Η τελευταία αξιολόγηση των μνημονιακών προγραμμάτων ξεκινά σήμερα, η ολοκλήρωση της οποίας τον προσεχή Μάιο θα αποδεσμεύσει την τελευταία δόση από τον ESM ύψους 11,7 δισ. ευρώ και θα ανοίξει το δρόμο για την έξοδο από τα μνημόνια τον Αύγουστο του 2018.
Πρόκειται για την 4η αξιολόγηση του 3ου μνημονίου, η οποία, περιέχει 88 προαπαιτούμενα, τα περισσότερα των οποίων είναι διαδικαστικού χαρακτήρα αλλά πέντε εξ αυτών αποτελούν κυριολεκτικά «νάρκες».
Η επίσκεψη των επικεφαλής των θεσμών θα είναι σχετικά σύντομη καθώς θα διαρκέσει μέχρι το Σαββατοκύριακο, κατόπιν θα αναχωρήσουν και θα επιστρέψουν ξανά, στο β’ 15ήμερο του Απριλίου μετά το ορθόδοξο Πάσχα αλλά και μετά την εαρινή σύνοδο του ΔΝΤ.
Στα αξιοσημείωτα της 4ης αξιολόγησης είναι η απουσία της εκπροσώπου του ΔΝΤ Ντέλια Βελκουλέσκου, η οποία μετατάχθηκε σε άλλη υπηρεσία του ΔΝΤ και αντικαταστάθηκε από τον Πήτερ Ντόλμαν. Οι υπόλοιποι που συμπληρώνουν το «κουαρτέτο» είναι οι Ντέκλαν Κοστέλο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο Φραντσέσκο Ντρούντι της ΕΚΤ και ο Νικόλα Τζιαμαρόλι του ESM.
Οι συναντήσεις με των εκπροσώπων των θεσμών με τους Έλληνες υπουργούς ξεκινούν στις 3 το μεσημέρι στο Χίλτον, με πρώτο θέμα τον τομέα της Ενέργειας και τις εκκρεμότητες που έχουν απομείνει στις αποκρατικοποιήσεις.
Ακολουθεί στις 4 το απόγευμα η επισκόπηση προγράμματος, όπου θα συζητηθούν αφενός ο απολογισμός των μέτρων που έχουν δρομολογηθεί, οι εξελίξεις στα δημοσιονομικά, οι οποίες είναι θετικές, μετά το υπερπλεόνασμα που σημειώθηκε τον Ιανουάριο, καθώς ο προγραμματισμός των ενεργειών για το κλείσιμο της 4ης αξιολόγησης. Ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος θα έχει την πρώτη συζήτηση για το νέο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα της Ελλάδας αλλά και θα ενημερώσει τους θεσμούς για την κεντρική φιλοσοφία του Αναπτυξιακού Προγράμματος που καταρτίζει η κυβέρνηση, για τη μεταμνημονιακή περίοδο.
Ο κύκλος των σημερινών συζητήσεων κλείνει στις 5 το απόγευμα, που είναι προγραμματισμένη η έναρξη της συζήτησης για το πρόγραμμα των ιδιωτικοποιήσεων. Σύμφωνα με το πρόγραμμα, έως τον Μάρτιο του 2018, θα πρέπει να έχουν ξεκινήσει οι διαγωνισμοί πώλησης για ΔΕΠΑ (65%), ΕΛΠΕ (35%), ΔΑΑ (30%), ΟΤΕ (5%). Έως τον Ιούνιο 2018, η πώληση 17% της ΔΕΗ
Στις επόμενες μέρες θα συζητηθεί όλη η ατζέντα των εκκρεμοτήτων, ενώ θα γίνουν και οι πρώτες κουβέντες για τη μεταμνημονιακή περίοδο, όπως και το πλαίσιο εποπτείας που θα υπάρχει από την 21η Αυγούστου και μετά που η Ελλάδα θα βρίσκεται εκτός μνημονίων, για πρώτη φορά μετά από τον Μάιο του 2010.
Τα αγκάθια
Από τον αναλυτικό κατάλογο των 88 προαπαιτούμενων τα περισσότερα είναι διαδικαστικού χαρακτήρα ή έχουν ξεκινήσει να υλοποιούνται και απομένει η ολοκλήρωσή τους, αλλά υπάρχουν και μερικά που θα δοκιμάσουν για ακόμη μια φορά τις σχέσεις κυβέρνησης και δανειστών. Πρόκειται για τα ακόλουθα προαπαιτούμενα:
1. Η επίσπευση της εφαρμογής της μείωσης αφορολόγητου από το 2019, αντί του 2020 που είναι προγραμματισμένο. Αυτό θα συμβεί εάν το ΔΝΤ κρίνει πως δεν θα επιτευχθεί ο στόχος για την επίτευξη πλεονάσματος ύψους 3,5% του ΑΕΠ. Η ετυμηγορία του ΔΝΤ θα διατυπωθεί στη διάρκεια της 4ης αξιολόγησης και μέχρι τον Μάιο. Όλα θα κριθούν από την πορεία του προϋπολογισμού στο πρώτο τετράμηνο του 2018, αλλά και από τις εκτιμήσεις για τον ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας. Η μείωση του αφορολόγητου ορίου θα σημάνει αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης μισθωτών συνταξιούχων και αγροτών, κατά περίπου 650 ευρώ και θα πρόκειται για κυβερνητική ήττα, αν ζητηθεί η επίσπευσή του.
2. Τον Μάρτιο θα γίνει ο επανυπολογισμός όλων των συντάξεων, με βάση τις μειώσεις που θα γίνουν από την 1-1-2019. Δηλαδή, θα σταλούν στους συνταξιούχους σημειώματα, με τα νέα μειωμένα ύψη των συντάξεών τους, που θα λάβουν από τον Ιανουάριο του 2019, γεγονός που θα προκαλέσει συζητήσεις και αντιδράσεις.
Πάντως η κυβέρνηση διαπραγματεύεται την αναβολή για ένα χρόνο της μείωσης των συντάξεων, ώστε να μετατεθεί για το 2020.
3. Μέχρι τον Ιούνιο θα πρέπει να εκδοθεί η υπουργική απόφαση για την περικοπή του ΕΚΑΣ το 2019.
4. Η επιτάχυνση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών από τις τράπεζες. Οι δανειστές δεν μπορούν να κατανοήσουν τις αντιδράσεις για τους πλειστηριασμούς, όταν, όπως σημειώνουν στο επικαιροποιημένο μνημόνιο της τρίτης αξιολόγησης, το 2009 γίνονταν 59.000 πλειστηριασμοί και τώρα δεν μπορούν να γίνουν ούτε 10.000. Οι τράπεζες υποχρεούνται να διενεργήσουν 15.000 ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς περιουσιακών στοιχείων φέτος και 40.000 στην προσεχή τριετία. Το μνημόνιο απαιτεί να μπουν περισσότεροι συμβολαιογράφοι ανά την επικράτεια στην ηλεκτρονική πλατφόρμα για την κάλυψη όλης της χώρας.
Η κυβέρνηση θα ζητήσει ως αντάλλαγμα για την επιτάχυνση των πλειστηριασμών την εξαίρεση της κύριας κατοικίας των οφειλετών. Στην ουσία πρόκειται για παράταση της διάταξης που περιέχεται στον νόμο Κατσέλη, να ισχύσει και για το 2019. Οι αρμόδιοι υπουργοί θα υποστηρίξουν ότι αφενός μέχρι το 2019 οι τράπεζες δεν θα πλειστηριάσουν ακίνητα χαμηλής αξίας, ενώ το σημαντικότερο, θα εκτονώσει τις αντιδράσεις για τη διαδικασία των πλειστηριασμών.
5. Η διενέργεια ηλεκτρονικών πλειστηριασμών από την Εφορία για οφειλές στο Δημόσιο από την 1η Μαΐου 2018.