Λιγότερα έντοκα από το Δημόσιο, χάνεται το καταφύγιο των αποταμιευτών

Αποδόσεις πολύ υψηλότερες από τις αντίστοιχες των προθεσμιακών καταθέσεων των τραπεζών πρόσφεραν στους Έλληνες αποταμιευτές τα έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου, αλλά ήδη έχουν γίνει δυσεύρετα και θα γίνουν ακόμη περισσότερο το 2025, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του κρατικού προϋπολογισμού.

Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, από την πρώτη ημέρα που ανέλαβε τα καθήκοντά του πρόβαλε τους κρατικούς τίτλους βραχυχρόνιας διάρκειας (μέχρι 12 μήνες) ως μια εναλλακτική λύση για τους αποταμιευτές, τονίζοντας μάλιστα ότι οι υψηλές αποδόσεις των εντόκων αποτελούν ένα παράγοντα πίεσης στις τράπεζες για να αυξήσουν και τα δικά τους επιτόκια.

Όπως είχε υπογραμμίσει το καλοκαίρι σε δηλώσεις του στη Βουλή ο κ. Χατζηδάκης, «έγιναν αφορολόγητα τα έντοκα γραμμάτια του ελληνικού Δημοσίου που προσφέρουν αποδόσεις 3,5-4% στους αποταμιευτές».

Οι αποταμιευτές έχουν δύο δυνατότητες για να αγοράσουν έντοκα γραμμάτια: είτε από την πρωτογενή αγορά, δηλαδή από τις δημοπρασίες τίτλων που διενεργεί ο ΟΔΔΗΧ, για τις οποίες ισχύει όριο τοποθέτησης 15.000 ευρώ για κάθε φυσικό πρόσωπο, ή από τη δευτερογενή αγορά (μέσω τραπεζών και χρηματιστηριακών εταιρειών), όπου το όριο αυτό δεν ισχύει, αλλά η τοποθέτηση επιβαρύνεται με μια χρέωση εκ μέρους της τράπεζας ή της χρηματιστηριακής.

Οι αποδόσεις των εντόκων, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΟΔΔΗΧ ξεπερνούν και το 3%, για τις σειρές τίτλων που δεν έχουν λήξει και έχουν διάρκειες 13, 26 και 52 εβδομάδων. Τη μεγαλύτερη απόδοση, 3,167%, έχει το έντοκο ετήσιας διάρκειας που θα λήξει στις 6 Δεκεμβρίου.

Τα έντοκα και οι αποδόσεις τους

Καλά, αλλά λίγα...

Όμως, το γεγονός ότι το Ελληνικό Δημόσιο έχει πλέον μικρές δανειακές ανάγκες και τις εξυπηρετεί με μεγάλη ευκολία με εκδόσεις τίτλων μακροχρόνιας διάρκειας, φαίνεται ότι οδηγεί στο κλείσιμο του παραθύρου ευκαιρίας για τους αποταμιευτές να απολαύσουν καλύτερες αποδόσεις μέσω των εντόκων γραμματίων:

• Το 2024 μειώθηκε σημαντικά το στοκ των εντόκων γραμματίων, το οποίο έπεσε από στο τέλος του 9μήνου στα 8,628 δισ., ενώ πέρυσι έφθανε τα 11,753 δισ., μια μείωση κατά 27%.

Για το 2024, το Δημόσιο πέτυχε να μειώσει αισθητά, για πρώτη φορά από το 2016, τον βραχυχρόνιο δανεισμό του, που γίνεται με έντοκα γραμμάτια αλλά και, κυρίως, με ρέπος με άλλους φορείς του δημόσιου τομέα. Όπως φαίνεται στον πίνακα, οι νέες εκδόσεις εντόκων και τα ρέπος με φορείς του δημοσίου τομέα θα είναι φέτος κατά 3,5 δισ. ευρώ λιγότερες από τις εξοφλήσεις. Στην ίδια κατεύθυνση αναμένεται να κινηθεί και το 2025 το Δημόσιο, προχωρώντας με μεγάλη φειδώ στις εκδόσεις εντόκων γραμματίων.

Παράλληλα, όμως, μετά το πρώτο τρίμηνο του 2024 οι αποδόσεις των εντόκων υποχώρησαν αισθητά. «Το βραχυχρόνιο κόστος δανεισμού του Ελληνικού Δημοσίου, όπως διαμορφώνεται στις δημοπρασίες έντοκων γραμματίων 13, 26 και 52 εβδομάδων, παρουσίασε σημαντική πτώση μετά το πρώτο τρίμηνο του 2024, ακολουθώντας παρόμοια πορεία με αυτή των αντίστοιχων ευρωπαϊκών επιτοκίων βραχυπρόθεσμης διάρκειας», σημειώνεται στον προϋπολογισμό.

«Η πτωτική τάση των βραχυπρόθεσμων επιτοκίων αποτυπώθηκε και στις πρόσφατες δημοπρασίες του Σεπτεμβρίου και του Οκτωβρίου 2024, καθώς τα επιτόκια διαμορφώθηκαν σε 2,84% για τα τρίμηνα, 2,85% για τα εξάμηνα και 2,82% για τα ετήσια έντοκα γραμμάτια».