Η πολεμική σύγκρουση Αρμενίων-Αζέρων το 2020 ήταν μόνο η αρχή, μια νέας σύγκρουσης που μέχρι τώρα το διεθνές σύστημα θεωρούσε «παγωμένη». Ήδη πάνω από τους μισούς Αρμενίους του Ναγκόρνο-Καραμπάχ -ή Αρτσάχ όπως το έλεγαν οι Αρμένιοι μια ιστορική κοιτίδα του πολιτισμού τους- αποχωρούν από την περιοχή. Εκτιμάται ότι πάνω 65.000 από 120.000 Αρμενίους που ζούσαν στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ είναι ήδη πρόσφυγες στην Αρμενία.
Οι Αζέροι, με την πλήρη συμπαράσταση των Τούρκων που δια στόματος Ερντογάν αποτελούν «ένα έθνος-δύο χώρες» και χρησιμοποιώντας σύγχρονα όπλα και τουρκικά και ισραηλινά έχουν καταφέρει τον αρχικό σκόπο τους να πάρουν πίσω τα εδάφη που θεωρούν δικά τους.
Η Ορχιστηνή - όπως την έλεγαν στην αρχαιότητα - ήταν αρχικά μοιρασμένη μεταξύ Βυζαντίου και Περσών και με τη δημιουργία του Βασιλείου της Αρμενίας πέρασε σε αυτό. Αργότερα, πέρασε από τη διοίκηση των Αράβων, της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και έφτασε μέσω της Τσαρικής Ρωσίας στη Σοβιετική Ένωση.
Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, άρχισε μια νέα σύγκουρη μεταξύ Αρμενίων που είναι η μεγάλη πλειοψηφία και Αζέρων. Στον πόλεμο στη δεκαετία του 1990 οι Αρμένοι βγήκαν νικητές. Το Αζερμπαϊτζάν προετοίμαζε χρόνια την επίθεση, με τα μεγάλα έσοδα από την ενέργεια που πουλάει στη Δύση και κυρίως τη βοήθεια την Τουρκίας, που έφερε τη νίκη για τους Αζέρους το 2020. Και πριν λίγες μέρες πέτυχαν τον πρώτο σκοπό τους αφού η Αρμενία δεν είχε καμία εμπλοκή αντίθετα με τον πόλεμο του 2020. Επίσης το Αζερμπαιτζάν κατάφερε να μην αναγνωριστεί η αυτοανακυρηχθήσα Δημοκρατία του Ναγκορνο-Καραμπάχ, πρώτο βήμα για νομιμοποιημένη μελλοντική επέμβαση.
Πέραν από τα λάθη, το φόβο ή την τακτική της Αρμενίας, τα γεγονότα στον Καύκασο έχουν μεγάλη σημασία και την Ελλάδα αφού υπάρχει άμεση εμπλοκή της Τουρκίας.
Η επόμενη μέρα θα φέρει τον άξονα Αζεμπαϊτζάν-Τουρκίας να σχεδιάζει να καταλάβει εδάφη στη νότια Αρμενία, ώστε να ενώσει τα Αζέρικα εδάφη με το θύλακα του Ναχιστεβάν που συνορεύει με την Τουρκία.
Αυτό θα φέρει σημαντική αναβάθμιση της Τουρκίας ενεργειακά και γεωπολιτικά, όμως ο άξονας Τουρκίας-Αζερμπαϊτζάν ενοχλεί το Ιράν, αφού θα χάσει τα σύνορά του με την Αρμενία και κατ' επέκταση με τη Ρωσία, και θα υποβαθμιστεί ο ρόλος του.
Ωστόσο αποτελεί μεγάλο ερωτηματικό αν θα επέμβει στρατιωτικά σε μια ενδεχόμενη Αζέρικη επίθεση κατά της Αρμενίας, μετά τη στροφή του Γερεβάν και συγκεκριμένα του Νικόλ Πασινιάν προς τη Δύση.
Αναφορικά με την Τουρκία, ο Αζέρικος στρατός έχει τη δυνατότητα να διεξάγει επιχειρήσεις και δεν είναι απαραίτητη η εμφανής επιχειρησιακή εμπλοκή ωστόσο έχει μεγάλη εμποκή μέσω των οπλικών συστημάτων που πουλάει στο Μπακού και που σώζουν την τουρκική οικονομία.
Γιατί αφορά την Ελλάδα
Όταν ολοκληρωθεί η ένωση Ναχιτσεβάν με το υπόλοιπο Αζεμπαϊτζάν, η Τουρκία θα στραφεί περισσότερο προς το Αιγαίο και τη Μεσόγειο επί των επιδίώξεων της «Γαλάζιας Πατρίδας».
Έτσι η Άγκυρα που ήδη υλοποιεί σχέδιο θα εντείνει κάθε πρόσπάθεια επί της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων σε Ελλάδα και Κύπρο με ό,τι αυτό γίνεται αντιληπτό και τα δεδομένα σε 5-10 δέκα χρόνια αργότερα.
Επίσης η Τουρκία για κάθε δήλωση που δημοσιεύεται έχει στο παρασκήνιο ένα τεράστειο μηχανισμό που αναλύει σχόλια και αντιδράσεις και το αποτέλεσμα που έχει. Έτσι είναι έτοιμη για το επόμενο βήμα το οποίο μπορεί γίνει την επόμενη μέρα, ή σε ένα μήνα ή σε ένα χρόνο.
Το βήμα αυτό μπορεί να είναι από την αναβάθμιση της δήλωσης από ανώτερο αξιωματούχο ή ένα προπαγανδιστικό βίντεο που θα «δένει» τις τουρκικές διεκδικήσεις.
Το βασικό που θα κερδίσει η Τουρκία από το Αζερμπαϊτζάν είναι ακόμη φθηνότερο φυσικό αέριο και ενέργεια γενικότερα και θα είναι ευκολότερη η... ενοποίηση των δύο χωρών με βασικά οφέλη κυρίως για την Τουρκική οικονομία.
Αυτό δε θα γίνει σε διάστημα λίγων ημερών, αλλά θα είναι επόμενη μεγάλη εξέλιξη όταν το ευνοήσουν οι διεθνείς συνθήκες, ανάλογο με όσα γίνονται τώρα που η διεθνείς κοινότητα δεν θέλει ή δεν μπορεί να σταματήσει τα γεγονότητα στον Καύκασο. Και θα αρκούσαν απλώς κυρώσεις στην ενέργεια του Αζερμπαϊτζάν. Αλλά κάτι τέτοιο δεν το σκέφτεται κανείς στη Δύση, αντίθετα με ό,τι έγινε κατά της Ρωσία στην εισβολή στην Ουκρανία.
Η χώρα μας θα πρέπει να δει σοβαρά μια Τουρκία η οποία στοχεύει στη συνεχώς στρατιωτικής της αναβάθμιση, θα της δώσει τη δυνατότητα να γίνει πιο απειλητική, χωρίς να είναι απαραίτητο ότι θα κάνει μια επιχείρηση κατά εδάφους στην Ελλάδα.
