Ενώ οι εσωτερικές αντιδράσεις κατά της χρήσης του όρου "Μακεδονία" κορυφώνονται με τη σημερινή συγκέντρωση στη Θεσσαλονίκη, η κρίσιμη εβδομάδα για την έκβαση του Σκοπιανού ξεκινάει αύριο με πολυμερείς διπλωματικές διαβουλεύσεις, οι οποίες θα προλειάνουν το έδαφος για την επίτευξη συγκλίσεων-συναινέσεων στη συνάντηση των πρωθυπουργών Τσίπρα-Ζάεφ στο Νταβός την Τετάρτη. Στο εσωτερικό μέτωπο η κυβέρνηση εμφανίζεται ενισχυμένη, έχοντας εξασφαλίσει ομόθυμη υποστήριξη από τον ΣΥΡΙΖΑ στους χειρισμούς της, ενώ η αξιωματική αντιπολίτευση τηρεί αμήχανση στάση, απουσία ενιαίας γραμμής στους κόλπους της.
Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και ο Σκοπιανός ομόλογος του Ζόραν Ζάεφ θα συναντηθούν στο περιθώριο των εργασιών του Συνεδρίου του Νταβός. Στις συναντήσεις αυτές θα είναι παρόντες και οι υπουργοί Εξωτερικών των δυο χωρών, Νίκος Κοτζιάς και Νίκολα Ντιμιτρόφ.
Ο Αλέξης Τσίπρας εμφανίζεται αποφασισμένος να φτάσει έως το τέλος λύνοντας επωφελώς για τη χώρα το θέμα. Θα διατυπώσει όμως προς τον Σκοπιανό ομόλογο του την απαίτηση να καλυφθεί με τροποποίηση του συντάγματος της ΠΓΜΔ η συμφωνία για την ονομασία.
Η ελληνική κυβέρνηση θεωρεί αναγκαία για την επίτευξη συμφωνίας την αναθεώρηση του Συντάγματος των Σκοπίων για την απάλειψη των άρθρων που παραπέμπουν σε αλυτρωτικές επιδιώξεις. Μόνο με αυτό τον τρόπο θα μπορέσει να υπάρξει συμφωνία με τη γειτονική χώρα ώστε να επιτραπεί η ένταξη της στο ΝΑΤΟ στη σύνοδο Κορυφής της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας τον προσεχή Ιούνιο. Επιπλέον, έτσι θα μπορέσει να πραγματοποιηθεί και η λήψη της ενταξιακής ημερομηνίας από την ΕΕ στα μέσα Απριλίου.
«Αν μπει η FYROM στο ΝΑΤΟ χωρίς την συνταγματική κατοχύρωση του νέου ονόματος και την απάλειψη των αλυτρωτικών άρθρων που υπάρχουν στο Σύνταγμα, η Ελλάδα δεν θα έχει άλλο μοχλό πίεσης και πιθανόν οι όποιες συμφωνίες υπάρξουν να μείνουν κενό γράμμα» δηλώνει στην Real News ανώτερη διπλωματική πηγή.
Επιπλέον η Αθήνα διαμηνύει ότι δεν πρόκειται να δεχθεί «σαλαμοποιήση» της συμφωνίας προκειμένου ορισμένα θέματα να αναβληθούν για μετά την ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ.
Τσίπρας: Ανοησία να μην αξιοποιήσουμε την ευκαιρία για λύση
«Αν υπάρξει ευκαιρία λύσης, είναι εθνική ανοησία να μην την αξιοποιήσουμε»: την καθαρή αυτή θέση όσον αφορά την ονομασία του βόρειου γείτονά μας παίρνει ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, σε συνέντευξή του στο «Έθνος της Κυριακής».
Ο Έλληνας πρωθυπουργός διαβεβαιώνει πως σέβεται «τις ανησυχίες και ειδικότερα τις ευαίσθητες χορδές των συμπατριωτών μας στη βόρεια Ελλάδα. Άλλωστε και εγώ είμαι μισός Μακεδόνας», θυμίζει και συνεχίζει:
«Ωστόσο αυτό που τους καλώ να εκτιμήσουν νηφάλια είναι το τι προάγει το εθνικό συμφέρον και τι το υπονομεύει. Η μη λύση το υπονομεύει. Εδώ και 25 χρόνια οι γείτονες αναγνωρίζονται με το όνομα «Δημοκρατία της Μακεδονίας» από πολλές χώρες, ενώ εμείς παλεύουμε παντού ώστε να τους αποκαλούν όλοι ΠΓΔΜ. Ονομασία δηλαδή σύνθετη στην οποία περιλαμβάνεται ο όρος 'Μακεδονία', χωρίς όμως κανέναν προσδιορισμό που να αποτρέπει οικειοποίηση και της γεωγραφίας και της Ιστορίας. Αν λοιπόν υπάρξει ευκαιρία λύσης που θα αναιρεί αυτά τα αρνητικά δεδομένα που μας φόρτωσαν το 1992, τότε θα είναι εθνική ανοησία να μην την αξιοποιήσουμε».
Και επί του πρακτέου, «δεν είναι παράλογο, όμως, να εμπεριέχεται ο όρος "Μακεδονία" σε μία σύνθετη ονομασία, είτε με γεωγραφικό είτε με χρονικό προσδιορισμό, έναντι όλων, έτσι ώστε να γίνεται απολύτως σαφές ότι κανείς δεν διεκδικεί εδάφη ή ιστορία άλλων λαών».
Αναφορικά με τη διακριτή στάση του κυβερνητικού εταίρου, ο κ. Τσίπρας αναγνωρίζει πως «ο Πάνος (Καμμένος) έχει επίγνωση του προβλήματος και είναι ένας έντιμος και πατριώτης πολιτικός. Έχει επιφυλάξεις και τις έχει εκφράσει στο κυβερνητικό συμβούλιο, ωστόσο έχει δηλώσει σε όλους τους τόνους την εμπιστοσύνη του στις προσπάθειες του υπουργού Εξωτερικών και την επιθυμία του να υπάρξει ευρεία συναίνεση των πολιτικών δυνάμεων στο ζήτημα αυτό, εφόσον βέβαια βρεθεί ικανοποιητική συμφωνία».
Αντιθέτως, «ο κ. Μητσοτάκης διαπράττει τραγικό πολιτικό σφάλμα. Στο ονοματολογικό έχει μία ευκαιρία να δείξει στάση εθνικής υπευθυνότητας. Δεν τολμά να πει ευθέως τη στάση της ΝΔ. Μία παίρνει αποστάσεις από τα συλλαλητήρια και την άλλη διαγράφει όσους αποτρέπουν τους βουλευτές του από το να συμμετέχουν. Έτσι αποδεικνύει στους Έλληνες ότι είναι ικανός να υπηρετήσει οποιαδήποτε άποψη, αρκεί να έχει ψηφοθηρικό όφελος και στους Ευρωπαίους ότι είναι ένας αναξιόπιστος πολιτικός, κλασικός εκπρόσωπος του παλιού πολιτικού προσωπικού που χρεοκόπησε τη χώρα».
Το φάουλ του Νίμιτς
Την ίδια ώρα ως φάουλ από τον διαπραγματευτή Μάθιου Νίμιτς καταγράφεται το ότι αποκάλεσε τους Σκοπιανούς "Μακεδόνες" ενώ είναι σε εξέλιξη η διαπραγμάτευση.
«Μερικές φορές στους δρόμους, εδώ στη Νέα Υόρκη, ένας «Μακεδόνας» έρχεται και με χαιρετάει, λέγοντάς μου: «Α! Εσύ είσαι ο Νίμιτς»», είπε σε κανάλι των Σκοπίων ο Αμερικανός διπλωμάτης, αναφερόμενος σε έναν Σκοπιανό της διασποράς.
Σε σχόλιο ότι η ΠΓΔΜ ζητά η λύση να μην υπεισέρχεται σε θέματα εθνικής ταυτότητας και σε ερώτηση αν το νέο πακέτο ιδεών που παρουσίασε αγγίζει θέματα ταυτότητας, ο κ.Νίμιτς ανέφερε: «Προσωπική μου άποψη είναι πως δεν υπεισέρχεται στην ταυτότητα, αλλά αντίθετα ενισχύει την ταυτότητα του κράτους και του λαού. Από την επικοινωνία μου με τους ανθρώπους στη χώρα σας, νομίζω ότι έχουν πολύ ισχυρή ταυτότητα εδώ και πολλά χρόνια, είσαστε ανεξάρτητοι κάπου 25 χρόνια αλλά είχατε ταυτότητα και όταν ήσασταν μέρος της Γιουγκοσλαβίας, είχατε ταυτότητα όταν ήσασταν μέρος του Βασίλειου της Σερβίας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Κατά τη γνώμη μου, η ταυτότητα των ανθρώπων είναι ασφαλής και πιστεύω πραγματικά ότι οι ιδέες που παρουσίασα περισσότερο ενισχύουν, παρά πλήττουν την ταυτότητα».
Ερωτηθείς, σύμφωνα με το ΑΠΕ, αν υπάρχουν κάποιες πρώτες αντιδράσεις από τις κυβερνήσεις σε Αθήνα και Σκόπια για τις προτάσεις του, ο Μάθιου Νίμιτς ανέφερε: «Όχι. Τους παρέδωσα αυτό το έγγραφο, είναι τέσσερις σελίδες, οι εκπρόσωποι το έστειλαν στις πρωτεύουσες τους. Νομίζω πως χρειάζεται κάποιος χρόνος να μελετηθεί κάτι τέτοιο, γιατί δεν αφορά την άποψη ενός μόνο ανθρώπου στην Αθήνα ή τα Σκόπια. Υπάρχει ένας αριθμός σημαντικών ανθρώπων που πρέπει να το μελετήσουν… Νομίζω ότι θα χρειαστούν τρεις ή τέσσερις ημέρες για συνομιλίες. Θα είμαι σε επαφή με τις δύο πλευρές. Σκέφτομαι να επισκεφθώ την περιοχή τις επόμενες δέκα ημέρες αν το επιθυμούν οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών και εφόσον είναι ελεύθεροι, να καθίσουμε και στις δύο χώρες και να κάνουμε σοβαρές συζητήσεις για το τι αυτές θεωρούν χρήσιμο, τι συζητήσιμο και τι όχι και τόσο χρήσιμο. Αυτό ελπίζω, και νομίζω ότι χρειάζεται χρόνος για να εξεταστούν όλες αυτές οι ιδέες».
Ανέφερε, ακόμα, ότι ο ίδιος είναι ανοιχτός σε προτάσεις από τα δύο μέρη.
«Είμαι ανοιχτός, θέλω να ακούσω τις δύο πλευρές. Υπάρχουν (σ.σ. στο πακέτο που παρουσίασε) πολλά χρήσιμα πράγματα, ίσως κάποια είναι προβληματικά, ένα-δύο είναι δύσκολα», είπε ο κ.Νίμιτς και πρόσθεσε: «Για το αν αποκλίνει από το πλαίσιο, αυτά είναι θέματα που συζητάμε εδώ και καιρό. Για ορισμένα από αυτά μιλάμε περισσότερα από 20 χρόνια».
Τι λένε οι έλληνες πολίτες
Ενδιαφέρουσα είναι η στάση της κοινής γνώμης για το ζήτημα των σχέσεων Ελλάδας - ΠΓΔΜ όπως παρουσιάστηκε στην έρευνα της Alco για το Ραδιόφωνο24/7, καθώς ένα πολύ μεγάλο ποσοστό επιθυμεί να κλείσει η «πληγή» μετά από την εμπειρία 25 χρόνων αδιεξόδου.
Επτά στους δέκα θεωρούν ότι από τους χειρισμούς στο Σκοπιανό τις τελευταίες δεκαετίες η Ελλάδα έχει βγει χαμένη και μόνο το 9% θεωρεί ότι έχει βγει κερδισμένη.
Το 63% θεωρεί ότι είναι προτιμότερο για τη χώρα μας να βρεθεί μία κοινά αποδεκτή λύση, ενώ το 21% εκτιμά ότι είναι προτιμότερο να παραμείνει η κατάσταση ως έχει σήμερα.
Το συλλαλητήριο της Κυριακής
Σήμερα πάντως το ενδιαφέρον είναι στραμμένο στην Θεσσαλονίκη καθώς το μεσημέρι είναι προγραμματισμένο το συλλαλητήριο για τη Μακεδονία.
Οι εκδηλώσεις θα ξεκινήσουν από νωρίς το πρωί της Κυριακής, με τον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης, Άνθιμο, να τελεί αρχιερατική θεία λειτουργία στον ιερό ναό του αγίου Δημητρίου κατά της χρήσης του όρου Μακεδονία.
Μάλιστα, παρά την αντίθεση του αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου, προσκαλεί κι άλλους ιεράρχες να συμμετάσχουν στη θεία λειτουργία.
Η συγκέντρωση στην πλατεία του Λευκού Πύργου είναι προγραμματισμένη για τις δύο το μεσημέρι. Εκεί αναμένεται να φτάσουν περισσότερα από 500 τουριστικά λεωφορεία που έχουν ναυλωθεί για τη μεταφορά πολιτών στο συλλαλητήριο, ενώ η αστυνομία εκτιμά ότι περίπου 30.000 διαδηλωτές θα δώσουν το «παρών».
Αντισυγκέντρωση στην Καμάρα προγραμματίζει πάντως ομάδα αντιεξουσιαστών. Την Παρασκευή το βράδυ αναρχικοί έγραψαν συνθήματα κατά του συλλαλητηρίου στο Λευκό Πύργο, με αποτέλεσμα πέντε προσαγωγές.
Συλλαλητήριο διοργανώνεται και στο Αίγιο με πρωτοβουλία του Μητροπολίτη Αιγιαλείας Αμβρόσιου, ενώ πορείες προγραμματίζονται και στις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Βρετανία και την Αυστραλία.
Η συντονιστική επιτροπή του συλλαλητηρίου για τη Μακεδονία έχει ανακοινώσει τα ονόματα των ομιλητών. Αυτοί θα είναι οι:
- Στέργιος Καλόγηρος, Δημοσιογράφος
- Κώστας Καραΐσκος, Δημοσιογράφος
- π. Ανδρέας Κεφαλογιάννης
- Νίκος Λυγερός, Στρατηγικός Σύμβουλος
- Φραγκούλης Σ. Φράγκος, Στρατηγός ε.α. Επίτιμος Αρχηγός ΓΕΣ