Κυβέρνηση, θεσμοί, εγχώριοι και ξένοι πολιτικοί παράγοντες και κατ επέκταση τραπεζίτες, επιχειρηματίες και κοινωνίες ολόκληρες ταλανίζονται καθώς το προσφυγικό αποδεικνύεται ικανό να υπερβεί τα τείχη προστασίας που έστησαν Βρυξέλλες και Γερμανία κατά τη διάρκεια της κρίσης χρέους. Με τις διαπραγματεύσεις για την πρώτη αξιολόγηση να ξεκινούν σήμερα και μια σειρά από μέτωπα ανοιχτά η προοπτική ταχείας ολοκλήρωσης απέχει από την πραγματικότητα.
Η διασύνδεση των ανοιχτών μετώπων μεταξύ τους τόσο από την κυβέρνηση όσο και από τους εταίρους δημιουργεί ένα ναρκοπέδιο μέσα από το οποίο καλούνται τώρα να διέλθουν όλες οι πλευρές. Η συνθετότητα των ζητημάτων και η απουσία σχεδίου επίλυσής τους σε ενιαία βάση δεν αποκλείεται να προκαλέσει πολιτική παρέμβαση.
Η ενεργοποίηση του στρατού για την έγκαιρη κατασκευή των hot spots και των σημείο μετεστέγασης των προσφύγων αποτελεί σαφές μήνυμα προς το διεθνές ακροατήριο για την εμπλοκή των Ενόπλων Δυνάμεων στη φύλαξη των συνόρων και τη διαχείριση-έλεγχο των ροών.
Με τον τρόπο αυτό ο Αλέξης Τσίπρας επιχειρεί να στείλει μήνυμα εγρήγορσης και ισχυρής πολιτικής βούλησης για την αντιμετώπιση των προσφυγικών ροών, ώστε να μετριαστούν οι πιέσεις και τα σενάρια εξόδου από τη Σένγκεν.
Στο εσωτερικό μέτωπο, η κυβέρνηση καλείται να αντιμετωπίσει τις κινητοποιήσεις σε ολόκληρο το φάσμα της κοινωνίας, ξεκινώντας από τους αγρότες και καταλήγοντας μέχρι τους μηχανικούς, τους γιατρούς και τους δικηγόρους, ενώ παράλληλα αναζητεί επιπλέον πόρους της τάξης του 1,2 δισ.
Παράλληλα όμως πρέπει να κλείσει και το δημοσιονομικό κενό, το οποίο υπολογίζεται –από το ΔΝΤ- στα 1,6-1,8 δισ. για το 2016.
Συνολικά η κυβέρνηση καλείται να κλείσει μια τρύπα που υπερβαίνει τα 3 δισ. προκειμένου να κλείσει το χάσμα που τη χωρίζει από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και να επιτύχει την έναρξη της συζήτησης για το χρέος.
Η στάση των θεσμών
Τριχοτομημένη φαίνεται ότι προσέρχεται η τρόικα στις διαπραγματεύσεις που ξεκινούν σήμερα το απόγευμα στην Αθήνα, καθώς το ΔΝΤ επιμένει στην υιοθέτηση γενναίων μεταρρυθμίσεων, σε μειώσεις στις συντάξεις αλλά και σε διαδικασία απομείωσης του χρέους.
Από την άλλη πλευρά η Κομισιόν εμμένει στις αποκρατικοποιήσεις, το ασφαλιστικό και απορρίπτει οποιαδήποτε συζήτηση για το χρέος σε αυτή τη φάση.
Η ΕΚΤ φαίνεται να συναινεί στο σενάριο για χορήγηση δημοσιονομικής ευελιξίας, προωθώντας την ταχεία ολοκλήρωση των διαβουλεύσεων, πιέζοντας ωστόσο για την ενεργητική διαχείριση των κόκκινων δανείων.
Τα κλειδιά
Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής στοιχεία η κυβέρνηση αναμένεται να χρησιμοποιήσει ως μπαλαντέρ τη «δημοσιονομική ευελιξία», την οποία φαίνεται ότι αποδέχονται, υπό όρους, τόσο το ΔΝΤ όσο και η ΕΚΤ, όπως έχει εγκαίρως επισημάνει το sofokleousin.gr. Σε αυτό το πλαίσιο και με βάση την επιβάρυνση από τις προσφυγικές ροές, η κυβέρνηση ενδέχεται να ζητήσει να αναγνωριστεί κόστος της τάξης των 350 εκατ. κατ έτος για το 2016, 2017, 2018, ποσά τα οποία θα ζητήσει να καταγραφούν λογιστικά στο τρέχον έτος.
Όσον αφορά στο ασφαλιστικό επί τάπητος βρίσκεται μια πρόταση που προσφέρει ικανή και ρεαλιστική λύση για τη μείωση της ασφαλιστικής δαπάνης, προσφέρει αντικίνητρα για τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις και πλήττει όσους επέλεξαν να φύγουν εσπευσμένα από την αγορά εργασίας.
Στους μπαλαντέρ βρίσκονται και οι αμυντικές δαπάνες οι οποίες, αν και προβλέπεται να μειωθούν κατά 400 εκατ., εν τούτοις δεν έχουν περιοριστεί.
Καλό χαρτί θεωρείται και η πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού καθώς καταγράφηκε υπέρβαση του στόχου στα έσοδα της τάξης του 1 δισ.
Καλά πληροφορημένες πηγές δεν αποκλείουν ενδεχόμενο υποβολής αίτησης αλλαγής χρήσης των κεφαλαίων από τις αποκρατικοποιήσεις, ώστε να αυτά να χρησιμοποιηθούν για την κάλυψη της τρύπας του ασφαλιστικού και τον σχηματισμό αποθεματικού ασφαλείας, που θα αποτρέπει την περικοπή κυρίων συντάξεων σε περίπτωση ενεργοποίησης της ρήτρας μηδενικού ελλείματος.
Τέλος η κυβέρνηση υπολογίζει έσοδα της τάξης των 300-350 εκατ. από τη διαδικασία αδειοδότησης των καναλιών, τα οποία δεν έχουν υπολογιστεί στον προϋπολογισμό και τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως ανταποδοτικά για την κάλυψη τρύπας.
Με αυτά τα όπλα το οικονομικό επιτελείο επιτυγχάνει τη συσσώρευση πόρων της τάξης των 5 δισ., επίπεδο που θεωρείται υψηλό ώστε να αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις.
Ισορροπία του τρόμου
Με την κυβέρνηση να ταλανίζεται από τη σφοδρότητα των κοινωνικών αντιδράσεων και πιεζόμενη από τις συνθήκες για άμεση ολοκλήρωση των διαβουλεύσεων, καθώς και λόγω της εμπλοκής πολλών παραγόντων τα περιθώρια ελιγμών στενεύουν επικίνδυνα.
Η εμβολή-εμπλοκή της διαδικασίας αδειοδότησης των καναλιών αν και στόχο είχε να βελτιώσει το κοινωνικό προφίλ εμπεδώνοντας το κοινό περί δικαίου αίσθημα. Εν τούτοις αποδεικνύεται σε παράγοντα αποσταθεροποίησης της διαδικασίας, πλήττοντας την εικόνα της κυβέρνησης και δημιουργώντας ένα ακόμα μέτωπο.
Στο πολιτικό πεδίο η προσπάθεια διαμόρφωσης κοινοβουλευτικών συμμαχιών ή έστω διεύρυνσης της στήριξης δεν αποδίδει καρπούς, ιδιαίτερα μετά την εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη στην ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας.
Με το ΠΑΣΟΚ και Το Ποτάμι να πιέζονται τόσο από τον ΣΥΡΙΖΑ όσο από τη Νέα Δημοκρατία, το σκηνικό που δημιουργείται προσομοιάζει με μάχη επιβίωσης για όλους τους σχηματισμούς. Σε αυτό το επίπεδο οι πολιτικές συγκλίσεις εκλείπουν, οι τόνοι ανεβαίνουν και το σύστημα οδηγείται σε πόλωση.
