καταγράφονται μεν κρούσματα, αλλά όχι σε ιδιαίτερα μεγάλο αριθμό. Ωστόσο, υπάρχει η εκτίμηση ότι η περίοδος της γρίπης μπορεί να επεκταθεί έως και το τέλος Απριλίου, κάτι που έχει θέσει σε εγρήγορση τους αρμόδιους φορείς.
Τι δείχνει το νότιο ημισφαίριο – Ποιο στέλεχος επικρατεί
Τα επιδημιολογικά δεδομένα από το νότιο ημισφαίριο, που προηγείται χρονικά, δίνουν μια εικόνα για το τι μπορεί να περιμένει η Ευρώπη.
Ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ, Χρήστος Χατζηχριστοδούλου, σημειώνει ότι σε Ιαπωνία και Αυστραλία:
-
το εποχικό κύμα γρίπης ξεκίνησε νωρίτερα από το συνηθισμένο,
-
χαρακτηρίστηκε από υψηλή μετάδοση στην κοινότητα,
-
ξεπέρασε τον μέσο όρο κυκλοφορίας της τελευταίας πενταετίας.
Το κύμα χαρακτηρίστηκε κυρίως από:
-
την κυκλοφορία του στελέχους A/H1N1pdm
-
χαμηλότερα επίπεδα του ιού B/Victoria
-
χαμηλή αλλά σταθερή παρουσία του A/H3N2, ο οποίος όμως στη Νότια Αφρική εμφάνισε υψηλή κυκλοφορία κατά τους χειμερινούς μήνες.
Πρώιμα δεδομένα από το Ηνωμένο Βασίλειο δείχνουν επικράτηση του αντιγονικά μετατοπισμένου κλάδου Κ του υπότυπου A(H3N2), κάτι που ενδεχομένως υποδηλώνει αυξημένη μεταδοτικότητα. Τα Εθνικά Κέντρα Αναφοράς Γρίπης Νότιας και Βόρειας Ελλάδας παρακολουθούν στενά τυχόν κυκλοφορία του κλάδου αυτού και στη χώρα μας.
Εμβολιασμός: Η βασική ασπίδα προστασίας
Ο αντιγριπικός εμβολιασμός παραμένει το πιο αποτελεσματικό μέτρο πρόληψης:
-
προφυλάσσει από τη μετάδοση του ιού,
-
μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών και νοσηλείας,
-
προστατεύει ιδιαίτερα τις ευάλωτες ομάδες.
Το εμβόλιο πρέπει να γίνεται έγκαιρα, πριν από την κορύφωση της έξαρσης, καθώς απαιτούνται περίπου δύο εβδομάδες για να αναπτυχθεί ικανοποιητική ανοσολογική απάντηση.
Πέρυσι εμβολιάστηκαν 2,4 εκατομμύρια πολίτες, ενώ φέτος, μέχρι τις 11 Νοεμβρίου, έχουν ήδη εμβολιαστεί περίπου 1 εκατομμύριο.
Η κ. Αγαπηδάκη τονίζει:
-
ότι το συμβατικό αντιγριπικό εμβόλιο χορηγείται δωρεάν,
-
δεν απαιτεί συνταγογράφηση,
-
είναι διαθέσιμο σε όλους τους πολίτες (ασφαλισμένους και ανασφάλιστους), τόσο στις δημόσιες δομές υγείας όσο και στα φαρμακεία.
Κάθε εμβολιασμός καταχωρίζεται υποχρεωτικά στο Εθνικό Μητρώο Εμβολιασμών, εξασφαλίζοντας σωστή παρακολούθηση και έγκυρη ενημέρωση των αρμόδιων φορέων.
«Κάθε χρόνο το αντιγριπικό εμβόλιο είναι επικαιροποιημένο, με βάση το στέλεχος που αναμένεται να επικρατήσει», αναφέρει, χαρακτηρίζοντας τον εμβολιασμό «την πιο αποτελεσματική ασπίδα προστασίας και στρατηγική πρόληψης, που σώζει ζωές και μειώνει τον φόρτο των υπηρεσιών υγείας».
Η σημασία της ενημέρωσης από τους επαγγελματίες υγείας
Η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας κάνει ειδική αναφορά στον ρόλο των γιατρών και των επαγγελματιών υγείας:
-
να ενημερώνουν υπεύθυνα το κοινό,
-
να εξηγούν τα οφέλη των εμβολίων,
-
να μειώνουν την πιθανότητα νοσηλείας και θανάτου από επιπλοκές της γρίπης.
«Η πρόληψη είναι πάντα η καλύτερη θεραπεία και ο αντιγριπικός εμβολιασμός είναι το πιο απλό και αποτελεσματικό βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση. Ας τον δούμε όχι ως μία τυπική υποχρέωση, αλλά ως πράξη υπευθυνότητας και κοινωνικής αλληλεγγύης», υπογραμμίζει η κ. Αγαπηδάκη.
Ποιοι πρέπει να εμβολιαστούν
Σύμφωνα με τις οδηγίες, προτεραιότητα στον εμβολιασμό έχουν:
-
Άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω
-
Βρέφη και παιδιά 6 μηνών έως 5 ετών
-
Παιδιά άνω των 5 ετών και ενήλικες με έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω παράγοντες ή χρόνια νοσήματα:
-
Χρόνια νοσήματα του αναπνευστικού (π.χ. άσθμα, ΧΑΠ)
-
Σοβαρή καρδιακή νόσος με αιμοδυναμική επιβάρυνση
-
Ανοσοκαταστολή (κληρονομική ή επίκτητη)
-
Μεταμοσχευμένοι ασθενείς (οργάνων ή μυελού των οστών)
-
Δρεπανοκυτταρική αναιμία και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες
-
Σακχαρώδης διαβήτης και άλλα χρόνια μεταβολικά νοσήματα
-
Χρόνια νεφρική νόσος
-
Χρόνιες παθήσεις ήπατος
-
Νευρολογικά ή νευρομυϊκά νοσήματα
-
Σύνδρομο Down
-
-
Έγκυες σε οποιοδήποτε στάδιο κύησης, λεχωΐδες και θηλάζουσες
-
Άτομα με νοσογόνο παχυσαρκία (ΔΜΣ >40 kg/m²) και παιδιά με ΔΜΣ >95η ΕΘ
-
Παιδιά σε μακροχρόνια λήψη ασπιρίνης (π.χ. για νόσο Kawasaki, ρευματοειδή αρθρίτιδα κ.ά.)
-
Άτομα που ζουν ή φροντίζουν:
-
βρέφη <6 μηνών
-
ή άτομα με σοβαρά υποκείμενα νοσήματα
-
-
Κλειστοί πληθυσμοί, όπως:
-
εσωτερικοί σπουδαστές
-
στρατιωτικές και αστυνομικές σχολές
-
κλειστές δομές και ιδρύματα χρονίως πασχόντων
-
μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων
-
καταστήματα κράτησης
-
-
Εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, λοιποί εργαζόμενοι, φοιτητές υγείας σε κλινική άσκηση)
-
Εργαζόμενοι και φιλοξενούμενοι σε κέντρα διαμονής προσφύγων και μεταναστών
-
Άστεγοι
-
Κτηνίατροι, πτηνοτρόφοι, χοιροτρόφοι, εκτροφείς (π.χ. μινκ), σφαγείς και όσοι έρχονται σε συστηματική επαφή με πτηνά ή χοίρους.
Γρίπη και COVID-19: Διπλή απειλή, κοινή στρατηγική πρόληψης
Για τη φετινή χειμερινή περίοδο, υπενθυμίζεται ότι ο ιός της γρίπης θα κυκλοφορήσει παράλληλα με τον ιό SARS-CoV-2, που προκαλεί τη νόσο COVID-19.
Ο εμβολιασμός κατά:
-
της γρίπης και
-
της COVID-19
παραμένει το σημαντικότερο μέτρο πρόληψης, ιδιαίτερα για τις ομάδες υψηλού κινδύνου.
Παράλληλα, επισημαίνεται η σημασία βασικών μέτρων ατομικής προστασίας:
-
συχνό πλύσιμο ή απολύμανση χεριών,
-
αποφυγή συγχρωτισμού σε κλειστούς χώρους,
-
καλός αερισμός των χώρων,
-
έγκαιρη αναζήτηση ιατρικής φροντίδας με την εμφάνιση συμπτωμάτων.
