Η παγκόσμια ανησυχία για ύφεση επιστρέφει δυναμικά στην ατζέντα των αγορών, αλλά τα μηνύματα από τα οικονομικά δεδομένα και τους βασικούς χρηματοοικονομικούς δείκτες δεν είναι τόσο ξεκάθαρα όσο φαίνονται αρχικά, σημειώνεται σε ανάλυση του Reuters.
Η 90ήμερη αναστολή των περισσότερων αμοιβαίων δασμών που ανακοίνωσε τον Απρίλιο ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ κατεύνασε τους χειρότερους φόβους των επενδυτών, αλλά η ζημιά στην επιχειρηματική και καταναλωτική εμπιστοσύνη αναμένεται να κοστίσει.
«Οι κίνδυνοι ύφεσης έχουν αυξηθεί αισθητά, ακόμη κι αν υπάρξουν συμφωνίες για τους δασμούς», δήλωσε στο Reuters ο Guy Miller, επικεφαλής στρατηγικής αγορών στην Zurich Insurance Group. «Ο κίνδυνος ύφεσης στις ΗΠΑ είναι 50-50, τόσο κοντά είμαστε».
Ακολουθεί μια ματιά σε ορισμένους από τους πιο παρακολουθούμενους δείκτες για την παγκόσμια ύφεση, σύμφωνα με την ανάλυση του Reuters:
1. Σκληρά vs Μαλακά Δεδομένα
Η απόκλιση μεταξύ των λεγόμενων «μαλακών» οικονομικών δεικτών, όπως η εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων, και των «σκληρών» δεδομένων, όπως η απασχόληση, καθιστά δύσκολη την αποκρυπτογράφηση των κινδύνων ύφεσης.
Τα τελευταία στοιχεία για την αγορά εργασίας στις ΗΠΑ δείχνουν ανθεκτικότητα, ενώ η ύφεση στις ΗΠΑ το πρώτο τρίμηνο και η ανάπτυξη στην ευρωζώνη εξηγήθηκαν κυρίως ως αποτέλεσμα της προετοιμασίας των επιχειρήσεων πριν τους αμοιβαίους δασμούς.
Ωστόσο, οι δείκτες επιχειρηματικής και καταναλωτικής εμπιστοσύνης έχουν επιδεινωθεί — κάτι που για πολλούς σηματοδοτεί ότι η επιβράδυνση πλησιάζει.
Η εμπιστοσύνη των Αμερικανών καταναλωτών έπεσε σε χαμηλό σχεδόν πενταετίας τον Απρίλιο, γεγονός ανησυχητικό, καθώς η κατανάλωση αντιστοιχεί σε πάνω από τα δύο τρίτα της αμερικανικής οικονομικής δραστηριότητας. Στην ευρωζώνη, ο δείκτης επενδυτικής εμπιστοσύνης ανέκαμψε μετά τη βουτιά του Απριλίου, αλλά παραμένει σε αρνητικό έδαφος.
«Υποθέτουμε ότι οποιαδήποτε ύφεση στην ευρωζώνη θα είναι σύντομη και σχετικά ήπια», δήλωσε ο Henry Cook, ανώτερος οικονομολόγος της MUFG.
Ο Guy Miller από την Zurich δήλωσε ότι παρακολουθεί κυρίως τις εβδομαδιαίες αιτήσεις για επίδομα ανεργίας στις ΗΠΑ, ως τον πιο έγκαιρο δείκτη της οικονομικής κατάστασης.
2. Αλλάζοντας γνώμη
Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε την υποβάθμιση των εκτιμήσεων για την ανάπτυξη.
Οι οικονομολόγοι που συμμετείχαν σε έρευνα του Reuters βλέπουν υψηλούς κινδύνους ύφεσης για φέτος, παρότι μόλις πριν τρεις μήνες προέβλεπαν ισχυρή ανάπτυξη.
Η Barclays εκτιμά ότι πρόκειται για ουσιαστική επιβράδυνση παγκοσμίως, με ήπιες υφέσεις σε ΗΠΑ και ευρωζώνη.
Ωστόσο, μια ύφεση δεν είναι δεδομένη, σύμφωνα με οικονομολόγους. Αν οι ΗΠΑ καταφέρουν σύντομα εμπορικές συμφωνίες ή εφαρμόσουν φοροελαφρύνσεις, οι κίνδυνοι θα μειωθούν. Παράλληλα, η ευρωζώνη αναμένεται να υποστηριχθεί από χαμηλότερα επιτόκια και δημοσιονομική στήριξη.
«Η ανάκαμψη της κατανάλωσης χάρη σε υψηλότερους μισθούς και μια πιο "ήπια" κεντρική τράπεζα, τουλάχιστον στην ευρωζώνη, είναι οι βασικοί λόγοι που αποτρέπουν μια βαθιά ύφεση», δήλωσε ο Ruben Segura-Cayuela, οικονομολόγος της BofA.
3. Πού πήγε η Ζήτηση;
Τα εμπορεύματα στέλνουν σήμα επιβράδυνσης.
Οι τιμές του πετρελαίου έχουν υποχωρήσει περίπου 16% φέτος στα 60 δολάρια ανά βαρέλι. Αν διατηρηθούν έτσι, το 2025 θα είναι η χειρότερη χρονιά από την κρίση της COVID το 2020.
Αν και η πτώση αντανακλά και προσδοκίες για περισσότερη προσφορά από τον OPEC, εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο ασθενέστερης ζήτησης, καθώς η παγκόσμια ανάπτυξη επιβραδύνεται.
Ο χαλκός —γνωστός και ως "Dr Copper" λόγω της φήμης του ως πρόδρομος ύφεσης— ανέκαμψε από τα χαμηλά έτους στις αρχές Απριλίου, αλλά παραμένει κάτω από το υψηλό του Μαρτίου.
Η Citi είναι απαισιόδοξη για τους επόμενους 3-6 μήνες, καθώς η φυσική ζήτηση και η βιομηχανική δραστηριότητα μειώνονται λόγω των αμερικανικών δασμών, ειδικά του δασμού 145% για την Κίνα.
4. Να εμπιστευτούμε τα Ομόλογα;
Οι αγορές κρατικών ομολόγων δείχνουν ανησυχία για επιβράδυνση λόγω δασμών, αλλά όχι για αυξημένο κίνδυνο ύφεσης, καθώς οι αγορές θεωρούν ότι οι κεντρικές τράπεζες θα δράσουν γρήγορα με μειώσεις επιτοκίων.
Η Κίνα μείωσε τα επιτόκια την Τετάρτη για να μετριάσει το σοκ του εμπορικού πολέμου. Από τον Μάρτιο, οι επενδυτές έχουν αυξήσει τις προσδοκίες για μειώσεις επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), περιμένοντας 60 μονάδες βάσης χαλάρωσης έως τον Δεκέμβριο.
Στις ΗΠΑ, οι traders αναμένουν περίπου 80 μονάδες βάσης περικοπών από τη Fed έως το τέλος του έτους και 115 έως τα μέσα του 2026, αφού έχουν αναθεωρήσει τις πιο επιθετικές προσδοκίες μετά την παύση των δασμών. Η Fed διατήρησε σταθερά τα επιτόκια την Τετάρτη και προειδοποίησε για αυξημένους κινδύνους πληθωρισμού και ανεργίας.
«Τα τελευταία χρόνια, τα futures της Fed υπερεκτιμούν διαρκώς το πόσο "ήπια" θα είναι η Fed», σημείωσε ο Henry Allen, στρατηγικός αναλυτής στη Deutsche Bank.
Αξίζει επίσης να παρακολουθούμε τις καμπύλες αποδόσεων, αν και τελευταία αμφισβητείται η αξιοπιστία τους ως πρόδρομος ύφεσης.
Το spread μεταξύ των 10ετών και 2ετών αμερικανικών ομολόγων είναι θετικό από πέρυσι. Παραδοσιακά, η αναστροφή της καμπύλης θεωρείται προειδοποιητικό σημάδι, αλλά συχνά η ύφεση αρχίζει όταν η καμπύλη «επαναφέρει» σε θετικό έδαφος, καθώς οι κεντρικές τράπεζες μειώνουν απότομα τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια.
5. Μετοχές: Πολύ αισιόδοξες;
Η ανάκαμψη των χρηματιστηρίων υποδηλώνει εξασθένηση των φόβων για ύφεση. Ο DAX στη Γερμανία βρίσκεται κοντά σε ιστορικά υψηλά, ενώ τα χρηματιστήρια της Νέας Υόρκης και του Τόκιο έχουν ενισχυθεί πάνω από 15% από τα χαμηλά του προηγούμενου μήνα.
Αλλά ας προσέξουμε τα εταιρικά κέρδη.
Η σουηδική Electrolux μείωσε τις προβλέψεις της, ενώ η Volvo Cars, η Logitech και η Diageo ακύρωσαν τους στόχους τους λόγω αβεβαιότητας. Η General Motors απέσυρε τις εκτιμήσεις για το έτος, παρά τα ισχυρά αποτελέσματα.
«Το πρώτο τρίμηνο ίσως ήταν το τελευταίο που δεν επηρεάστηκε από τους δασμούς», δήλωσε ο Guy Miller της Zurich. «Με τόση αβεβαιότητα, θα περίμενε κανείς οι αποτιμήσεις να το λαμβάνουν υπόψη. Μέχρι στιγμής, δεν το κάνουν».
