Επιδοτήσεις έως και το 75% του κόστους για επενδύσεις στη μεταποίηση, εμπορία και ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων προβλέπει η απόφαση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστα Τσιάρα, που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και τέθηκε σε ισχύ.
Η στήριξη παρέχεται με τη μορφή επιχορήγησης και δύναται να συνδυαστεί με χρηματοδοτικά εργαλεία, ενώ προβλέπεται και η χορήγηση προκαταβολής έως και 50% του ποσού εγκεκριμένης ενίσχυσης.
Δικαιούχοι της Παρέμβασης είναι οι πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, καθώς και οι μεγάλες επιχειρήσεις, με εξαίρεση τις επιχειρήσεις που λειτουργούν υπό τη μορφή της κοινωνίας, της εταιρείας αστικού δικαίου και της κοινοπραξίας.
Οι πρώτες ύλες και τα τελικά προϊόντα που ενισχύονται, δύναται να ανήκουν στους ακόλουθους κλάδους: Κρέας, Γάλα, Αυγά, Μέλι, Αναπήνιση κουκουλιών, Ζωοτροφές, Δημητριακά, Ελαιούχα Προϊόντα, Οπωροκηπευτικά, Οίνος, Ξύδι, Άνθη, Φαρμακευτικά και Αρωματικά Φυτά, Σπόροι και Πολλαπλασιαστικό Υλικό.
Στο πλαίσιο της Παρέμβασης ενισχύονται ιδρύσεις, εκσυγχρονισμοί, επεκτάσεις, και μετεγκαταστάσεις μονάδων παραγωγής και αποθηκευτικών χώρων, συγχωνεύσεις μονάδων, μονάδες διαχείρισης υποπροϊόντων υπό την προϋπόθεση ότι η πρώτη ύλη και το παραγόμενο τελικό προϊόν είναι γεωργικά προϊόντα, λαμβάνοντας υπόψη τη χρηματοδότηση μέσω της Κοινής Οργάνωσης Αγοράς (εφεξής ΚΟΑ) ανά κλάδο και μέσω άλλων αναπτυξιακών προγραμμάτων.
Στην περίπτωση εκσυγχρονισμού μονάδων παραγωγής ανόργανων συμπληρωματικών ζωοτροφών δεν επιτρέπεται αύξηση δυναμικότητας σε ποσοστό άνω του 20%.
Οι μετεγκαταστάσεις και οι συγχωνεύσεις μονάδων συνοδεύονται απαραίτητα και από εκσυγχρονισμό αυτών. Οι δικαιούχοι που μετεγκαθίστανται σε νέα θέση υποχρεούνται με την ολοκλήρωση της υλοποίησης της αίτησης στήριξης να διακόψουν τη λειτουργία των παλαιών εγκαταστάσεων και να μην επαναλειτουργήσουν στην παλαιά θέση για τον ίδιο κλάδο.
Ποιοι κόβονται
Δεν ενισχύονται οι ακόλουθες δραστηριότητες:
- αιτήσεις στήριξης που αφορούν την πρωτογενή γεωργική παραγωγή,
- η μεταποίηση/εμπορία και/ή ανάπτυξη προϊόντων κάνναβης,
- ο εκκοκκισμός βάμβακος,
- η μεταποίηση/εμπορία και/ή ανάπτυξη αλιευτικών προϊόντων,
- η παραγωγή υλικών φύτευσης,
- η παρασκευή προϊόντων με βάση το αλεύρι,
- η παρασκευή προϊόντων διατροφής, πλην εκείνων που περιλαμβάνονται στο παράρτημα Ι της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
- η μεταποίηση/εμπορία/συσκευασία και/ή ανάπτυξη προϊόντων καφέ,
- η ίδρυση ελαιοτριβείων. Κατ’ εξαίρεση μονάδες ελαιοτριβείων που έχουν παύσει τη λειτουργία τους, μπορούν να προβούν σε εκσυγχρονισμό στο πλαίσιο της Παρέμβασης και να επαναλειτουργήσουν με την ίδια δραστηριότητα και δυναμικότητα, είτε στην υφιστάμενη θέση είτε σε νέα θέση, εντός της ίδιας Περιφερειακής Ενότητας εφόσον καλύπτονται από τις απαραίτητες κάθε φορά αδειοδοτήσεις. Στην περίπτωση μεταφοράς τους σε νέα θέση οι παλιές εγκαταστάσεις παύουν να λειτουργούν και δεν είναι δυνατή η επαναλειτουργία τους ως ελαιοτριβείο,
- η ίδρυση σφαγείων. Κατ’ εξαίρεση ενισχύεται: α) η ίδρυση σφαγείων, δυναμικότητας μέχρι 400 τόνους κρέατος/έτος στις νησιωτικές περιοχές και β) η ίδρυση σφαγείων πουλερικών σε ορεινές ή νησιωτικές περιοχές,
- η ίδρυση εμφιαλωτηρίων οίνου.
Επιλέξιμες και μη επιλέξιμες δαπάνες
Οι δαπάνες που υποβάλλονται προς ενίσχυση από τους δυνητικούς δικαιούχους πρέπει να πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
- να αφορούν αποκλειστικά την προς στήριξη επιχείρηση,
- να έχουν εύλογο κόστος υλοποίησης,
- να υλοποιούνται και εξοφλούνται στο σύνολό τους, μετά την ημερομηνία οριστικοποίησης στο ΟΠΣΚΕ της υποβολής αίτησης στήριξης.
Ποιες δαπάνες ενισχύονται
Στο πλαίσιο της Παρέμβασης είναι επιλέξιμες προς στήριξη οι παρακάτω δαπάνες:
- Αγορά οικοπέδου χωρίς κτίσμα υπό την προϋπόθεση ότι το ύψος της δαπάνης δεν υπερβαίνει το 10% των συνολικών επιλέξιμων δαπανών της επένδυσης.
- Κατασκευή ή βελτίωση κτηριακών εγκαταστάσεων. Είναι επιλέξιμοι οι οικίσκοι φύλαξης εμβαδού μέχρι 15 τ.μ..
- Διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου προκειμένου να εξυπηρετούνται οι ανάγκες της μονάδας εντός των ορίων του οικοπέδου υλοποίησης της πράξης.
- Αγορά, μεταφορά και εγκατάσταση εξοπλισμού, εφόσον τεκμηριώνεται η αναγκαιότητά του για τη λειτουργία της μονάδας, συμπεριλαμβανομένου και του εξοπλισμού εργαστηρίων.
- Αγορά, μεταφορά και εγκατάσταση εξοπλισμού παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές για τις ανάγκες της επιχείρησης, εξοικονόμησης ύδατος και ενέργειας, μείωσης εκπομπών αερίου θερμοκηπίου. Ο εν λόγω εξοπλισμός δεν ενισχύεται ως μεμονωμένη δράση αλλά ως τμήμα της συνολικής παραγωγικής επένδυσης.
- Αγορά, μεταφορά και εγκατάσταση εξοπλισμού επεξεργασίας των αποβλήτων (υγρών, στερών και αερίων) στις υφιστάμενες μονάδες μεταποίησης γεωργικών προϊόντων Ο εξοπλισμός αυτός ενισχύεται και ως μεμονωμένη δράση.
- Δαπάνες σύνδεσης με δίκτυα ηλεκτροδότησης, υδροδότησης, τηλεφωνίας, γεωθερμίας που πραγματοποιούνται εντός των ορίων του οικοπέδου υλοποίησης της πράξης.
- Αγορά καινούργιων οχημάτων και συγκεκριμένα:
- Απόκτηση πιστοποιητικών διασφάλισης ποιότητας από αρμόδιους οργανισμούς (όπως ISO, HACCP, BRC Global Standards, IFS, GLOBAL G.A.P.).
- Αγορά, μεταφορά και εγκατάσταση εξοπλισμού μηχανογράφησης, γραφείων και ασφάλειας επιχείρησης (ενδεικτικά αναφέρονται αγορά τηλεφωνικών εγκαταστάσεων, δικτύων ενδοεπικοινωνίας, ηλεκτρονικών υπολογιστών, tablet πωλήσεων και περιφερειακών μηχανημάτων, φωτοτυπικών, συστημάτων ασφαλείας εγκαταστάσεων, συστημάτων πυροσβεστικής προστασίας εγκαταστάσεων).
- Απόκτηση ή ανάπτυξη λογισμικού (ERP/CRM/ SCADA/PLC κ.α.) και αποκτήσεις διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, αδειών, δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, εμπορικών σημάτων, δημιουργία αναγνωρίσιμου σήματος (ετικέτας) του προϊόντος, έρευνα αγοράς για τη διαμόρφωση της εικόνας του προϊόντος (συσκευασία, σήμανση).
- Γενικές και άυλες δαπάνες, όπως αμοιβές αρχιτεκτόνων, μηχανικών, συμβολαιογράφων, δικηγόρων, συμβούλων, αμοιβές εκπόνησης μελετών για την περιβαλλοντική αδειοδότηση, τη μείωση αποτυπώματος άνθρακα, την οικονομική βιωσιμότητα και τη σκοπιμότητα. Το ύψος των γενικών και άυλων δαπανών συνολικά, δεν υπερβαίνει το 10% του αιτούμενου προϋπολογισμού της αίτησης στήριξης.
Όρια χρηματοδότησης
Τα όρια προϋπολογισμού των πράξεων της Παρέμβασης αφορούν στον αιτούμενο προϋπολογισμό των αιτήσεων στήριξης, κυμαίνονται από 400.001,00 έως 5.000.000,00 ευρώ και προσδιορίζονται στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος.
Ο επιλέξιμος προϋπολογισμός των πράξεων καλύπτεται από τη δημόσια ενίσχυση και την ιδιωτική συμμετοχή του δικαιούχου.
Το ποσό της δημόσιας ενίσχυσης που καταβάλλεται στους δικαιούχους υπολογίζεται ανάλογα με την ένταση στήριξης η οποία εκφράζεται ως ποσοστό επί του επιλέξιμου προϋπολογισμού και εξασφαλίζεται μέσω της συγχρηματοδότησης των δικαιούχων από το ΕΓΤΑΑ και το ΑΠΔΕ.
Η ιδιωτική συμμετοχή του δικαιούχου προκύπτει ως διαφορά μεταξύ του επιλέξιμου προϋπολογισμού και της δημόσιας ενίσχυσης. Η ιδιωτική συμμετοχή καλύπτεται από ίδια ή/και δανειακά κεφάλαια. Το ποσό της ενίσχυσης καθορίστηκε ως εξής:
- Μικρά νησιά Αιγαίου: 75% του προϋπολογισμού.
- Περιφέρειες Ιονίου, Κρήτης, Θεσσαλίας καθώς και ηπειρωτικές περιοχές που συμπεριλαμβάνονται στα Σχέδια Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ) (περιοχές απολιγνιτοποίησης): 65% του προϋπολογισμού
- Περιφέρειες Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας, Στερεάς Ελλάδας, Ηπείρου, Κεντρικής Μακεδονίας, Δυτικής Μακεδονίας, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης: 50% του προϋπολογισμού.
- Περιφέρεια Αττικής: 40% του προϋπολογισμού.
Για τις περιπτώσεις επενδυτικών δαπανών που στοχεύουν σε εξοικονόμηση ενέργειας, ύδατος, μείωση εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου και μείωση αποβλήτων, σε ποσοστό από 20% και άνω του συνολικού αιτούμενου προϋπολογισμού της αίτησης στήριξης, προβλέπεται η προσαύξηση της έντασης στήριξης της συγκεκριμένης δαπάνης κατά 10%.
Τα κριτήρια επιλογής
Στο πλαίσιο της Παρέμβασης είναι επιλέξιμες για ενίσχυση, αιτήσεις στήριξης, που υποβάλλονται από:
- μη προβληματικές επιχειρήσεις, η προβληματικότητα εξετάζεται αποκλειστικά κατά την ένταξη της αίτησης στήριξης,
- νομικά πρόσωπα, συνεταιρισμούς, ομάδες και οργανώσεις παραγωγών καθώς και συγχωνεύσεις οργανώσεων παραγωγών που έχουν συσταθεί έως την ημερομηνία οριστικοποίησης στο ΟΠΣΚΕ, της υποβολής αίτησης στήριξης,
- ατομικές επιχειρήσεις οι οποίες έχουν πραγματοποιήσει έναρξη επιτηδεύματος έως την ημερομηνία οριστικοποίησης στο ΟΠΣΚΕ, της υποβολής αίτησης στήριξης,
- νομικά πρόσωπα, συνεταιρισμούς, ομάδες και οργανώσεις παραγωγών καθώς και συγχωνεύσεις οργανώσεων παραγωγών ή ατομικές επιχειρήσεις για τις οποίες δεν έχει εκδοθεί απόφαση δημοσιονομικής διόρθωσης για παραβάσεις των υποχρεώσεων που απορρέουν από την ένταξή τους σε προηγούμενα αναπτυξιακά προγράμματα, ή από φορείς για τους οποίους έχει εκδοθεί τέτοια απόφαση και έχει προσκομισθεί απόδειξη πληρωμής του καταλογισθέντος ποσού,
- δικαιούχους του Υπομέτρου 4.2 του Μέτρου 4 του ΠΑΑ 2014-2022 υπό την προϋπόθεση ότι κατά την ημερομηνία οριστικοποίησης της αίτησης στήριξης στο ΟΠΣΚΕ έχει υλοποιηθεί το εγκεκριμένο επιλέξιμο φυσικό και οικονομικό αντικείμενο της αίτησης στήριξης που εντάχθηκε στο πλαίσιο του Υπομέτρου 4.2 και έχει οριστικοποιηθεί στο ΠΣΚΕ η αίτηση πληρωμής για την καταβολή της τελικής δόσης της εγκεκριμένης δημόσιας ενίσχυσης. Επισημαίνεται ότι, αν κατά το διοικητικό έλεγχο της αίτησης στήριξης διαπιστωθεί ότι ο υποψήφιος δικαιούχος δεν έχει ολοκληρώσει το εγκεκριμένο επιλέξιμο φυσικό και οικονομικό αντικείμενο της τελικής αίτησης πληρωμής, διενεργείται αρνητικός διοικητικός έλεγχος και η αίτηση στήριξης κατατάσσεται στις μη παραδεκτές.
Υποχρεώσεις των Δικαιούχων
Οι προϋποθέσεις χορήγησης της δημόσιας ενίσχυσης καθώς και οι υποχρεώσεις των δικαιούχων κατά την υλοποίηση της επένδυσης και για χρονικό διάστημα πέντε (5) ετών που εκκινούν από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης ολοκλήρωσης της επένδυσης (διάστημα τήρησης των μακροχρόνιων υποχρεώσεων των δικαιούχων) είναι να υλοποιήσουν την επένδυση σύμφωνα με το εγκεκριμένο φυσικό και οικονομικό αντικείμενο όπως αυτό αποτυπώνεται στο ΟΠΣΚΕ, τις προθεσμίες που τίθενται αλλά και με βάση τα όσα προβλέπονται στην απόφαση ένταξης των πράξεων στην Παρέμβαση, όπως ισχύει κάθε φορά,
Επίσης προβλέπεται η διενέργεια επιτόπιων και έκτακτων ελέγχων, όπως επίσης και έλεγχοι εποπτείας της επένδυσης.
