Η ακρίβεια, η καθήλωση και η εκτεταμένη διαφθορά βγάζουν τους Βούλγαρους στους δρόμους. Μαζικές διαδηλώσεις έγιναν χθές στη Σόφια και σε τουλάχιστον άλλες δώδεκα πόλεις, με αιτήματα τις αυξήσεις μισθών, τον έλεγχο των τιμών και την πάταξη της διαφθοράς.
Οι κινητοποιήσεις συνδέονται με την επικείμενη ψήφιση του προϋπολογισμού, που δεν περιλαμβάνει μέτρα και πρόσθετες δαπάνες για τη στήριξη των νοικοκυριών χαμηλών εισοδημάτων. Η βουλγαρική κοινή γνώμη ανησυχεί ότι με την ένταξη της χώρας στο ευρώ από την 1η Ιανουρίου θα προκληθεί κύμα μεγάλων ανατιμήσεων που θα αυξήσει πολύ το κόστος ζωής.
Οι διαδηλωτές φώναζαν συνθήματα υπέρ της παραίτησης της κυβέρνησης, ανέμιζαν σήματα της Βουλγαρίας και της ΕΕ, ενώ πάνω σε κυβερνητικά κτίρια πρόβαλαν τις λέξεις «Παραιτηθείς» και «Μαφία». Δύο μεγάλα πανό έγραφαν: «Έρχεται η Γενιά Ζ» και «Νέα Βουλγαρία χωρίς Μαφία».
Αφορμή για τις κινητοποιήσεις που προκάλεσε η πρόταση της κυβέρνησης να προωθήσει τον προϋπολογισμό του 2026, ο οποίος προβλέπει αύξηση φόρου στα μερίδια και υψηλότερες εισφορές κοινωνικής ασφάλισης.
Οι διαδηλωτές ζητούν την απόσυρσή του, κατηγορώντας παράλληλα την κυβέρνηση για αδιαφάνεια και αδράνεια απέναντι στη διαφθορά.
Η Βουλγαρία παραμένει από τις χώρες με τα υψηλότερα κρούσματα διαφθοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με μόνο την Ουγγαρία να καταγράφει χειρότερες επιδόσεις στον δείκτη της Διεθνούς Διαφάνειας (Transparency International). «Θέλουμε μια ευρωπαϊκή χώρα, όχι μια χώρα της μαφίας», δήλωσε χαρακτηριστικά μια 21χρονη φοιτήτρια στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Αν και η κεντρική διαδήλωση στη Σόφια εξελίχθηκε ειρηνικά, ακολούθησαν επεισόδια όταν οι ομάδες διαδηλωτών συγκρούστηκαν με την αστυνομία, εκτοξεύοντας πέτρες, μπουκάλια και κροτίδες.
Σύμφωνα με το βουλγαρικό πρακτορείο ειδήσεων BTA, πυρπολικά άτομα απορριμμάτων και καταστράφηκε ένα αστυνομικό βαν, ενώ στόχος βανδαλισμών έγιναν και τα γραφεία του κυβερνώντος κόμματος και ενός ακόμη συμμάχου του κυβερνητικού συνασπισμού.
Οι δυνάμεις ασφαλείας απάντησαν με σπρέι πιπεριού. Τουλάχιστον δέκα άτομα συνελήφθησαν και δύο αστυνομικοί τραυματίστηκαν. Ο ανεξάρτητος πρόεδρος της Βουλγαρίας, Ρούμεν Ράντεφ, κάλεσε σε αποκλιμάκωση, ζητώντας παράλληλα την παραίτηση της κυβέρνησης: «Υπάρχει μόνο ένας δρόμος: παραίτηση και πρόωρες εκλογές», ανέφερε σε ανάρτησή του.
Η Βουλγαρία κυβερνάται από μειοψηφικό συνασπισμό , αποτελείται από τα κόμματα GERB, το Βουλγαρικό Σοσιαλιστικό Κόμμα και το «Υπάρχουν Τέτοιοι Άνθρωποι» (ITN). Μετά την έκρηξη της κοινωνικής οργάνωσης, ο πρωθυπουργός Ρόσεν Ζελιαζκόφ δεσμεύτηκε στις 27 Νοεμβρίου να αποσύρει το προσχέδιο του επίμαχου προϋπολογισμού και να καταθέσει νέο.
Οι επικριτές ανησυχούν ότι οι αυξημένες δαπάνες για το δημόσιο θα ενισχύσουν περαιτέρω φαινόμενα διαφθοράς, ενώ υπογραμμίζουν ότι η οικονομική ασθενέστερη χώρα της ΕΕ δεν έχει πρόσθετες επιβαρύνσεις. Οι αλλαγές στον προϋπολογισμό αναμένονται μέσα στην εβδομάδα.
Οι πολιτικές και κοινωνικές εντάσεις εντείνονται καθώς η Βουλγαρία ετοιμάζεται να υιοθετήσει το ευρώ την 1η Ιανουαρίου 2026. Ο πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, έχει ήδη προειδοποιήσει ότι η ένταξη στη ζώνη του ευρώ ενδέχεται να έχει σε άνοδο του πληθωρισμού στη χώρα.
