Κατά 4,4 μονάδες (από το 21,1% στο 16,7%) μειώθηκε πέρυσι σε σχέση με το 2017 το ποσοστό της υλικής στέρησης του πληθυσμού της χώρας. Ωστόσο, από την έναρξη της κρίσης το 2009, το ποσοστό αυτό αυξανόταν συνεχώς ανά έτος και ειδικότερα για τα έτη 2009, 2012, 2014, 2015, 2016 και 2017 ήταν αντίστοιχα 11%, 19,5%, 21,5%, 22,2%, 22,4% και 21,1%, όπως προκύπτει από την έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ, για την υλική στέρηση και τις συνθήκες διαβίωσης στην Ελλάδα το 2018 (εισοδήματα 2017).
Υλική στέρηση είναι η στέρηση, λόγω οικονομικών δυσκολιών τεσσάρων από τα εννέα βασικά αγαθά και υπηρεσίες (δυσκολία ικανοποίησης έκτακτων οικονομικών αναγκών, αδυναμία κάλυψης εξόδων για διακοπές μίας εβδομάδας το χρόνο, αδυναμία διατροφής που να περιλαμβάνει κάθε δεύτερη ημέρα κοτόπουλο, κρέας ή ψάρι, αδυναμία πληρωμής για ικανοποιητική θέρμανση της κατοικίας, έλλειψη βασικών αγαθών, όπως πλυντήριο ρούχων, έγχρωμη τηλεόραση, τηλέφωνο, αυτοκίνητο, αδυναμία αποπληρωμής δανείων ή αγορών με δόσεις, δυσκολίες στην πληρωμή πάγιων λογαριασμών).
Σύμφωνα με την έρευνα, η μείωση του ποσοστού το 2018 σε σχέση με το 2017 είναι μεγαλύτερη στην περίπτωση των παιδιών ηλικίας έως και 17 ετών (5,2 ποσοστιαίες μονάδες) συγκριτικά με τις υπόλοιπες ομάδες ηλικιών. Η υλική στέρηση των παιδιών ηλικίας έως και 17 ετών ανέρχεται για το 2018 σε 18,6%. Το αντίστοιχο ποσοστό το 2009 ήταν 11,9%.
Επίσης:
- Στα άτομα ηλικίας 18 έως 64 ετών το ποσοστό των ατόμων που στερούνται βασικών αγαθών και υπηρεσιών το 2018 ανέρχεται σε 17,3%, μειωμένο κατά 4,8 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2017. Το αντίστοιχο ποσοστό το 2009 ήταν 10,3%.
- Για τα άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω, το ποσοστό στέρησης το 2018 σημείωσε μείωση κατά 2,2 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2017 και ανήλθε 13,6%. Το αντίστοιχο ποσοστό το 2009 ήταν 12,1%.
- Τα νοικοκυριά που αντιμετωπίζουν ελλείψεις βασικών ανέσεων στην κύρια κατοικία κατατάσσονται, κατά καθεστώς ιδιοκτησίας ως εξής:
- το 5,3% των νοικοκυριών διαθέτει ιδιόκτητη κατοικία με οικονομικές υποχρεώσεις (δάνειο, υποθήκη, κ.λπ.)
- το 5% των νοικοκυριών διαθέτει ιδιόκτητη κατοικία χωρίς οικονομικές υποχρεώσεις (δάνειο, υποθήκη, κ.λπ.)
- το 8% των νοικοκυριών διαμένει σε ενοικιασμένη κατοικία
- το 8,5% των νοικοκυριών διαμένει σε παραχωρημένη δωρεάν κατοικία.
- Το ποσοστό του πληθυσμού που διαβιεί σε κατοικία με στενότητα χώρου ανέρχεται σε 29,2% για το σύνολο του πληθυσμού, σε 25,7% για τον μη φτωχό πληθυσμό και σε 44,2% για τον φτωχό πληθυσμό.
- Το 29,5% των φτωχών νοικοκυριών δηλώνει ότι στερείται διατροφής που περιλαμβάνει κάθε δεύτερη ημέρα κοτόπουλο, κρέας, ψάρι ή λαχανικά ίσης θρεπτικής αξίας, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό των μη φτωχών νοικοκυριών εκτιμάται σε 8,1%.
- Το ποσοστό των νοικοκυριών που δηλώνουν οικονομική αδυναμία να έχουν ικανοποιητική θέρμανση το χειμώνα ανέρχεται σε 22,9%, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τα φτωχά νοικοκυριά είναι 40,8% και για τα μη φτωχά νοικοκυριά 19,2%.
- Το 76,7% των φτωχών νοικοκυριών και το 46,1% των μη φτωχών δηλώνει οικονομική δυσκολία να αντιμετωπίσει έκτακτες, αλλά αναγκαίες δαπάνες ύψους, περίπου, 375 ευρώ.
- Περιβαλλοντικά προβλήματα από παρακείμενη βιομηχανία ή προβλήματα από την κυκλοφορία αυτοκινήτων δηλώνει ότι αντιμετωπίζει το 20,8% των νοικοκυριών, ενώ ποσοστό 13,7% των νοικοκυριών αναφέρει ως πρόβλημα τους βανδαλισμούς και την εγκληματικότητα στην περιοχή του.
- Το 46,8 % των νοικοκυριών που έχουν λάβει καταναλωτικό δάνειο για αγορά αγαθών και υπηρεσιών, δηλώνει ότι δυσκολεύεται πάρα πολύ στην αποπληρωμή αυτού ή των δόσεων. Το 53,4% των φτωχών νοικοκυριών δηλώνει δυσκολία στην έγκαιρη πληρωμή πάγιων λογαριασμών, όπως αυτών του ηλεκτρικού ρεύματος, του νερού, του φυσικού αερίου, κ.λπ.
- Το ελάχιστο μέσο καθαρό μηνιαίο εισόδημα για την αντιμετώπιση των αναγκών των νοικοκυριών της χώρας ανέρχεται, κατά δήλωσή τους, σε 1.698 ευρώ. Τα φτωχά νοικοκυριά χρειάζονται 1.372 ευρώ, ενώ τα μη φτωχά νοικοκυριά 1.766 ευρώ.
- Το 23,5% των φτωχών νοικοκυριών, το 8% των μη φτωχών νοικοκυριών και το 10,7% του συνόλου των νοικοκυριών δεν διαθέτουν ένα τουλάχιστον ΙΧ επιβατηγό αυτοκίνητο, ενώ το 11,6% των φτωχών νοικοκυριών, το 2,9% των μη φτωχών και το 4,4% του συνόλου των νοικοκυριών δεν διαθέτουν προσωπικό ηλεκτρονικό υπολογιστή, αν και τον χρειάζονται, λόγω οικονομικής αδυναμίας.
Σχετικά με την οικονομική δυνατότητα σχετικά με τις κοινωνικές δραστηριότητες ατόμων ηλικίας 16 ετών και άνω:
- Το 21,2% του πληθυσμού δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να συναντιέται (στο σπίτι ή κάπου αλλού) με φίλους ή συγγενείς για ένα γεύμα ή ένα ποτό τουλάχιστον μια φορά τον μήνα.
- Το 30,1% του πληθυσμού δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να συμμετέχει τακτικά σε δραστηριότητες αναψυχής, όπως αθλητισμό, σινεμά κ.λπ.
- Το 45,1% του πληθυσμού δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να ξοδεύει χρήματα για τον εαυτό του ή για κάποιο χόμπι χωρίς να συμβουλευτεί κάποιο άλλο μέλος του νοικοκυριού.
- Το 5,1% του πληθυσμού δεν διαθέτει σύνδεση στο διαδίκτυο για οικιακή χρήση λόγω έλλειψης οικονομικής δυνατότητας.
