Ένα από τα πιο ιστορικά πάρκα του λεκανοπεδίου αλλάζει μορφή, ώστε να παραδοθεί σύγχρονο, ανανεωμένο και λειτουργικό στους κατοίκους όχι μόνο της περιοχής, αλλά όλης της πρωτεύουσας. Παράλληλα, επειδή πρόκειται για χώρο ιστορικής μνήμης και θυσίας, η ανάπλαση και οι όποιες αλλαγές έχουν σχεδιαστεί, θα γίνουν με σεβασμό στα όσα αντιπροσωπεύει και συμβολίζει όλος αυτός ο χώρος.
Ο λόγος για το άλσος του Σκοπευτηρίου της Καισαριανής, η ανάπλαση του οποίου ξεκίνησε ουσιαστικά πριν από λίγες ημέρες, με την υπογραφή της σχετικής σύμβασης από τον δήμαρχο Ηλία Σταμέλο. Η μελέτη που έχει εκπονηθεί, περιλαμβάνει παρεμβάσεις, που αφορούν τόσο στο πάρκο, όσο και στα επί μέρους σημεία του, όπως είναι το ιστορικό «Χάραμα» ή τα γραφεία που χρησιμοποιούσε η Σκοπευτική Εταιρεία, η οποία απομακρύνθηκε από το άλσος.
Συγκεκριμένα, βάσει της μελέτης προβλέπεται:
Α. Ανακατασκευή με ενεργειακή αναβάθμιση και διαμόρφωση για νέα χρήση του «Χαράματος» και την ένταξη σε αυτό ενός μικρού μουσείου ρεμπέτικου τραγουδιού και ενός ωδείου για εκμάθηση μουσικών οργάνων, αλλά και παραδοσιακών χορών.
Β. Αποκατάσταση με ενεργειακή αναβάθμιση και διαμόρφωση για νέα χρήση του κτιρίου όπου στεγάζονταν τα γραφεία της Σκοπευτικής και την ένταξη σε αυτό Δημοτικής Βιβλιοθήκης, αναγνωστηρίου και χώρου πολιτιστικών δραστηριοτήτων.
Γ. Δημιουργία υπαίθριου θεάτρου στον προαύλιο χώρο (πρώην πεδίο βολής της Σκοπευτικής) για την εξυπηρέτηση και οργάνωση των εκδηλώσεων που ήδη λαμβάνουν χώρα στο άλσος από ομάδες πολιτών και πολιτιστικούς φορείς, δίνοντας ταυτόχρονα τη δυνατότητα περαιτέρω αξιοποίησης σε υπερτοπικό επίπεδο. Επίσης, αναβάθμιση του χώρου που περιβάλλει τα δύο κτίρια, του «Χαράματος» και της πρώην Σκοπευτικής Εταιρείας. Αλλά και στον χώρο που γειτνιάζει τόσο με το Μνημείο του Σκοπευτηρίου όσο και το Μουσείο της ΕΑΜικής Εθνικής Αντίστασης, τοποθετώντας καθιστικά αποσπώμενα, μη μόνιμες κατασκευές, λιτής αισθητικής που μπορούν και να απομακρυνθούν.
Δ. Δημιουργία υπαίθριου αθλητικού κέντρου για παιδιά, νέους και ενήλικες, στο χώρο του αποκαλούμενου γηπέδου Κ3.
Ε. Επανασχεδιασμό της πλατείας 200 Αγωνιστών σε ό,τι αφορά την εξυγίανση των υφιστάμενων σιντριβανιών διατηρώντας τη διάταξή τους. Παράλληλα, επιχειρείται η διευθέτηση της γενικής οργάνωσης της πλατείας, η αποκατάσταση δαπεδοστρώσεων και η αντικατάσταση εξοπλισμού, όπου και αν αυτή απαιτείται, με σεβασμό στο γενικό ύφος της πλατείας και αποδίδοντας έμφαση στο κεντρικό μνημείο.
Από εκεί και πέρα, θα δημιουργηθούν:
- Χώροι υπαίθριας εκγύμνασης ενηλίκων, εκεί που παλιότερα λειτουργούσε παιδική χαρά.
- «Πάρκο Σκύλων» στον χώρο δεξιά της κεντρικής εισόδου, διευθετώντας έτσι τις ανάγκες των ζώων συντροφιάς, που επισκέπτονται το άλσος σε μεγάλη κλίμακα.
- Σημείο πληροφόρησης (info kiosk) για την ιστορία του χώρου, καθώς και για τις νέες δράσεις και χρήσεις που εντάσσονται στο άλσος, στην περιοχή του ανενεργού σιντριβανιού κοντά στην κεντρική είσοδο δυτικά. Στον χώρο θα υπάρχει η πρόβλεψη διαδραστικού συστήματος σήμανσης του πάρκου, που θα καθοδηγεί τον επισκέπτη στους χώρους και τις χρήσεις του και θα τον ενημερώνει για την ιστορία του Σκοπευτηρίου.
- Υπαίθρια καθιστικά στον χώρο εκτός του Μνημείου, εκεί που χρησιμοποιείται άτυπα για συναυλίες και συναθροίσεις, με διάθεση σεβασμού στο περιβάλλον και στον εμβληματικό χαρακτήρα της περιοχής.
- Νέα οργανωμένη φύτευση στο ιδιότυπο σιντριβάνι «Σαλιγκάρι».
- Διαμόρφωση νέου πλατώματος με καθιστικά και τον απαιτούμενο αστικό εξοπλισμό σε χώρο νότια του άλσους, παραπλεύρως της κατασκευής του «Σαλιγκαριού».
Προβλέπεται ακόμη η αντικατάσταση φθαρμένων στοιχείων σε υφιστάμενες πλακοστρώσεις και σχεδιασμός με γνώμονα την ομοιομορφία και την αισθητική αρτιότητα στις περιοχές που γειτνιάζουν με τα κτίρια του «Χαράματος» και της Σκοπευτικής. Αποκατάσταση φθαρμένων στοιχείων αστικού εξοπλισμού στα σημεία που απαιτείται, στο ίδιο ύφος και με σεβασμό στην ομοιομορφία των επιμέρους ενοτήτων (φωτιστικά σώματα διαδρομών περιήγησης εντός του άλσους, υφιστάμενες μικρές πλατείες κ.α.).
Η μελέτη περιλαμβάνει ακόμη απομάκρυνση μεμονωμένων δέντρων, όπου αυτή κρίνεται απαραίτητη, λόγω της εγγύτητάς τους με ιδιαίτερης ιστορικής σημασίας κατασκευές. Είναι ένα ζήτημα που έχει προκαλέσει την αντίδραση κάποιων κατοίκων, ωστόσο η δημοτική Αρχή έχει ανακοινώσει πως η κοπή αφορά αποκλειστικά δέντρα που εφάπτονται στα θεμέλια των ιστορικών κτιρίων του «Χαράματος» και των πρώην γραφείων της Σκοπευτικής και θέτουν σε κίνδυνο τη στατικότητα και την ασφάλειά τους, ενώ αρκετά από αυτά έχουν εμφανή ζητήματα ομαλούς ανάπτυξης ή είναι άρρωστα κι έτσι η απομάκρυνσή τους κρίθηκε αναπόφευκτη από τους μελετητές, συνοδεύεται από την εγκεκριμένη από την ΥΔΟΜ οικοδομική άδεια και εγκρίθηκε από το Δασαρχείο και από το Δημοτικό Συμβούλιο.
Σε αντικατάστασή τους και στο πλαίσιο της ανάπλασης, προβλέπεται η φύτευση νέων και κατάλληλων φυλλοβόλων και αειθαλών δέντρων, σε σημεία αραιής φύτευσης, ώστε με αυτόν τον τρόπο να υπάρξει ισοζύγιο χωρίς οικολογική ή αισθητική αλλοίωση. Τα νέα δέντρα και η θέση τους, προτείνονται με βάση κυρίως βιοκλιματικά, λειτουργικά, αισθητικά και τεχνικοοικονομικά κριτήρια.
Τέλος, δίνεται βαρύτητα σε ζητήματα που αφορούν την ενοποίηση του πάρκου με τον αστικό ιστό και τις γειτονιές που το περιβάλλουν. Επιλέγεται να τοποθετηθούν ενημερωτικές πινακίδες στις εισόδους και σε άλλα κρίσιμα σημεία του πάρκου, με πληροφοριακό υλικό ιστορικού περιεχομένου, αλλά και πληροφορίες γεωγραφικού εντοπισμού. Παράλληλα, οργανώνονται και ανασχεδιάζονται οι υφιστάμενοι χώροι στάθμευσης, έτσι ώστε να ενισχυθεί η επισκεψιμότητα στο πάρκο.
Ηλίας Σταμέλος: «Η ανάπλαση θα αναδείξει και τον χώρο και την ιστορία»
«Πρόκειται για ένα εμβληματικό έργο για την πόλη της και για την ιστορία της», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο δήμαρχος Καισαριανής Ηλίας Σταμέλος και συνεχίζει:
«Η ανάπλαση έχει σκοπό την αναβάθμιση τόσο για την ιστορική μνήμη μας, όσο και για την ίδια την πόλη. Ξεκίνησε το 1983 από τον αείμνηστο δήμαρχο Παναγιώτη Μακρή και συνεχίστηκε η προσπάθεια τα επόμενα χρόνια από όλες τις δημοτικές Αρχές, μαζί με τον λαό της Καισαριανής. Έτσι, το 2016 το πάρκο πέρασε στον δήμο και το 2017 καταφέραμε να διώξουμε τη Σκοπευτική Εταιρεία, που καταπατούσε τον χώρο. Πλέον, μπορεί να αξιοποιηθεί πολιτιστικά το κτίριο που χρησιμοποιούσε για γραφεία, ώστε να στεγαστεί Βιβλιοθήκη, αλλά και ο έξω χώρος, όπου θα γίνει ένα ανοιχτό θέατρο για πολιτιστικές δράσεις. Στο πάρκο θα γίνουν σημαντικές παρεμβάσεις και για τον αθλητισμό, με τη διαμόρφωση κατάλληλων χώρων, αλλά και για τα παιδιά».
Σχετικά με το «Χάραμα», ο κ. Σταμέλος λέει: «Πρόκειται για έναν ιστορικό χώρο, τον χώρο του Τσιτσάνη, της Μπέλλου και τόσων άλλων. Θα υπάρξει λοιπόν μία ιστορική σύνδεση του τότε με το τώρα κι αυτή η σύνδεση θα πραγματοποιηθεί τόσο με το μουσείο που θα γίνει, όσο και με τον χώρο εκμάθησης μουσικών οργάνων».
Για το χρονοδιάγραμμα, ο δήμαρχος Καισαριανής απαντά πως αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί το έργο σε 1,5 χρόνο ή το πολύ σε δύο μαζί με τις όποιες δυσκολίες παρουσιαστούν και προσθέτει:
«Είναι ένα πάρκο που κατακλύζεται από κόσμο, τόσο της Καισαριανής και του Βύρωνα καθημερινά, όσο και από άλλους δήμους που έρχονται τα σαββατοκύριακα. Η ανάπλαση θα αναδείξει και τον χώρο και την ιστορία και τη μνήμη. Είναι μια συνολική αναβάθμιση για το κέντρο της πόλης μας και για την ιστορική μνήμη μας. Πέρα λοιπόν από τη σημασία που έχει για την Καισαριανή, αποκτά και συμβολικό χαρακτήρα».
Και καταλήγει: «Θα έλεγα με τρεις λέξεις πως θα είναι ένα πάρκο ιστορικό, πολιτιστικό και ψυχαγωγικό. Ιστορικό γιατί αναδεικνύει την ιστορία μας, πολιτιστικό γιατί δημιουργούνται χώροι για πολιτισμό και ψυχαγωγικό γιατί θα έχει χώρους ψυχαγωγίας και άθλησης, παιδικές χαρές και χώρους αναψυχής».