Τελείως διαφορετικός είναι ο τρόπος που περίπου 39 εκατομμύρια τυφλοί παγκοσμίως βιώνουν την πλοήγηση στο διαδίκτυο, οι οποίοι αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες πρόσβασης και συχνά περιθωριοποιούνται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Τη λύση στο πρόβλημα έρχεται να δώσει το Facebook, που, κατανοώντας την επιθυμία των τυφλών ανθρώπων να απολαμβάνουν την επικοινωνία μέσω του διαδικτύου ισάξια με όσους δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα όρασης, ανέπτυξε το automatic alternative text το οποίο θα τους επιτρέπει να "βλέπουν" τις φωτογραφίες που δημοσιεύουν οι φίλοι τους.
«Καθημερινά μπαίνουμε στο Facebook, αναζητούμε φωτογραφίες και βίντεο, σχολιάζουμε και εκφράζουμε την συμπάθεια, την προτίμηση, την αποδοχή μας σε ό,τι μας αρέσει, εύκολα και κυρίως γρήγορα. Το κάνουμε από τον υπολογιστή, το τάμπλετ ή το κινητό μας, οποιαδήποτε ώρα της ημέρας, όπου κι αν βρισκόμαστε. Η διαδικασία όμως αυτή για κάποιον που δεν είναι σε θέση να δει πραγματικά είναι εξαιρετικά δύσκολη και χρονοβόρα. Συχνά μάλιστα "αποκλείονται" από συζητήσεις με φίλους καθώς δεν είναι σε θέση να σχολιάσουν, να εκφράσουν τη γνώμη τους για κάτι που πρέπει πρώτα να δουν», εξηγεί ο Καθηγητής Οφθαλμολογίας του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης Δρ. Αναστάσιος Κανελλόπουλος. «Ο τρόπος δηλαδή που βιώνουν την καθημερινότητά τους όσοι έχουν μερική απώλεια όρασης ή είναι τυφλοί είναι σημαντικά διαφορετικός συγκριτικά με εκείνους που βλέπουν, με αποτέλεσμα να μην έχουν την ίδια αντιμετώπιση και ίσες ευκαιρίες στη ζωή τους».
Είναι σπουδαίο λοιπόν για έναν τυφλό να ξέρει τι αποτυπώνεται σε μια φωτογραφία ή σ' ένα βίντεο, όχι μόνο για να μπορεί να συμμετέχει σε συζητήσεις και να νοιώθει ότι είναι ισότιμο μέλος της "παρέας", αλλά και για τα ίδια τα συναισθήματα που μπορεί να δημιουργεί μια εικόνα. Η χαρά, η ελευθερία, η απογοήτευση, ο πόνος είναι συναισθήματα που εναλλάσσονται στην καθημερινότητά μας απλώς κοιτάζοντας κάτι το οποίο δεν είναι καν απαραίτητο να μας αφορά.
Η ομάδα του Facebook, μεταξύ τους και ο Matt King, ο οποίος έχασε την όρασή του όσο ήταν στο κολλέγιο, δημιούργησε το automatic alternative text που λειτουργεί χρησιμοποιώντας αναγνώριση εικόνας για τον εντοπισμό αντικειμένων σε φωτογραφίες. Δημιουργεί και διαβάζει την περιγραφή της φωτογραφίας, απαριθμώντας τα στοιχεία που μπορεί να απεικονίζονται. Μπορεί να προσδιορίσει τους τρόπους μεταφοράς (αυτοκίνητο, λεωφορείο, ποδήλατο, ή βάρκα), στοιχεία της φύσης (λέξεις όπως εξωτερικός χώρος, βουνό, δέντρο, και το χιόνι), λέξεις που σχετίζονται με την εμφάνιση κάποιου (αν φοράει γυαλιά, ή αν χαμογελά), αθλήματα, τρόφιμα.
«Τα άτομα που έχασαν σταδιακά την όρασή τους είτε από ασθένεια, όπως γλαύκωμα, ηλιακιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδος ή μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοποίαθεια, είτε από ατύχημα, έχουν προσλαμβάνουσες παραστάσεις, οπότε η περιγραφή μιας φωτογραφίας με λέξεις μπορεί να δημιουργήσει εικόνες και συναισθήματα. Ακόμα και για όσους γεννήθηκαν χωρίς το δώρο της όρασης η γνώση λόγου χάριν ότι γελάει ο άνθρωπος στη φωτογραφία αρκεί για να τον γεμίσει με χαρά. Κι αυτό είναι σπουδαίο», συμπληρώνει.
Το Facebook δεν είναι η μόνη εταιρεία που έχει εγκύψει σε αυτό το είδος της τεχνολογίας. Πρόσφατα η Microsoft παρουσίασε ένα demo για τον τρόπο που τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης βοηθούν έναν από τους τυφλούς μηχανικούς της να προσδιορίζουν τι συμβαίνει μπροστά του, στον πραγματικό κόσμο. Συγκεκριμένα, ο Saqib Shaikh με τη χρήση έξυπνων γυαλιών μπορούσε να φωτογραφίζει σε πραγματικό χρόνο το περιβάλλον του και να ακούει την περιγραφή της εικόνας.
Επόμενος στόχος της ομάδας του Facebook είναι η δημιουργία ενός εργαλείου που όχι μόνο θα αναγνωρίζει τον αριθμό των ατόμων στη φωτογραφία αλλά και το ποιοι θα εικονίζονται.
«Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα άτομα με προβλήματα όρασης είναι ισότιμα μέλη της κοινωνίας μας και είναι αξιοσημείωτη κάθε προσπάθεια που η τεχνολογία χρησιμοποιείται για τη βελτίωση της ανθρωπότητας», καταλήγει ο Δρ. Αν. Κανελλόπουλος.
