Αισιοδοξία για την πλήρη έξοδο της Ελλάδας από την εποχή των προγραμμάτων διάσωσης έχει δημιουργήσει στις αγορές η συμφωνία που πέτυχε ο Ευκλείδης Τσακαλώτος στην Ουάσιγκτον, το Σαββατοκύριακο, για την εξόφληση δανείων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Στο παρασκήνιο κυβερνητικά στελέχη και τραπεζικοί παράγοντες εκφράζουν τώρα την εκτίμηση ότι η συμφωνία μπορεί να είναι τελικά πολύ καλύτερη από ό,τι έχει γίνει γνωστό και να οδηγήσει στην πλήρη έξοδο του ΔΝΤ από την Ελλάδα.
Σύμφωνα με την πληροφόρηση που υπάρχει μέχρι στιγμής από επίσημες πηγές, η Ελλάδα δεν πρόκειται να εξοφλήσει σε αυτή την φάση το σύνολο των δανείων που έχει λάβει από το Ταμείο, ύψους 9,8 δισ. ευρώ. Θα αποπληρώσει πρόωρα μόνο τα ακριβότερα δάνεια συνολικού ποσού 3,8 δισ. ευρώ, δηλαδή εκείνα που ξεφεύγουν από το όριο του 200% της συμμετοχής της χώρας στο κεφάλαιο του ΔΝΤ (ποσόστωση - quota) και επιβαρύνονται με υψηλό επιτόκιο, που ξεπερνά σήμερα το 5%.
Οι Ευρωπαίοι, σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες, δεν έχουν δώσει ακόμη τη συγκατάθεσή τους για εξόφληση τόωσω δανείων ώστε οι συνολικές οφειλές μας στο ΔΝΤ να περιορισθούν κάτω απο το 200% της συμμετοχής μας στο Ταμείο. Αν γινόταν αυτό, βάσει του καταστατικού του Ταμείου θα δινόταν τέλος, στο αυστηρό καθεστώς επιτήρησης της ελληνικής οικονομίας, με δύο επισκέψεις και δύο ειδικές εκθέσεις κάθε χρόνο.
Ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, Κλάους Ρέγκλινγκ, είχε αναφερθεί, μετά την τελευταία συνεδρίαση του Eurogroup, στην εξόφληση μόνο των ακριβών δανείων. Νωρίτερα είχε «διαρρεύσει» από το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών στον Τύπο ότι το Βερολίνο εξακολουθεί να έχει αντιρρήσεις για την πλήρη εξόφληση και έξοδο του ΔΝΤ από την Ελλάδα, θεωρώντας ότι η αυστηρή επιτήρηση από το Ταμείο είναι απαραίτητη για να αποφευχθούν αποκλίσεις από τα συμφωνημένα με τους πιστωτές.
Όμως, τα τελευταία 24ωρα αρχίζει να διακινείται από την Ουάσιγκτον, όπου βρίσκεται σε εξέλιξη η εαρινή σύνοδος του Ταμείου, ένα σενάριο για πρόωρη εξόφληση - έκπληξη, στα πρότυπα της πλήρους εξόφλησης που έγινε τον Δεκέμβριο του 2018 από την Πορτογαλία και όσοι διακινούν αυτό το σενάριο επικαλούνται δύο λόγους:
- Το ΔΝΤ θέλει να απεμπλακεί εντελώς από την Ελλάδα και να πάρει πίσω τα κεφάλαια των δανείων του για να τα αξιοποιήσει αλλού, καθώς εκτιμά ότι είναι κατάλληλος ο χρόνος για να δηλωθεί διεθνώς ότι η επιχείρηση διάσωσης της Ελλάδας είχε αίσιο τέλος. Το ΔΝΤ έχει χάσει, λόγω των αποτυχιών στην Ελλάδα, αρκετό κεφάλαιο αξιοπιστίας και μια απεμπλοκή του από τη χώρα στις σημερινές, ιδανικές συνθήκες θα αποκαθιστούσε, σε κάποιο βαθμό, την τρωθείσα φήμη του.
- Οι Ευρωπαίοι βρίσκονται στην τελική φάση μετεξέλιξης του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο με ενισχυμένες εξουσίες και αρμοδιότητες και έχουν ένα πρόσθετο λόγο να επιθυμούν την ολοκλήρωση της αποστολής του Ταμείου στην ευρωπαϊκή ήπειρο (η Ελλάδα είναι η τελευταία χώρα που επιτηρείται από το ΔΝΤ), ώστε να αναλάβει τα πλήρη καθήκοντά του ο ESM και να δοθεί η εικόνα μιας αίσιας έκβασης της πολυετούς κρίσης της ευρωζώνης.
Σε αυτό το πλαίσιο, δεν αποκλείεται τελικά να δοθεί η άδεια από τους Ευρωπαίους στην Αθήνα να προχωρήσει σε εξόφληση μεγαλύτερου μέρους των δανείων, ή και σε πλήρη εξόφληση, ώστε να τερματισθεί η παρουσία του ΔΝΤ στη χώρα και να μπορέσει και η κυβέρνηση να αξιοποιήσει προεκλογικά αυτό το θέμα, που ήδη έχει αναδειχθεί από τον πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, ως ένα μείζον πολιτικό θέμα, που θα τεθεί και στο πλαίσιο της προεκλογικής εκστρατείας για τις ευρωεκλογές.
Σε επίπεδο οικονομικού κλίματος, μια πλήρης έξοδος του Ταμείου από την Ελλάδα θα ενίσχυε ακόμη περισσότερο το θετικό κλίμα στις αγορές. Είναι χαρακτηριστικό ότι, στην περίπτωση της Πορτογαλίας, που αποπλήρωσε το χρέος της στο Ταμείο στα τέλη του περασμένου χρόνου, η απόδοση των 10ετών ομολόγων μέσα σε λίγους μήνες αποκλιμακώθηκε δραστικά, υποχωρώντας από το 1,80% στο 1,30%.
