Εγκαταλείπουν οι αποταμιευτές τις προθεσμιακές καταθέσεις στις τράπεζες, λόγω των πολύ χαμηλών επιτοκίων που προσφέρονται και στρέφονται όλο και περισσότερο σε έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου και ομολογιακά αμοιβαία κεφάλαια νέου τύπου. Το 2024, όπως αναφέρει η Τράπεζα της Ελλάδος, στο 9μηνο του 2024 τοποθετήθηκαν σε έντοκα και αμοιβαία συνολικά 6,9 δισ. ευρώ.
Οι τράπεζες ουσιαστικά διώχνουν τους αποταμιευτές από τις προθεσμιακές καταθέσεις, προσφέροντας πολύ χαμηλά επιτόκια, καθώς διαθέτουν μεγάλα πλεονάσματα ρευστότητας. Είναι χαρακτηριστικό ότι τον Δεκέμβριο 2024 το μέσο επιτόκιο των προθεσμιακών καταθέσεων με ετήσια διάρκεια ήταν μόλις 1,65% και υποχώρησε περαιτέρω, στο 1,50%, τον Φεβρουάριο 2025.
Σε αυτές τις συνθήκες, ο ρυθμός αύξησης των καταθέσεων των νοικοκυριών ανακόπηκε το 2024, ενώ καταγράφηκε στροφή σε τοποθετήσεις σε έντοκα γραμμάτια και αμοιβαία. Σύμφωνα με την ΤτΕ,
- Το 2024 οι καταθέσεις των εγχώριων νοικοκυριών αυξήθηκαν κατά 3,5 δισεκ. ευρώ, έναντι αύξησης κατά 5,0 δισεκ. ευρώ το 2023. Ο ετήσιος ρυθμός ανόδου τους επιβραδυνόταν έως τα μέσα περίπου του έτους, αλλά ανέκαμψε έως ένα βαθμό στη συνέχεια (Ιανουάριος 2025: 3,1%, Δεκέμβριος 2024: 2,4%, Δεκέμβριος 2023: 3,5%).
- Πέρα από την πίεση που δέχθηκαν οι οικογενειακοί προϋπολογισμοί λόγω της αύξησης του κόστους διαβίωσης, η συγκρατημένη άνοδος των καταθέσεων των νοικοκυριών συνδέεται και με τη στροφή, τα δύο τελευταία έτη, προς άλλες αποταμιευτικές επιλογές, οι οποίες προσέφεραν καλύτερες αποδόσεις συγκριτικά με τις καταθέσεις.
- Σύμφωνα με στοιχεία από τους χρηματοπιστωτικούς λογαριασμούς, οι καθαρές τοποθετήσεις από εγχώρια νοικοκυριά σε έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου έφθασαν τα 2,9 δισεκ. ευρώ το εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2024, ενώ οι αντίστοιχες τοποθετήσεις σε μερίδια επενδυτικών κεφαλαίων τα 4 δισεκ. ευρώ περίπου.
Όπως φαίνεται στο γράφημα, οι καταθέσεις των νοικοκυριών (κόκκινη γραμμή) καθηλώθηκαν σε πολύ μικρούς ρυθμούς αύξησης το 2024, ενώ αυξήθηκαν σημαντικά οι καταθέσεις των επιχειρήσεων.
Οι καταθέσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων (ρυθμός αύξησης)
Οι ευκαιρίες στα έντοκα
Τα έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου προσέφεραν μια σημαντική διέξοδο στους αποταμιευτές, με αποδόσεις που ξεπερνούσαν το 2%. Στην τελευταία έκδοση εντόκων τρίμηνης διάρκειας, η απόδοση υποχώρησε, πάντως, απότομα από το 2,37% στο 2,02%.
Μετά το Πάσχα, οι αποταμιευτές μπορούν να αναζητήσουν ευκαιρίες τοποθετήσεων σε δύο εκδόσεις εντόκων γραμματίων του Δημοσίου, τρίμηνης και εξάμηνης διάρκειας, που θα διατεθούν και σε φυσικά πρόσωπα χωρίς προμήθειες και με την ίδια απόδοση που θα εξασφαλίσουν οι θεσμικοί επενδυτές στη δημοπρασία.
Στις 23 Απριλίου θα διατεθούν έντοκα εξάμηνης διάρκειας και στις 30 Απριλίου η νέα σειρά εντόκων τρίμηνης διάρκειας. Τα φυσικά πρόσωπα μπορούν να εγγραφούν στις δημοπρασίες για να λάβουν τίτλους αξίας έως 15.000 ευρώ.
Τα ομολογιακά αμοιβαία
Εκτός από τα έντοκα, αποδόσεις που μπορούν να φθάσουν το 2% προσφέρουν οι τράπεζες με τις νέες σειρές ομολογιακών αμοιβαίων τακτής λήξης, τα οποία διατίθενται αυτή την περίοδο και έχουν διάρκειες από δύο έως πέντε χρόνια.
- Η Alpha Bank προσφέρει το Target Maturity 1 2030 Bond Fund, με 5ετή διάρκεια και στόχο απόδοσης 1,9% - 2,1%. Το αμοιβαίο θα διατίθεται έως τις 30 Απριλίου.
- Η Eurobank προσφέρει το Target Maturity VI Bond Fund, με στόχο απόδοσης 2% και πενταετή διάρκεια. Το αμοιβαίο θα διατίθεται έως τις 13 Ιουνίου.
- Η Εθνική διαθέτει το Δήλος Extra Income XI, με διάρκεια δύο ετών και στόχο απόδοσης 1,6% έως 1,9%. Η διάθεση του αμοιβαίου ολοκληρώνεται στις 17 Απριλίου.
- Η Πειραιώς προσφέρει το Εισοδήματος 2027 Ευρωπαϊκό Ομολογιακό με στόχο απόδοσης 1,55% - 1,75% και διάρκεια 2,5 ετών. Το αμοιβαίο θα διατίθεται ως 15 Μαΐου.
Σημειώνεται ότι, με εξαίρεση το αμοιβαίο της Alpha Bank, οι τράπεζες επιβάλλουν προμήθειες πρόωρης αποχώρησης 1,5% με 2%, ενώ οι προμήθειες εισόδου κυμαίνονται από 0,10% έως 0,75%. Στα δύο αμοιβαία πενταετούς διάρκειας, οι τόκοι πληρώνονται σε ετήσια βάση, ενώ στα άλλα δύο καταβάλλονται στη λήξη.