Το Ισραήλ βίωσε πρόσφατα μια βαθιά συναισθηματική αλλαγή. Αυτό που ξεκίνησε ως εθνική θλίψη για τα τραγικά γεγονότα, μετατράπηκε γρήγορα σε ευρεία δημόσια οργή. Το επίκεντρο αυτής της αυξανόμενης απογοήτευσης είναι ο Πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου και ο τρόπος με τον οποίο η κυβέρνησή του διαχειρίστηκε την κρίση. Καθώς οι διαδηλώσεις ξεσπούν και οι φωνές διαμαρτυρίας δυναμώνουν, ο Νετανιάχου αντιμετωπίζει ίσως τη μεγαλύτερη πρόκληση της μακράς πολιτικής του καριέρας.
Τα πρόσφατα γεγονότα που συγκλόνισαν το Ισραήλ άφησαν το κοινό αποσβολωμένο. Οι πρώτες αντιδράσεις χαρακτηρίστηκαν από θλίψη και πένθος, καθώς οι πολίτες αντιμετώπισαν την απώλεια και την καταστροφή. Οικογένειες πενθούν την απώλεια αγαπημένων τους, κοινότητες θρηνούν μαζί και ολόκληρο το έθνος αισθάνεται τον πόνο αυτού που περιγράφηκε ως εθνική τραγωδία. Ωστόσο, αυτή η θλίψη γρήγορα έδωσε τη θέση της στην οργή. Καθώς το σοκ φεύγει, η οργή παίρνει τη θέση του, και αυτή στρέφεται προς τους κυβερνώντες.
Οι άνθρωποι στο Ισραήλ δεν αρκούνται πλέον στο να πενθούν απλά. Απαιτούν δράση, λογοδοσία και αλλαγή. Οι αντιλαμβανόμενες ως αδυναμίες της κυβερνητικής αντίδρασης -είτε πρόκειται για καθυστερήσεις, έλλειψη προετοιμασίας ή αναποτελεσματικά μέτρα- έχουν τροφοδοτήσει αυτή τη "φωτιά". Οι πολίτες αισθάνονται ότι οι ηγέτες τους δεν κατάφεραν να τους προστατεύσουν και αυτό το αίσθημα προδοσίας έχει προκαλέσει μια έξαρση οργής που δεν μπορεί να αγνοηθεί.
Η μεγαλύτερη ως τώρα πρόκληση για τον Νετανιάχου
Για τον Μπενιαμίν Νετανιάχου, το διακύβευμα δεν θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερο. Έχοντας υπηρετήσει ως κυρίαρχη φιγούρα στην ισραηλινή πολιτική για πάνω από μια δεκαετία, ο Νετανιάχου δεν είναι άπειρος σε αμφισβητήσεις και κρίσεις. Έχει επιβιώσει από πολλές πολιτικές καταιγίδες, όπως κατηγορίες για διαφθορά, διαμαρτυρίες και διεθνείς συγκρούσεις.
Ωστόσο, το τρέχον κύμα δημόσιας δυσαρέσκειας αντιπροσωπεύει μια μοναδική και πιεστική απειλή για την ηγεσία του. Σε αντίθεση με παρελθούσες προκλήσεις, που συχνά θεωρούνταν ως πολιτικοί ελιγμοί ή εξωτερικές απειλές, αυτή η κρίση είναι βαθιά προσωπική για πολλούς Ισραηλινούς. Αφορά τη ζωή των απλών πολιτών, καθιστώντας την οργή πιο έντονη και διάχυτη.
Οι εκτεταμένες διαδηλώσεις και οι απαιτήσεις για λογοδοσία δείχνουν ότι πολλοί Ισραηλινοί έχουν χάσει την πίστη τους στην ικανότητά του να κυβερνά αποτελεσματικά σε περιόδους κρίσης. Η πολιτική επιβίωση του Νετανιάχου εξαρτάται τώρα από την ικανότητά του να αντιμετωπίσει αυτές τις ανησυχίες άμεσα. Η αυξανόμενη αναταραχή υποδηλώνει ότι η υπομονή του κοινού εξαντλείται και κάθε λάθος βήμα θα μπορούσε να διαβρώσει περαιτέρω τη βάση υποστήριξής του. Ο ισραηλινός Πρωθυπουργός καλείται να πλοηγηθεί σε αυτά τα ταραγμένα νερά με προσοχή, ισορροπώντας την ανάγκη για αποφασιστική δράση με την ανάγκη να αποκατασταθεί η δημόσια εμπιστοσύνη.
Αντιμετωπίζει μια σύνθετη πρόκληση: πρέπει να δείξει ενσυναίσθηση για τη θλίψη και την οργή του κοινού και παράλληλα να επιδείξει ισχυρή και αποφασιστική ηγεσία, για να αντιμετωπίσει τις βαθύτερες αιτίες της κρίσης. Αυτό θα απαιτήσει διαφανή επικοινωνία, μέτρα λογοδοσίας και -ίσως το πιο σημαντικό- διάθεση να ακούσει τις φωνές των πολιτών.
Καθώς η κατάσταση συνεχίζει να εξελίσσεται, όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στον Νετανιάχου. Θα μπορέσει να κατευνάσει την οργή και να ανακτήσει την εμπιστοσύνη του λαού του, ή αυτή η οργή θα αποδειχθεί πολύ ισχυρή για να την αντέξει, ακόμη και ένας έμπειρος πολιτικός όπως εκείνος; Το μέλλον της κυβέρνησής του -και ίσως ακόμη και η σταθερότητα του Ισραήλ- κρέμεται από μια λεπτή κλωστή.
Ο δρόμος μπροστά
Η πρόκληση του Νετανιάχου εντείνεται από το ευρύτερο πολιτικό τοπίο. Η πολιτική σκηνή του Ισραήλ είναι κατακερματισμένη, με ένα διχασμένο κοινοβούλιο και συχνές εκλογές, που καθιστούν δύσκολη την επίτευξη συναίνεσης. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, ο Νετανιάχου πρέπει να βρει έναν τρόπο να ενώσει όχι μόνο την κυβέρνησή του, αλλά και το έθνος στο σύνολό του. Πρέπει να χτίσει συμμαχίες, να προωθήσει τον διάλογο, και να αναζητήσει κοινό έδαφος για να προχωρήσει μπροστά. Αυτό δεν είναι εύκολο έργο, ειδικά όταν τα συναισθήματα του κόσμου είναι έντονα και η εμπιστοσύνη στην ηγεσία είναι χαμηλή.
Οι ενέργειες του Νετανιάχου τις επόμενες μέρες και εβδομάδες θα είναι καθοριστικές για την πορεία της καριέρας του και το μέλλον της κυβέρνησής του. Ένα είναι σαφές: ο λαός του Ισραήλ απαιτεί αλλαγή, και το πώς θα ανταποκριθεί ο Νετανιάχου θα καθορίσει την κληρονομιά του.
Αυτή η στιγμή θλίψης και οργής έχει τη δυνατότητα να φέρει σημαντική αλλαγή.
Το ερώτημα τώρα είναι, αν αυτή η αλλαγή θα είναι εποικοδομητική και θεραπευτική ή διχαστική και καταστροφική.