Συνολικά φέτος θα κυκλοφορήσουν έξι αντιγριπικά εμβόλια, όπως αναφέρεται σε εγκύκλιο με θέμα «Οδηγίες για την Εποχική Γρίπη 2023-2024 - Αντιγριπικός Εμβολιασμός», της αναπληρώτριας υπουργού Υγείας Ειρήνης Αγαπηδάκη.
Για πρώτη φορά φέτος θα κυκλοφορήσουν και δύο ανοσοενισχυμένα εμβόλια που θα διατίθενται αποκλειστικά για τους άνω των 60 ετών. Παράλληλα, στην εγκύκλιο δίνονται οδηγίες εμβολιασμού και αναφέρεται ότι το αντιγριπικό εμβόλιο συνταγογραφείται βάσει των οδηγιών του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμών. Υπενθυμίζεται ότι πέρυσι μπορούσε κάποιος από τις ομάδες που συστήνεται ο εμβολιασμός να εμβολιαστεί χωρίς ιατρική συνταγή. Η αναφορά αυτή έχει προκαλέσει την έντονη αντίδραση των φαρμακοποιών.
Ειδικότερα, τα εμβόλια που θα κυκλοφορήσουν είναι:
- Vaxigrip Tetra (Vianex) QIVe 15 mcg από κάθε αντιγόνο, από 6 μηνών
- Fluarix Tetra (GSK) QIVe 15 mcg από κάθε αντιγόνο, από 6 μηνών
- Flucelvax Tetra (Sequirus) QIVc 15 mcg από κάθε αντιγόνο, από 2 ετών (EMA)
- Influvac - sub Unit Tetra QIVe 15 mcg από κάθε αντιγόνο, από 6 μηνών
- Efluelda** (Vianex) QIV-HD 60 mcg από κάθε αντιγόνο από 60 ετών
- Fluad Tetra** (Sequirus) aQIV 15 mcg από κάθε αντιγόνο + ανοσοενισχυτικό MF59, από 65 ετών
Τι πρέπει να ξέρουμε για τα νέα εμβόλια
Tα ενισχυμένα τετραδύναμα αδρανοποιημένα εμβόλια QIV-HD και aQIV έχουν υψηλή ανοσογονικότητα και προκρίνονται για την πρόληψη της εργαστηριακά επιβεβαιωμένης γρίπης και των νοσηλειών, σε άτομα 60 ετών και άνω. Έχουν ικανοποιητικό προφίλ ασφάλειας και παρότι η συχνότητα ανεπιθύμητων ενεργειών ήταν μεγαλύτερη απ' ότι μετά τον εμβολιασμό με συμβατικό εμβόλιο γρίπης, στο σύνολό της ήταν χαμηλή.
Σημειώνεται ότι αν και τα ενισχυμένα τετραδύναμα αδρανοποιημένα εμβόλια QIV-HD (εμβόλιο υψηλής δόσης) και aQIV (εμβόλιο με ανοσοενισχυτικό) προτιμώνται στα άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω έναντι του συμβατικού εμβολίου γρίπης, τονίζεται ότι εάν δεν υπάρχει διαθεσιμότητα, ο αντιγριπικός εμβολιασμός δεν πρέπει να καθυστερεί και συνιστάται να διενεργείται με οποιοδήποτε εμβόλιο.
Η ΕΕΕ συνιστά ειδικότερα για τα άτομα 75 ετών και άνω λόγω ανοσογήρανσης να εμβολιάζονται με τα προαναφερόμενα ενισχυμένα εμβόλια.
Σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών της χώρας μας, οι συστάσεις αντιγριπικού εμβολιασμού για την προσεχή περίοδο 2023/24 περιλαμβάνουν κατά προτεραιότητα τις παρακάτω ομάδες πληθυσμού ή καταστάσεις αυξημένου κινδύνου:
- Άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω
- Παιδιά (6 μηνών και άνω) και ενήλικες με έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα:
- Χρόνια νοσήματα αναπνευστικού, όπως άσθμα, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια.
- Καρδιακή νόσο με σοβαρή αιμοδυναμική διαταραχή
- Ανοσοκαταστολή (κληρονομική ή επίκτητη)
- Μεταμόσχευση οργάνων και μεταμόσχευση μυελού των οστών
- Δρεπανοκυτταρική αναιμία (και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες)
- Σακχαρώδη διαβήτη ή άλλο χρόνιο μεταβολικό νόσημα
- Χρόνια νεφροπάθεια
- Χρόνιες παθήσεις ήπατος
- Νευρολογικά-νευρομυϊκά νοσήματα
- Σύνδρομο Down
- Έγκυες ανεξαρτήτως ηλικίας κύησης, λεχωΐδες και θηλάζουσες.
- Άτομα με νοσογόνο παχυσαρκία (Δείκτη Μάζας Σώματος >40Kg/m2) και παιδιά με ΔΜΣ >95ηΕΘ.
- Παιδιά που παίρνουν ασπιρίνη μακροχρόνια (πχ για νόσο Kawasaki, ρευματοειδή αρθρίτιδα και άλλα).
- Άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά μικρότερα των 6 μηνών ή φροντίζουν ή διαβιούν με άτομα με υποκείμενο νόσημα, που αυξάνει τον κίνδυνο επιπλοκών της γρίπης. Κλειστοί πληθυσμοί, όπως προσωπικό και εσωτερικοί σπουδαστές (σχολείων, στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολείων κλπ), νεοσύλλεκτοι, ιδρύματα χρονίως πασχόντων και μονάδες φιλοξενίας ηλικιωμένων, καταστήματα κράτησης.
- Εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, λοιποί εργαζόμενοι, φοιτητές επαγγελμάτων υγείας σε κλινική άσκηση) και σε κέντρα διαμονής προσφύγων-μεταναστών.
- Άστεγοι.
- Κτηνίατροι, πτηνοτρόφοι, χοιροτρόφοι, εκτροφείς, σφαγείς και γενικά άτομα που έρχονται σε συστηματική επαφή με πτηνά ή χοίρους.
Οδηγίες χορήγησης εμβολίου
Το αντιγριπικό εμβόλιο πρέπει να χορηγείται έγκαιρα και πριν την έναρξη της συνήθους περιόδου εμφάνισης της έξαρσης των κρουσμάτων γρίπης, δεδομένου ότι απαιτούνται περίπου 2 εβδομάδες για την επίτευξη ανοσολογικής απάντησης. Κατά προτίμηση ο εμβολιασμός θα πρέπει να ολοκληρώνεται τουλάχιστον 4-6 εβδομάδες προ της ενάρξεως του ετήσιου επιδημικού κύματος της γρίπης στην Ελλάδα (δηλαδή στα μέσα-μέχρι τέλος Νοεμβρίου). Επιπρόσθετα, ο εμβολιασμός συνεχίζεται καθ' όλη τη διάρκεια της εποχικής γρίπης για άτομα για τα οποία ενδείκνυται ο εμβολιασμός και δεν πρόλαβαν να εμβολιαστούν εγκαίρως.
Ο αντιγριπικός εμβολιασμός γενικά περιλαμβάνει 1 μόνο δόση του εμβολίου ετησίως.
* Βρέφη και παιδιά ηλικίας =6 μηνών χορηγείται 0,5 ml (ολόκληρη η δόση), σύμφωνα με τις οδηγίες από επίσημους Ευρωπαϊκούς ή άλλους φορείς φαρμάκων (FDA, ΕΜΑ κ.α.).
Συγχορήγηση με το εμβόλιο κατά του κορονοϊού
Το αντιγριπικό εμβόλιο μπορεί να χορηγηθεί ακόμη και την ίδια μέρα με το εμβόλιο κατά του κορονοϊού -αλλά σε διαφορετικά ανατομικά σημεία- όπως και οποιαδήποτε άλλη μέρα πριν και μετά το εμβόλιο κατά του κορονοϊού.
Αντιγριπικός εμβολιασμός και λοίμωξη COVID-19
* Ασυμπτωματικά άτομα που ήρθαν σε επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα COVID-19 και έχουν αρνητικό εργαστηριακό έλεγχο μπορούν να εμβολιαστούν κανονικά.
* Συμπτωματικοί ασθενείς με λοίμωξη COVID-19 ή άλλη λοίμωξη του αναπνευστικού πρέπει να αναβάλλουν τον εμβολιασμό τους μέχρι να υφεθεί η συμπτωματολογία της νόσου.
Συνταγογράφηση αντιγριπικών εμβολίων
To αντιγριπικό εμβόλιο συνταγογραφείται βάσει των οδηγιών του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμών.
Υπογραμμίζουμε ότι κάθε αντιγριπικός εμβολιασμός πρέπει να καταχωρείται υποχρεωτικά από τον επαγγελματία υγείας που τον διενεργεί στο Εθνικό Μητρώο Εμβολιασμών.
Αντίδραση ΠΦΣ για διενέργεια αντιγριπικού εμβολιασμού με ιατρική συνταγή
Την έντονη αντίδραση του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ) έχει προκαλέσει η απόφαση για τον αντιγριπικό εμβολιασμό με ιατρική συνταγή. Όπως αναφέρει ο ΠΦΣ, με την εγκύκλιο ”Οδηγίες για την Εποχική Γρίπη 2023-2024 - Αντιγριπικός Εμβολιασμός” η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη, αποφάσισε «να καταργήσει για την τρέχουσα εμβολιαστική περίοδο τη διαδικασία της διενέργειας του αντιγριπικού εμβολιασμού χωρίς ιατρική συνταγή από το φαρμακοποιό, με ταυτόχρονη καταχώρηση στο Εθνικό Μητρώο Αντιγριπικού Εμβολιασμού, όπως ακριβώς πραγματοποιήθηκε με επιτυχία την περασμένη χρονιά και υλοποιείται εδώ και χρόνια σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες».
Ο ΠΦΣ σημειώνει ότι η διενέργεια αντιγριπικού εμβολιασμού χωρίς ιατρική συνταγή, συντέλεσε καθοριστικά εν μέσω πανδημίας στην επίλυση των σοβαρών προβλημάτων προσβασιμότητας των πολιτών, χωρίς ταλαιπωρία, χωρίς ραντεβού, χωρίς καμιά οικονομική επιβάρυνση και είχε ως αποτέλεσμα να εμβολιαστούν εκατομμύρια Έλληνες πολίτες και διερωτάται:
«Τι έχει αλλάξει και:
1ον) Αναστέλλεται ένα επιτυχημένο μέτρο πρόληψης χωρίς να συνυπολογισθεί η ταλαιπωρία των πολιτών να μεταβούν σε κέντρα υγείας ή σε ιδιωτικά ιατρεία, η οικονομική τους επιβάρυνση, ο συνωστισμός και ο αυξημένος φόρτος εργασίας στις κρατικές δομές υγείας,
2ον) Τι θα γίνει με τους χιλιάδες πλημμυροπαθείς της Θεσσαλίας που θα ταλαιπωρηθούν για την δωρεάν συνταγογράφηση και τη διενέργεια των εμβολιασμών, ιδίως υπό το πρίσμα της ενδεχόμενης αύξησης των λοιμώξεων του αναπνευστικού στις εν λόγω περιοχές».
Αναφέρει επίσης, ότι η προστασία της Δημόσιας Υγείας θα πρέπει να τίθεται πάντα σε προτεραιότητα έναντι απαρχαιωμένων αντιλήψεων, που δημιουργούν προσκόμματα στην πρόσβαση των πολιτών στον αντιγριπικό εμβολιασμό.
