Έντονη ανησυχία επικρατεί στους γερμανικούς οικονομικούς κύκλους για ενδεχομένη νέα επιδείνωση της κρίσης στην ευρωζώνη, καθώς το πολιτικό θρίλερ στην Ιταλία προκάλεσε μαζικές εκροές κεφαλαίων τον Μάιο, με αποτέλεσμα να διευρυνθούν σοβαρά οι ανισορροπίες στο σύστημα πληρωμών της ευρωζώνης, το Target2.
Σύμφωνα με εκτενές ρεπορτάζ της έγκυρης οικονομικής εφημερίδας “Handelsblatt”, τον Μάιο καταγράφηκε μεγάλη διόγκωση της καθαρής επενδυτικής θέσης της Γερμανίας, στα 1,9 τρισ. ευρώ. Περίπου το ήμισυ αυτής της θέσης είναι οι απαιτήσεις της Bundesbank, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού συστήματος πληρωμών, Target2, οι οποίες τον Μάιο έχουν διογκωθεί κατά ποσό που ξεπερνά τα 50 δισ. ευρώ.
Σημειώνεται ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν έχει δώσει ακόμη στοιχεία για τις υποχρεώσεις και απαιτήσεις των κεντρικών τραπεζών προς το Target2 για τον Μάιο, ενώ τον Απρίλιο η Bundesbank είχε τη μεγαλύτερη απαίτηση, ύψους 902 δισ. ευρώ και η Τράπεζα της Ιταλίας το μεγαλύτερο άνοιγμα, ύψους 426 δισ. ευρώ.
Όπως τονίζεται στο δημοσίευμα της γερμανικής οικονομικής εφημερίδας, μεγάλη διόγκωση των απαιτήσεων της Bundesbank τον Μάιο δεν μπορεί να εξηγηθεί ως αποτέλεσμα μιας αύξησης των γερμανικών εξαγωγών, ή των αγορών ομολόγων από την ΕΚΤ, αλλά είναι αποτέλεσμα της μαζικής εκροής κεφαλαίων από την Ιταλία προς την Γερμανία, καθώς οι επενδυτές και αποταμιευτές προσπαθούν να προστατευθούν από το ενδεχόμενο εξόδου της Ιταλίας από την ευρωζώνη και στέλνουν τις καταθέσεις τους σε γερμανικές τράπεζες, ή αγοράζουν γερμανικά ομόλογα.
Η “Handelsblatt” υπενθυμίζει την άποψη που έχει εκφράσει κατ’ επανάληψη ο Βαυαρός καθηγητής, Χανς Βέρνερ Σιν, ότι οι απαιτήσεις που έχει η Bundesbank από τις ελλειμματικές κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης, και οι οποίες αντιστοιχούν περίπου στο μισό ενεργητικό της Γερμανίας στο εξωτερικό, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα εισπραχθούν, σε περίπτωση διάλυσης της ευρωζώνης, ενώ, σε κάθε περίπτωση, αποτελούν άτοκα δάνεια, όσο η ΕΚΤ ακολουθεί πολιτική μηδενικών επιτοκίων.
Το σενάριο της εξόδου της Ιταλίας από το ευρώ, ακόμη και αν δεν διαλυθεί συνολικά η ευρωζώνη, είναι εφιαλτικό για την Γερμανία, καθώς τα 400 δισ. ευρώ που χρωστάει η Ιταλία στο ευρωσύστημα, μετά την επιστροφή στη λιρέτα και τη μεγάλη υποτίμηση του εθνικού νομίσματος της Ιταλίας, θα είναι πολύ δύσκολο, αν όχι αδύνατο, να επιστραφούν στην Bundesbank.
Ο Μάριο Ντράγκι, υπενθυμίζει η “Handelsblatt”, όταν είχε τοποθετηθεί για το θέμα, είχε πει ότι σε περίπτωση αποχώρησης από το ευρώ μια εθνική κεντρική τράπεζα θα είχε την υποχρέωση να καλύψει το άνοιγμά της στο Target2. Είχε επικαλεσθεί, μάλιστα, το κείμενο κατευθύνσεων που έχει εκδώσει η ΕΚΤ για το θέμα αυτό.
Όμως, όπως σημειώνει η γερμανική εφημερίδα, έγκριτοι νομικοί στην Γερμανία, όπως ο Καρλ Άλμπρεχτ Σαχτσνάιντερ, που έχει προσφύγει στο γερμανικό Συνταγματικό Δικαστήριο κατά της ΕΚΤ, υποστηρίζουν ότι το κείμενο της ΕΚΤ, στο οποίο αναφέρθηκε ο Ντράγκι, δεν είναι ένα δεσμευτικό νομικό κείμενο, βάσει του οποίου θα μπορούσε η Bundesbank να διεκδικήσει την εξόφληση των υποχρεώσεων εθνικών κεντρικών τραπεζών, σε περίπτωση εξόδου χώρας από την ευρωζώνη, ή διάλυσης της ευρωζώνης.
Η Bundesbank έχει υποστηρίξει ότι, σε περίπτωση εξόδου μιας χώρας, δεν θα χρειασθεί να εγγράψει ζημιές, στην περίπτωση που δεν καλυφθούν αμέσως οι απαιτήσεις της, αλλά αυτό θα γίνει μόνο αν κριθεί οριστικά ότι το χρέος αυτό θεωρείται μη εισπράξιμο.
