Η οικονομική πολιτική στο σύνολό της βρίσκεται στο επίκεντρο του δελτίου Έρευνας Επενδύσεων στη Βιομηχανία του ΙΟΒΕ, για το δίμηνο Μαρτίου – Απριλίου, δίνοντας έμφαση στους αποτρεπτικούς παράγοντες των επενδύσεων όπως η φορολογία κερδών, η διαθεσιμότητα και το κόστος κεφαλαίων. Στην αρχική πρόβλεψη της περασμένης έρευνας, για το 2019, αναμενόταν άνοδος, ιδιαίτερα ισχυρή, κατά 31,5%, αλλά πλέον αναμένεται ελαφρά πτώση.
Σύμφωνα με την έρευνα οι επενδυτικές δαπάνες στο σύνολο της μεταποίησης το 2018 μειώθηκαν κατά 6,9% σε σχέση με τις δαπάνες του 2017, όταν κατά την προηγούμενη έρευνα (Οκτωβρίου – Νοεμβρίου) προβλεπόταν για πέρυσι σημαντική ενίσχυση των επενδύσεων, της τάξης του 27,3%
Βάσει των εκτιμήσεων της πρόσφατης έρευνας, το 2018 σε αρκετούς μεταποιητικούς κλάδους η επενδυτική δραστηριότητα διευρύνθηκε. Όμως, υπάρχουν και σημαντικοί κλάδοι στους οποίους η επενδυτική δραστηριότητα μειώθηκε. Συγκεκριμένα, από τις βασικές βιομηχανίες, στον κλάδο Μη Μεταλλικών Ορυκτών σημειώθηκε άνοδος της τάξης του 83,3%, ενώ αντιθέτως, στα Χημικά, σημειώθηκε υποχώρηση της τάξης του 4,7%.
Στα Τρόφιμα – Ποτά – Καπνός, κλάδος με σημαντικό ειδικό βάρος που επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό και το σύνολο της βιομηχανίας, οι εκτιμήσεις των επιχειρήσεων καταλήγουν σε μείωση των επενδυτικών δαπανών κατά 21,9%. Σε ό,τι αφορά την τάση σε άλλους βιομηχανικούς κλάδους, η επενδυτική δαπάνη πέρυσι εκτιμάται ότι μειώθηκε κατά 87,7% στην Ένδυση – Υπόδηση και αυξήθηκε κατά 65,1% στην Κλωστοϋφαντουργία.
Μεταξύ των λοιπών κλάδων, στις Ηλεκτρικές μηχανές και συσκευές καταγράφηκε σημαντική άνοδος το 2018 (+39,0%) και στο Μηχανολογικό εξοπλισμό παρουσιάστηκε πτώση στην επενδυτική δραστηριότητα (-4,9%). Τέλος, στα προϊόντα Ξύλου, η μείωση της επενδυτικής δαπάνης πέρυσι εκτιμάται στο 61,4%, ενισχύοντας την υποχώρηση στο συνολικό μέσο όρο.
Προβλέψεις επενδύσεων για το 2019
Στην τρέχουσα έρευνα, οι επιχειρήσεις προβαίνουν σε δεύτερη πρόβλεψη για τις επενδυτικές δαπάνες τους κατά το 2019. Συνήθως, οι προβλέψεις στην αρχή ενός έτους για το ύψος της επενδυτικής δραστηριότητας κατά τη διάρκειά του τείνουν να διαφέρουν σημαντικά από τις επόμενες προβλέψεις και την τελική εκτίμηση ύστερα από ένα έτος.
Δεδομένων των παραπάνω, σύμφωνα με τα στοιχεία από την Έρευνα Επενδύσεων στη Βιομηχανία στην περίοδο Μαρτίου – Απριλίου φέτος, οι σχετικές δαπάνες για το 2019 προβλέπεται να μειωθούν κατά 1,1%.
Παρατηρούνται σημαντικές διαφορές τάσης μεταξύ των κλάδων, με κυρίαρχη πάντως τάση την ανοδική. Αυξητικά αναμένεται να κινηθούν οι επενδύσεις το 2019, σύμφωνα με τη δεύτερη πρόβλεψη για αυτό το έτος, στα Τρόφιμα – Ποτά – Καπνός (κατά 8,5%), στα Χημικά (22,9%) και τα Μη Μεταλλικά Ορυκτά (36,4%).
Στον κλάδο Ένδυσης – Υπόδησης αναμένεται αρνητική μεταβολή των επενδυτικών δαπανών (-31,8%), όπως και στην Κλωστοϋφαντουργία (-9,2%). Στο σύνολο των λοιπών βιομηχανιών, οι νέες προβλέψεις καταλήγουν σε υποχώρηση της επενδυτικής δραστηριότητας το 2019 σε σχέση με πέρυσι κατά 19%, πτώση η οποία οφείλεται εν πολλοίς στις δυσμενείς προβλέψεις από τον κλάδο της Βασικής Μεταλλουργίας (-62,6%).
Στην ΕΕ και την Ευρωζώνη οι προσδοκίες για το 2019 είναι θετικές. Έτσι, στο σύνολό τους οι επενδυτικές δαπάνες στη βιομηχανία το τρέχον έτος προβλέπεται να αυξηθούν κατά 6,3% και 5,2% στην Ευρωζώνη και την ΕΕ αντίστοιχα. Στην πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών, οι σχετικές προβλέψεις είναι θετικές.
Ωστόσο, οι σχετικές δαπάνες προβλέπεται να υποχωρήσουν σε άλλες 9 χώρες, εκτός της Ελλάδας, ήτοι στη Μάλτα, στην Κροατία, στη Σλοβακία, στην Ισπανία, στην Πορτογαλία, στην Ιταλία, στη Ρουμανία, στη Σουηδία και στη Βουλγαρία.
Κατανομή των επενδύσεων με βάση το σκοπό τους
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της τελευταίας έρευνας, οι ελληνικές βιομηχανίες το 2018 παρουσιάζουν ανακατατάξεις ως προς τις βασικές προτεραιότητες στο επενδυτικό τους μείγμα έναντι του 2017.
Συγκεκριμένα, το 2018 το επενδυτικό μείγμα των επιχειρήσεων αφορούσε πρωτίστως σε δαπάνες για αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας για ήδη παραγόμενα προϊόντα (26% από 18% το 2017), θέση που πρόπερσι κατείχαν οι δαπάνες για διεύρυνση της παραγωγικής δυναμικότητας για νέα προϊόντα, οι οποίες το 2018 ήταν τρίτες σε σειρά προτεραιότητας (20% από 26% και το 2017).
Οι δαπάνες για αντικατάσταση του υφιστάμενου κεφαλαιουχικού εξοπλισμού παρέμειναν στη σχετική κατάταξη οι δεύτερες πιο σημαντικές, με μικρή ενίσχυση του μεριδίου τους στο σύνολο (21% από 19% 2017).
Ακολουθούν, με ίδιο ποσοστό (14%) οι δαπάνες για άλλους σκοπούς όπως η προστασία του περιβάλλοντος, η ενίσχυση των συνθηκών ασφαλείας στην παραγωγική διαδικασία κλπ., και οι επενδύσεις για τη βελτίωση των μεθόδων παραγωγής που ήδη εφαρμόζονται (από 13% και 17% αντίστοιχα το 2017).
Τελευταία στις επενδυτικές προτεραιότητες έρχεται η εισαγωγή νέων παραγωγικών μεθόδων (5% από 7% το 2017).
Οι επενδυτικές προτεραιότητες για το 2019 παρουσιάζουν διαφορετική ιεράρχηση από εκείνη για το 2018, με τα σχετικά ποσοστά να διαφοροποιούνται σε σημαντικό βαθμό από το προηγούμενο έτος.
Έτσι, βάσει των σχετικών προβλέψεων για το τρέχον έτος, κύρια προτεραιότητα πλέον είναι οι δαπάνες για διεύρυνση της παραγωγικής δυναμικότητας για νέα προϊόντα (27%), που πέρυσι κατείχαν την τρίτη θέση στη σχετική κατάταξη, ενώ ακολουθούν οι δαπάνες για αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας για τα ήδη παραγόμενα προϊόντα, που αποτελούσαν πρώτη προτεραιότητα το 2018 (21%).
Οι δαπάνες για βελτίωση των μεθόδων παραγωγής που ήδη εφαρμόζονται έρχονται τρίτες κατά σειρά (19%), ενώ ακολουθούν εκείνες για αντικατάσταση του υφιστάμενου κεφαλαιουχικού εξοπλισμού (15%), οι επενδύσεις που αφορούν άλλους σκοπούς (13%), και τέλος η εισαγωγή νέων παραγωγικών μεθόδων (7%).
