Μια νέα, πιο ευέλικτη μορφή χρηματοδοτικής εγγύησης ύψους 5 δισ. ευρώ ανακοίνωσαν η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιο της 4ης Διεθνούς Διάσκεψης για τη Χρηματοδότηση της Ανάπτυξης. Η νέα εγγύηση αναμένεται να ξεκλειδώσει επενδύσεις έως και €10 δισ., κατευθυνόμενες σε τομείς στρατηγικής σημασίας, όπως οι καθαρές μορφές ενέργειας, οι πράσινες υποδομές και η χρηματοδότηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε χώρες εταίρους εκτός ΕΕ.
Σε αντίθεση με προηγούμενες πρωτοβουλίες που εστίαζαν αποκλειστικά σε κρατικά υποστηριζόμενα έργα, η νέα εγγύηση μπορεί να καλύψει δημόσιους ή ημιδημόσιους φορείς, καθώς και οργανισμούς που αντλούν κεφάλαια απευθείας από τις αγορές, χωρίς κρατική εγγύηση. Το μοντέλο υπόσχεται ταχύτερη κινητοποίηση κεφαλαίων και μεγαλύτερη ευελιξία, μειώνοντας τους κινδύνους για επενδυτές και μειώνοντας το κόστος δανεισμού για τις χώρες που υλοποιούν τα έργα.
Η νέα εγγύηση, που εντάσσεται στο Ευρωπαϊκό Ταμείο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη Plus (EFSD+), μέρος της ευρύτερης στρατηγικής Global Gateway, θα ενισχύσει επενδύσεις:
- στη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή (ενέργεια, υποδομές, ΜμΕ),
- στις υποψήφιες προς ένταξη χώρες και στην Ανατολική Γειτονία της ΕΕ (ψηφιακά και δημοτικά έργα),
- στην Κεντρική Ασία, μέσω της ανάπτυξης του Διακαυκάσιου Διαδρόμου (Transcaspian Corridor),
- σε Λατινική Αμερική και Καραϊβική, προωθώντας την ατζέντα του Global Gateway.
Η Dubravka Šuica, Επίτροπος για τη Μεσόγειο, χαρακτήρισε την πρωτοβουλία ως «βήμα προς μια πιο διασυνδεδεμένη και ανθεκτική Μεσόγειο», ενώ η Marta Kos, Επίτροπος Διεύρυνσης, υπογράμμισε τη σημασία της για την «οικονομική σύγκλιση και ένταξη των υποψηφίων χωρών». Από την πλευρά του, ο Επίτροπος Διεθνών Συνεργασιών Jozef Síkela σημείωσε ότι πρόκειται για «μία καίρια ενίσχυση του Global Gateway, που απαντά στις υποδομές που έχει ανάγκη ο κόσμος με όρους βιωσιμότητας, διαφάνειας και αξιών».
Η πρόεδρος της ΕΤΕπ, Nadia Calviño, επισήμανε ότι η συμφωνία «ενισχύει τη διεθνή αξιοπιστία της ΕΕ ως επενδυτικού εταίρου και διευρύνει τη δυνατότητα χρηματοδότησης έργων με υψηλό αντίκτυπο – από βασικές υπηρεσίες, όπως το νερό και η υγεία, έως τις αλυσίδες αξίας πρώτων υλών και τις αστικές μεταφορές».
Πλαίσιο: Global Gateway και EFSD+
Η εγγύηση αποτελεί τμήμα του EFSD+, βασικού χρηματοδοτικού μηχανισμού της στρατηγικής Global Gateway, η οποία στοχεύει στην κινητοποίηση έως και €300 δισ. σε δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις παγκοσμίως μέχρι το 2027. Μέσω συνδυασμένων χρηματοδοτήσεων, το EFSD+ μειώνει τους κινδύνους για τους δανειστές, επιτρέποντας τη χρηματοδότηση έργων που διαφορετικά θα ήταν απρόσιτα.
Η EIB Global, ο βραχίονας εξωτερικής δράσης της ΕΤΕπ, έχει στόχο τη στήριξη επενδύσεων ύψους €100 δισ. ως το 2027, συμβάλλοντας κατά το ένα τρίτο στον συνολικό στόχο του Global Gateway.
