Mετά από παρατεταμένες διαπραγματεύσεις και ενώ είχε μεσολαβήσει το θερμό επεισόδιο στο Λευκό Οίκο ανάμεσα σε Τραμπ και Ζελένσκι, Ουάσιγκτον και Κίεβο υπέγραψαν την ιστορική-αναμφίβολα- συμφωνία για τα ορυκτά της Ουκρανίας.
Επί της ουσίας οι ΗΠΑ απλώνουν το χέρι τους στα ορυκτά και στις σπάνιες γαίες της Ουκρανίας, προσφέροντας εγγυήσεις ασφάλειας και αμυντικής προστασίας . Η συμφωνία, που δεν συγκεκριμενοποιεί τις εγγυήσεις ασφάλειας- προβλέπει τη δημιουργία ενός κοινού επενδυτικού Ταμείου που θα εκμεταλλεύεται-αξιοποιεί τους φυσικούς πόρους και θα διοχετεύει σημαντικό μέρος των κεφαλαίων για την ανοικοδόμηση της χώρας.
Τα έργα εξόρυξης ορυκτών, πετρελαίου και αερίου θα χρηματοδοτούνται εξ ημισείας από Κίεβο και Ουάσιγκτον, ενώ σύμφωνα με τα όσα δήλωσε η Ουκρανή υπουργός Οικονομίας Γιούλια Σβιριντένκο, η Ουκρανία θα διατηρήσει «πλήρως» τόσο την «ιδιοκτησία» όσο και τον «έλεγχο» των φυσικών πόρων της.
Με βάση προσχέδια που είχαν δει το φως της δημοσιότητας πριν από ένα περίπου μήνα-μένει να φανεί αν έχουν τροποποιηθεί-το ταμείο θα λειτουργεί κατά την περίοδο της ανασυγκρότησης της χώρας και μέχρι την επιστροφή του ΑΕΠ της Ουκρανίας στο επίπεδο του 2021, σύμφωνα με το σχέδιο. Η συνεισφορά της ουκρανικής κυβέρνησης στο ταμείο θα φτάνει στο 50% και από το ποσοστό θα αφαιρούνται τα λειτουργικά έξοδα.
Η ποσότητα του ορυκτού πλούτου στο ουκρανικό υπέδαφος είναι κάθε άλλο παρά σαφής, καθώς οι πόροι αυτοί είτε παραμένουν ως σήμερα αναξιοποίητοι, είτε θα ήταν δύσκολο να εξορυχθούν, ή είναι υπό de facto ρωσικό έλεγχο, καθώς βρίσκονται σε εδάφη κατεχόμενα από τον ρωσικό στρατό.
Σύμφωνα με δελτίο Τύπου το οποίο δημοσιοποίησε το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών, η συμφωνία κλείστηκε «σε αναγνώριση της σημαντικής οικονομικής και υλικής υποστήριξης που παρείχε ο λαός των ΗΠΑ στην άμυνα της Ουκρανίας μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας» — αυτή η τελευταία έκφραση σπανίως χρησιμοποιείται στην Ουάσιγκτον αφότου επέστρεψε στην εξουσία ο πρόεδρος Τραμπ.
«Κανένα χρέος» και «καμιά βοήθεια» που προσφέρθηκε προτού υπογραφτεί από την Ουάσιγκτον στο Κίεβο «δεν είναι μέρος αυτής της συμφωνίας», διαβεβαίωσε ο πρωθυπουργός Σμίχαλ.
Το κείμενο θα πρέπει να επικυρωθεί από το ουκρανικό κοινοβούλιο.