Τον τερματισμό της παροχής αποζημιώσεων από το κράτος σε μεγάλες επιχειρήσεις για φυσικές καταστροφές φέρνει ο νόμος 5016/2024 που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και καθιερώνει, για πρώτη φορά, την υποχρεωτική ιδιωτική ασφάλιση επιχειρήσεων με τζίρο άνω των 2 εκατ. ευρώ για φυσικές καταστροφές.
Στελέχη του ασφαλιστικού κλάδου θεωρούν ότι αυτό είναι μόνο ένα πρώτο βήμα προς την καθιέρωση υποχρεωτικής ιδιωτικής ασφάλισης για φυσικές καταστροφές για μεγαλύτερο αριθμό επιχειρήσεων. Θεωρούν ότι σε επόμενη φάση είναι αναγκαίο να επεκταθεί η υποχρεωτικότητα τουλάχιστον και σε επιχειρήσεις με τζίρο από 1 εκατ. ευρώ και πάνω και αργότερα σε επιχειρήσεις με τζίρο άνω των 500.000 ευρώ.
Στην ίδια κατεύθυνση, εξάλλου, πιέζει και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που έχει εκφράσει έντονη ανησυχία για την επιβάρυνση των κρατών με όλο και αυξανόμενα κονδύλια για αποζημιώσεις για φυσικές καταστροφές, ιδιαίτερα την τελευταία τριετία. Σε έκθεση που δημοσιεύθηκε τον Μάιο, η Κομισιόν υπογραμμίζει ότι απαιτείται μεγαλύτερη εμπλοκή των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών και σημειώνει ότι η κάλυψη των ζημιών αποκλειστικά από το κράτος δημιουργεί ηθικό κίνδυνο, αφού οι ιδιώτες αποφεύγουν να ασφαλίζονται και προσβλέπουν στις κρατικές αποζημιώσεις.
Ο νέος νόμος 5016/2024 ορίζει τις υποχρεωτικές ασφαλιστικές καλύψεις για τις μεγάλες επιχειρήσεις και προβλέπει ότι στο εξής δεν θα λαμβάνουν αποζημιώσεις από το κράτος. Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση,
- Το ελάχιστο περιεχόμενο της ασφάλισης από φυσικές καταστροφές καλύπτει υλικές ζημίες που προκαλούνται από πυρκαγιά από φυσικά αίτια, πλημμύρες και σεισμό στις ιδιόκτητες κτιριακές εγκαταστάσεις και σε λοιπά στοιχεία του ενεργητικού της επιχείρησης, καθώς και σε αυτοκίνητα επαγγελματικής χρήσης και μέσα παραγωγής. Η θέσπιση της υποχρεωτικότητας της ιδιωτικής ασφάλισης καταλαμβάνει, κατόπιν στάθμισης και συνεκτίμησης οικονομικών κριτηρίων, εκείνες μόνο τις επιχειρήσεις των οποίων τα ετήσια ακαθάριστα έσοδα υπερβαίνουν το ποσό των δύο εκατομμυρίων (2.000.000) ευρώ.
- Οι προαναφερόμενες επιχειρήσεις δύνανται να ανταπεξέλθουν στην εισαχθείσα υποχρέωση, δίχως αυτή να συνιστά επαχθές μέτρο, ενώ, ταυτόχρονα, η εν λόγω υποχρέωση λειτουργεί εξασφαλιστικά ως προς την περιουσία τους.
- Εάν δεν συμμορφωθούν στην εν λόγω υποχρέωση, προβλέπεται η επιβολή αυτοτελούς διοικητικού προστίμου ύψους πέντε δέκα χιλιάδων (5.000) (10.000) ευρώ, το οποίο εισπράττεται κατά τις διατάξεις του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων. Από τη διαπίστωση της παράβασης, οι υπόχρεες επιχειρήσεις έχουν προθεσμία τριάντα (30) ημερών για να συμμορφωθούν, διαφορετικά επιβάλλεται πρόστιμο στο διπλάσιο του αρχικώς επιβληθέντος.
- Τέλος, οι υπαγόμενες στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος επιχειρήσεις, εξαιρούνται από κάθε επιχορήγηση κρατικής αρωγής για υλικές ζημίες σε περιουσιακά τους στοιχεία, συμπεριλαμβανομένης της στεγαστικής συνδρομής, προκειμένου να μην μετακυλίουν στον κρατικό προϋπολογισμό έξοδα που είναι σε θέση να αναλάβουν οι ίδιες.
Πάντως, όπως επισημαίνουν στελέχη του ασφαλιστικού κλάδου, κατά κανόνα οι μεγάλες επιχειρήσεις είναι ήδη ασφαλισμένες για τους κινδύνους φυσικών καταστροφών και θα πρέπει η υποχρεωτικότητα να επεκταθεί και σε μικρότερες, ώστε το μέτρο να έχει μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα.
Όπως τόνιζε πρόσφατα ο Ι. Βοτσαρίδης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Interlife, «στην Ελλάδα, η έννοια της "υποχρεωτικότητας" αντιμετωπίζεται με μεγάλη επιφύλαξη από την Πολιτεία και, προς το παρόν, εφαρμόζεται σε πολύ περιορισμένη κλίμακα».
Σχολιάζοντας το νέο θεσμικό πλαίσιο, σημείωσε ότι αφορά «μόνον έναν περιορισμένο αριθμό εταιρειών με τζίρο άνω των 2 εκατ. € (οι οποίες είναι ούτως ή άλλως ασφαλισμένες) και, ουσιαστικά, αφήνει απ’ έξω σχεδόν το 90% των επιχειρήσεων στη Ελλάδα, που είναι οι Μικρομεσαίες.
Αν θέλουμε το μέτρο να έχει επιτυχία θα πρέπει το ποσό να μειωθεί στο 1 εκατ. και μετά από ένα χρόνο να μειωθεί στις 500 χιλ. Και αυτό, γιατί το κυρίως ζητούμενο, είναι να ασφαλιστεί η μικρή προσωπική επιχείρηση, η οποία σε μια μεγάλη καταστροφή δεν θα έχει καμία άμυνα και, απλώς, θα κλείσει».
