Σε πλήρες άδειασμα του κυβερνητικού αφηγήματος για την πορεία της οικονομίας και ειδικά της πραγματικής οικονομίας, προχώρησε το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο, επισημαίνοντας τη δεινή θέση στην οποία βρίσκονται τα ελληνικά νοικοκυριά καθώς φιγουράρουν στις τελευταίες θέσεις της ΕΕ.
Στην έκθεση του ΕΔΣ, η οποία σχολιάζει και (συνοδεύει) τον Πολυετή Δημοσιονομικό Προγραμματισμό 2026-2029, που κατήρτισε το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, επισημαίνει κατά αρχήν πώς για την περίοδο 2027–2029 οι μακροοικονομικές προβλέψεις διαμορφώνονται σε πιο συντηρητικό εύρος, αντανακλώντας τη σταδιακή επιβράδυνση του ρυθμού οικονομικής μεγέθυνσης.
Πιο συγκεκριμένα, ο μέσος αναμενόμενος ρυθμός ανάπτυξης ολόκληρης της περιόδου 2026-2029 είναι 1,8%, με κύριους μοχλούς ανάπτυξης, τις επενδύσεις που χρηματοδοτούνται από το ΤΑΑ και την ιδιωτική κατανάλωση. Ωστόσο, αναμένεται να παρουσιάσουν μειωμένη συνεισφορά στην οικονομική δραστηριότητα, καθώς η επίδρασή τους εξασθενεί προς τα τελευταία έτη της περιόδου αυτής και ιδιαίτερα μετά την λήξη του ΤΑΑ.
Σύμφωνα με το ΠΔΠ 2026-2029 ο ρυθμός ανάπτυξης θα επιβραδυνθεί δραματικά από το 2,4% το 2026, σε 1,7% το 2027, 1,6% το 2028 και σε 1,3% το 2029.
Οι επενδύσεις, μετά τη λήξη του Ταμείου Ανάκαμψης το 2026, οπότε και αναμένεται να αυξηθούν κατά 10,2% στη συνέχεια υποχωρούν αισθητά και ο ρυθμός αύξησης διαμορφώνεται στο 4,1% το 2027, σε 0,9% το 2028 και σε 0,8% το 2029.
Στο πλαίσιο των προοπτικών αυτών, το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο, τονίζει πως η αναμενόμενη επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ, ιδίως μετά το 2027, καθιστά αναγκαία την ενίσχυση των διαρθρωτικών πολιτικών στην πλευρά της προσφοράς, με στόχο τη αύξηση της παραγωγικότητας, τη διεύρυνση της εξαγωγικής βάσης και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του επιχειρηματικού τομέα, ώστε να διατηρηθεί η αναπτυξιακή δυναμική της ελληνικής οικονομίας.
Ακόμη σημειώνει πως η περαιτέρω αύξηση των επενδύσεων σε υποδομές και η βελτίωση του θεσμικού, δικαστικού, δημόσιου διοικητικού πλαισίου θα συνεισφέρουν θετικά στην ανάπτυξη.
Παράλληλα, η προώθηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που ενισχύουν τον ανταγωνισμό στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών αποτελεί προϋπόθεση για τη διατήρηση του πληθωρισμού κοντά στον στόχο του 2%, επίπεδο κρίσιμο τόσο για τη σταθερότητα της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών όσο και για τη διαφύλαξη της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας.
Στα τάρταρα η πραγματική οικονομία
Εντύπωση προκαλούν οι επισημάνσεις του Ελληνικού Δημοσιονομικού Συμβουλίου για την πραγματική οικονομία, σημειώνοντας, πως μεσοπρόθεσμα, η ελληνική οικονομία εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σημαντικές διαρθρωτικές προκλήσεις και επισημαίνει τα ακόλουθα:
- Η παραγωγικότητα της εργασίας ανά ώρα και οι πραγματικοί μισθοί παραμένουν από τους χαμηλότερους στην ΕΕ.
- Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ αντιστοιχεί μόλις στο 70% του μέσου ευρωπαϊκού όρου.
- Παρά τη βελτίωση των τελευταίων ετών, η ανεργία παραμένει υψηλότερη σε σχέση με τον μέσο όρο της ΕΕ.
- Το ποσοστό των επενδύσεων ως ποσοστό του ΑΕΠ παραμένει κάτω από τον μέσο όρο.
- Η αποταμίευση των νοικοκυριών εξακολουθεί να είναι χαμηλά.
- Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παραμένει ελλειμματικό.
- Η δημόσια διοίκηση παρουσιάζει χρόνια προβλήματα αποτελεσματικότητας.
- Το δημόσιο χρέος, παρότι μειώνεται εντυπωσιακά, παραμένει το υψηλότερο στην ΕΕ.
Τα στοιχεία αυτά υποδεικνύουν ότι η σύγκλιση της ελληνικής οικονομίας με τον μέσο όρο της ΕΕ, αν και σε θετική εξέλιξη, συνεχίζει να παρεμποδίζεται από μακροχρόνιες διαρθρωτικές αδυναμίες.
Και 3 προκλήσεις
Περαιτέρω, το ΕΔΣ, υπογραμμίζει ότι τρεις κρίσιμες τάσεις επιτείνουν τις μεσοπρόθεσμες προκλήσεις που είναι:
- Η ταχεία γήρανση του πληθυσμού και η συρρίκνωση του εργατικού δυναμικού αναμένεται να επηρεάσουν αρνητικά τη δυνητική ανάπτυξη και τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος, επιβάλλοντας πρόσθετες δημοσιονομικές πιέσεις.
- Οι γεωπολιτικές εξελίξεις καθιστούν αναγκαίες την συντονισμένη αύξηση των αμυντικών δαπανών και την αντιμετώπιση πιθανών μεταναστευτικών πιέσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, και την ενεργειακή αναβάθμιση της χώρας.
- Η αυξανόμενη έκθεση της χώρας σε κλιματικούς κινδύνους, δημιουργεί πρόσθετες ανάγκες χρηματοδότησης για εκσυγχρονισμό υποδομών και ενδυνάμωση της οικονομικής ανθεκτικότητας. Οι προκλήσεις αυτές καθιστούν αναγκαία την υλοποίηση συνεκτικών και στοχευμένων διαρθρωτικών παρεμβάσεων.
