Τον Μάιο του 2017, το Συμβούλιο Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (International Accounting Standards Board – IASB) εξέδωσε το νέο Διεθνές Πρότυπο Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ), IFRS 17 «Ασφαλιστήρια Συμβόλαια», το οποίο πρέπει να εφαρμοστεί από την 1η Ιανουαρίου 2021.
Η ΕΥ Ελλάδος, αναγνωρίζοντας τις δυσκολίες των ασφαλιστικών επιχειρήσεων να ενσωματώσουν το νέο Πρότυπο, διοργάνωσε εκδήλωση, με τίτλο «IFRS 17: Η νέα εποχή και οι προκλήσεις για τα ασφαλιστικά συμβόλαια», με στόχο την ενημέρωση και ανάλυση τόσο του νέου Προτύπου, όσο και των δράσεων που θα πρέπει να λάβουν οι επιχειρήσεις για την έγκαιρη εφαρμογή του.
Όπως τονίστηκε κατά την εκδήλωση, το Πρότυπο θα αποτελέσει τη σημαντικότερη αλλαγή των τελευταίων 20 ετών για τις ευρωπαϊκές ασφαλιστικές επιχειρήσεις, καθώς απαιτεί από τις επιχειρήσεις να αναθεωρήσουν πλήρως τις χρηματοοικονομικές τους καταστάσεις. Δεδομένου του μεγέθους της αλλαγής, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να αξιολογήσουν τον αντίκτυπο που θα έχει το IFRS 17 το συντομότερο δυνατόν.
Το Πρότυπο χρησιμοποιεί τρεις μεθόδους μέτρησης:
1. Building Block Approach – BBA: Πρόκειται για τη βασική προσέγγιση αποτίμησης. Εφαρμόζεται σε ασφαλιστήρια συμβόλαια με χρονικό ορίζοντα άνω του ενός έτους. Η αποτίμηση πραγματοποιείται λαμβάνοντας υπόψη τις αναμενόμενες μελλοντικές ταμειακές ροές, την προσαρμογή κινδύνου (risk adjustment) για την ανάληψη της αβεβαιότητας των χρηματοροών αυτών, καθώς και της μελλοντικής κερδοφορίας των συμβολαίων (contractual service margin).
2. Premium Allocation Approach – PPA: Πρόκειται για προαιρετική και απλοποιημένη προσέγγιση για συμβόλαια με περίοδο κάλυψης ενός έτους ή λιγότερο. Επίσης, η PAA δύναται να χρησιμοποιηθεί, εφόσον αποδειχθεί ότι αποτελεί λογική προσέγγιση της BBA. Οι ασφαλιστικές υποχρεώσεις αποτελούνται από την υποχρέωση για την υπολειπόμενη κάλυψη και την υποχρέωση επισυμβασών ζημιών. Η υποχρέωση υπολειπόμενης διάρκειας προσομοιάζει με το απόθεμα μη δεδουλευμένων ασφαλίστρων του παρόντος λογιστικού προτύπου, ενώ η υποχρέωση επισυμβασών ζημιών αποτιμάται μέσω ταμειακών ροών, παρόμοιων με εκείνων της Φερεγγυότητας ΙΙ.
3. Variable Fee Approach – VFA: Εφαρμόζεται σε ασφαλιστήρια συμβόλαια με συμμετοχή στα κέρδη. Βασίζεται στη βασική προσέγγιση αποτίμησης (BBA) με επιπρόσθετες αναφορές σχετικά με τον χειρισμό των συμβολαίων που εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία.
Οι απαιτήσεις είναι σημαντικά διαφορετικές από τις υπάρχουσες, με άμεσες επιδράσεις στα ακόλουθα:
► Αλλαγή στον τρόπο αναγνώρισης της κερδοφορίας.
► Αύξηση της πολυπλοκότητας των μεθόδων αποτίμησης και καθορισμού των παραδοχών.
► Αύξηση του όγκου των απαιτούμενων δεδομένων.
Όπως αποφάσισε το Συμβούλιο Διεθνών Λογιστικών Προτύπων, η 1η Ιανουαρίου 2021 αποτελεί την υποχρεωτική ημερομηνία εφαρμογής του νέου Προτύπου. Στα επόμενα χρόνια, οι επιχειρήσεις θα χρειαστεί να ερμηνεύσουν και να εφαρμόσουν τις απαιτήσεις αυτές στα ασφαλιστήρια συμβόλαιά τους – μία διαδικασία που απαιτεί σημαντικό χρόνο και προσπάθεια. Οι αλλαγές που θα επιφέρει το Πρότυπο αναμένεται να επηρεάσουν τον οργανισμό στο σύνολό του και οι επιπτώσεις θα χρειαστεί να επικοινωνηθούν σε ένα ευρύ φάσμα εσωτερικών και εξωτερικών ενδιαφερομένων.
Δεδομένου του μεγέθους του αντικτύπου του IFRS 17 και της πολυπλοκότητας της ενσωμάτωσής του, η ΕΥ πρότεινε έξι δράσεις, οι οποίες μπορούν να αποτελέσουν την αφετηρία για την ενσωμάτωση του νέου Προτύπου:
1. Ενημέρωση και εκπαίδευση των στελεχών αναφορικά με τις νέες απαιτήσεις και τις επιπτώσεις.
2. Προσδιορισμός της βασικής μεθοδολογίας, λήψη αποφάσεων και σχεδιασμός παραδοχών που οδηγούν στην υλοποίηση.
3. Ανάλυση των χρηματοοικονομικών, λειτουργικών και συστημικών επιπτώσεων.
4. Δημιουργία σχεδίου προϋπολογισμού και προγραμματισμός των απαιτούμενων πόρων.
5. Εκτίμηση των επιπτώσεων για άλλα τρέχοντα ή προγραμματισμένα έργα στα επόμενα 3-4 χρόνια.
6. Εκτίμηση των στρατηγικών επιπτώσεων, καθώς και των επιπτώσεων στα προϊόντα.
Ο κ. Κώστας Σταθόπουλος, Εταίρος στο Τμήμα Υπηρεσιών Διασφάλισης της ΕΥ Ελλάδος, δήλωσε κατά την εκδήλωση: «Οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις έχουν να αντιμετωπίσουν μία μεγάλη πρόκληση μέχρι το 2021: το IFRS 17. Μπορεί τα τρία χρόνια που απομένουν μέχρι την εφαρμογή του νέου Προτύπου να φαίνονται πολλά, ωστόσο ο αντίκτυπός του έχει ήδη αρχίσει να γίνεται αισθητός. Η πολυπλοκότητα του νέου Προτύπου, ο χρόνος, η προσπάθεια, αλλά και οι πόροι που απαιτεί η εφαρμογή του IFRS 17, θα χρειαστεί ένα καλά οργανωμένο σχέδιο με ξεκάθαρα βήματα, προκειμένου να καταφέρουν οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις να φέρουν σε πέρας ένα πολύ απαιτητικό έργο».
Ο κ. Κωνσταντίνος Νικολόπουλος, υπεύθυνος Αναλογιστικών Υπηρεσιών της ΕΥ Ελλάδος, σχολίασε: «Το νέο αυτό Πρότυπο δε θα έχει αντίκτυπο μόνο στις χρηματοοικονομικές αναφορές των ασφαλιστικών επιχειρήσεων, αλλά σε όλες τις πτυχές του οργανισμού. Οι προκλήσεις πολλές, γι’ αυτό και η οργάνωση θα αποτελέσει το ‘κλειδί’ για να καταφέρουν οι επιχειρήσεις να ανταπεξέλθουν στις τεχνικές, αλλά και πρακτικές αλλαγές που φέρνει το IFRS 17. Οι ελληνικές ασφαλιστικές επιχειρήσεις θα χρειαστεί να επενδύσουν χρόνο, αλλά και πόρους στην ενσωμάτωση του νέου Προτύπου, προκειμένου να ανταποκριθούν».
