Άμεση πρόσβαση στο μητρώο των πραγματικών δικαιούχων (βασικών μετόχων) των επιχειρήσεων έχει πλέον η Ελληνική Αστυνομία, στο πλαίσιο της καταπολέμησης του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος ή άλλων εγκληματικών υποθέσεων που ερευνά.
Παράλληλα, online πρόσβαση θα έχει και το σύστημα παρακολούθησης του ΕΣΠΑ προκειμένου να αποκλείονται από διαγωνισμούς εταιρείες στις οποίες συμμετέχουν άτομα που εμπλέκονται σε παράνομες υποθέσεις.
Ειδικότερα, με απόφαση του υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου (31767 ΕΞ 18-09-2024) η οποία δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ και ισχύει από τις 25 Σεπτεμβρίου, προβλέπεται η διάθεση της διαδικτυακής υπηρεσίας «Διάθεση των στοιχείων του Κεντρικού Μητρώου Πραγματικών Δικαιούχων», με τη μέθοδο «Αναζήτηση των συμμετοχών Φυσικών Προσώπων ή Νομικών Προσώπων σε νομικές οντότητες.getBeneficialOwnersDetailsVer01», στα παρακάτω πληροφοριακά συστήματα:
- «Police on Line» του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, με σκοπό την κατά τη διάρκεια ερευνών, προανακρίσεων και προκαταρκτικών εξετάσεων, ευχερέστερη ταυτοποίηση ηγετικών και λοιπών περιφερειακών μελών εγκληματικών οργανώσεων και ομάδων και κατ’ επέκταση πληρέστερη εξάρθρωση αυτών και στην εις βάθος διερεύνηση των σχετικών υποθέσεων, στην περίπτωση εμπλοκής νομικών προσώπων.
- «ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΣΠΑ» της Ειδικής Υπηρεσίας Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος ΕΣΠΑ, με σκοπό την προσυμπλήρωση και την παρακολούθηση της ορθής συμπλήρωσης των κατά δήλωση από τους Δικαιούχους στοιχείων.
Η διάθεση των στοιχείων γίνεται σύμφωνα με τον ν. 4557/2018 (για το ξέπλυμα χρήματος), όπως τροποποιήθηκε με τον ν. 5090/2024 και ισχύει.
Επίσης, η απόφαση ορίζει πως, οι φορείς έχουν την υποχρέωση λήψης και διαρκούς τήρησης των κατάλληλων και αναγκαίων τεχνικών και οργανωτικών μέτρων ασφάλειας των λαμβανόμενων πληροφοριών και κατ’ ελάχιστον, την καταγραφή και παρακολούθηση των προσβάσεων, τη διασφάλιση ιχνηλασιμότητας και την προστασία των διακινούμενων δεδομένων από κάθε παραβίαση, καθώς και από σκόπιμη απειλή ή τυχαίο κίνδυνο.
Ποιοι είναι οι πραγματικοί δικαιούχοι
Πραγματικός δικαιούχος θεωρείται το φυσικό ή τα φυσικά πρόσωπα στα οποία πραγματικά ανήκει ή τα οποία πραγματικά ελέγχουν μία εταιρική οντότητα.
Ενδείξεις ελέγχου της εταιρείας αποτελούν μεταξύ άλλων:
- Η κατοχή ποσοστού μετοχών άνω του 25% ή ιδιοκτησιακού δικαιώματος άνω του 25% μιας εταιρείας από φυσικό πρόσωπο.
- Η κατοχή ποσοστού μετοχών άνω του 25% ή ιδιοκτησιακού δικαιώματος άνω του 25% μιας εταιρείας από άλλη εταιρεία, ο έλεγχος της οποίας ασκείται από φυσικό ή φυσικά πρόσωπα ή από περισσότερες εταιρείες που ελέγχονται από το ίδιο ή τα ίδια φυσικά πρόσωπα.
- Εάν μία μητρική οντότητα έχει την πλειοψηφία των δικαιωμάτων ψήφου των μετοχών, εταίρων ή μελών μίας άλλης οντότητας (θυγατρική).
- Εάν μία μητρική οντότητα έχει το δικαίωμα να διορίζει ή να παύει την πλειοψηφία των μελών του διοικητικού, διαχειριστικού ή εποπτικού οργάνου της άλλης οντότητας (θυγατρική οντότητα) και είναι ταυτόχρονα μέτοχος, εταίρος ή μέλος αυτής της οντότητας και να ασκεί κυριαρχική επιρροή στην άλλη οντότητα (θυγατρική οντότητα), της οποίας είναι μέτοχος, εταίρος ή μέλος, είτε βάσει σύμβασης που έχει συνάψει με την οντότητα αυτή είτε βάσει πρόβλεψης του ιδρυτικού εγγράφου ή του καταστατικού της.
Τα στοιχεία των εταιρειών που καταχωρούνται είναι μεταξύ των άλλων: ο ΑΦΜ, Επωνυμία, ο Διακριτικός τίτλος, ο αριθμός ΓΕΜΗ, η μορφή νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας, στοιχεία επικοινωνίας (Χώρα, Οδός, Αριθμός, ΤΚ, Πόλη, Περιφέρεια.
Τα στοιχεία των φυσικών προσώπων είναι: ΑΦΜ, Όνομα, Επώνυμο, Πατρώνυμο, τύπος πιστοποιητικού ταυτοποίησης, αριθμός πιστοποιητικού, ημερομηνία γέννησης, διεύθυνση κατοικίας (Χώρα διαμονής, Οδός, αριθμός, ΤΚ, Πόλη, Περιφερειακή Ενότητα, Περιφέρεια, τηλ. σταθερό, τηλ. κινητό, fax, email).
