Λόγο για σοβαρές απειλές κατά του κράτους δικαίου στην Ελλάδα κάνει, μέσω έκθεσης που εξέδωσε, η επιτροπή LIBE του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η οποία και επισκεφθηκε τη χώρα στις 6 Μαρτίου.
Στην έκθεση αναφέρονται ανησυχίες για την ανεξαρτησία των δημοσιογράφων και των ανεξάρτητων Αρχών,την αργή απονομή δικαιοσύνης, τη διαφθορά στους κόλπους αστυνομίας και δημοσίων υπηρεσιών και για το μεταναστευτικό-προσφυγικό .
Συγκεκριμένα, στο προσχέδιο της έκθεσης της επιτροπής τονίζεται πως πλειοψηφία των βουλευτών του ΕΚ που συμμετέχουν στην αποστολή συμφώνησε στα ακόλουθα γενικά συμπεράσματα:
- Η Ελλάδα διαθέτει ένα στέρεο θεσμικό και νομικό πλαίσιο, μια ζωντανή κοινωνία των πολιτών και ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης.
- Σοβαρές ανησυχίες για πολύ σοβαρές απειλές κατά του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων, σημειώνοντας ότι οι έλεγχοι και οι ισορροπίες είναι ουσιώδεις για μια ισχυρή δημοκρατία και σημειώνει με ανησυχία ότι έχουν δεχθεί ισχυρές πιέσεις στην Ελλάδα.
- Ο έλεγχος από εξειδικευμένους φορείς και από τον ελεύθερο Τύπο υποσκάπτεται, οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών υφίστανται τεράστια πίεση και το δικαστικό σύστημα είναι εξαιρετικά αργό και αναποτελεσματικό, γεγονός που οδηγεί σε μια κουλτούρα ατιμωρησίας, ενώ εκφράζει μεγάλη ανησυχία ότι η διαφθορά διαβρώνει δημόσιες υπηρεσίες και αγαθά.
- Σημειώνεται η έκπληξή της επιτροπής που σχεδόν δύο χρόνια μετά τη δολοφονία του Γιώργου Καραϊβάζ, δεν υπάρχει ακόμη ορατή πρόοδος στην αστυνομική έρευνα και αναφέρεται ότι αυτό προκαλεί «παγωμάρα» σε άλλους δημοσιογράφους και επιμένει ότι η υπόθεση πρέπει να διερευνηθεί χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση, προτρέποντας τις ελληνικές αρχές να ζητήσουν βοήθεια από την Europol.
- Πολλοί δημοσιογράφοι αντιμετωπίζουν σωματικές απειλές, λεκτικές επιθέσεις, μεταξύ άλλων από υψηλόβαθμους πολιτικούς και υπουργούς και τονίζεται η παραβίαση του απορρήτου τους με κατασκοπευτικό λογισμικό.
- Ο πλουραλισμός των μέσων ενημέρωσης απειλείται καθώς η ιδιοκτησία των μέσων ενημέρωσης κατανέμεται κυρίως σε έναν μικρό αριθμό ολιγαρχών, με αποτέλεσμα τη δραματικά ανεπαρκή αναφορά σε ορισμένα θέματα, όπως το δυστύχημα του τρένου στα Τέμπη.
- Υπαρχει προβληματισμός για την υποχρηματοδότηση, την υποστελέχωση, τον περιορισμό των εξουσιών, τις αδιαφανείς διαδικασίες διορισμών και την παρενόχληση και εκφοβισμό αξιωματούχων ανεξάρτητων δημόσιων φορέων όπως η Αρχή Προστασίας Δεδομένων και η Αρχή για την Ασφάλεια και το Απόρρητο των Επικοινωνιών. Αναφέρεται ότι η Εθνική Υπηρεσία Διαφάνειας, η οποία θα πρέπει να διαδραματίσει ζωτικό ρόλο στον έλεγχο των δημοσίων αρχών, δεν φαίνεται να είναι αποτελεσματική και έχουν εκφραστεί ανησυχίες σχετικά με την ανεξαρτησία της. Επίσης, η συνεχιζόμενη παρενόχληση της εισαγγελέως διαφθοράς Ελένης Τουλουπάκη προκαλεί σοβαρή ανησυχία.
- Υπογραμμίζεται ότι η διάρκεια των δικαστικών διαδικασιών, σε συνδυασμό με αμφιβολίες για την ακεραιότητα τμημάτων της αστυνομίας, και συγκρούσεις συμφερόντων στο υψηλότερο επίπεδο, οδηγεί σε μια κουλτούρα ατιμωρησίας όπου μπορεί να ευδοκιμήσει η διαφθορά. Καλεί την κυβέρνηση και τις αρχές να επιλύσουν αυτά τα ζητήματα κατά προτεραιότητα και να εφαρμόσουν πλήρως όλες τις κρίσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
- Εκφράζει σοβαρές ανησυχίες για τη μεταχείριση των μεταναστών στα σύνορα και στο εσωτερικό, μετά από αναφορές για συστηματικά pushbacks, βία, αυθαίρετη κράτηση και κλοπή των υπαρχόντων τους.
- Προτρέπει την κυβέρνηση να άρει αμέσως τους περιορισμούς που επιβλήθηκαν σε ΜΚΟ και δημοσιογράφους που καταγράφουν θέματα μετανάστευσης. Παράλληλα, ζητά να υποστηριχθούν και να ενισχυθούν όλες οι πρωτοβουλίες που συμβάλλουν σε μεγαλύτερη διαφάνεια σε αυτά τα θέματα, όπως ο μηχανισμός υποβολής εκθέσεων από την Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
- Σημειώνει ότι η Ελλάδα διαθέτει στέρεο νομικό πλαίσιο όσον αφορά την ίση μεταχείριση και έχουν γίνει θετικά βήματα όπως η δημιουργία της νέας Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Ανησυχεί, ωστόσο, για την ίση μεταχείριση των LGBTI ατόμων, των Ρομά και άλλων εθνοτικών μειονοτήτων και των γυναικών. Καλεί την κυβέρνηση και τις άλλες πολιτικές δυνάμεις να προωθήσουν την κοινωνική αλλαγή από αυτή την άποψη, ιδίως όσον αφορά την ενδοοικογενειακή βία, την αστυνομική βία και την ισότητα στον γάμο.