Η διατήρηση των ήρεμων νερών στο Αιγαίο και η συνέχιση του διαλόγου ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία, «σφραγίστηκε» στη συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν. Οι δύο ηγέτες υπέγραψαν διακήρυξη φιλίας και καλής γειτονίας, μια εξέλιξη με ισχυρό συμβολισμό αλλά και γεωπολιτική σημασία που ενδυναμώνει την προσπάθεια προσέγγισης των δύο χωρών.
Εξέχουσα σημασία είχε η τοποθέτηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος έθεσε θέμα, για το απώτερο μέλλον και εφόσον ωριμάσουν οι διπλωματικές συνθήκες, εκκίνησης της συζήτησης για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ, που αποτελεί το πάγιο ελληνικό αίτημα αλλά και την «κόκκινη γραμμή» στα ελληνοτουρκικά.
Σημείο αναφοράς των κοινών δηλώσεων των δύο ηγετών, πάντως, αποτέλεσε η αναφορά του Τούρκου προέδρου σε τουρκική μειονότητα στη Θράκη και η ακόλουθη παρέμβαση του Ελληνα πρωθυπουργού, ο οποίος τον… διόρθωσε, κάνοντας λόγο για μουσουλμανική μειονότητα.
Ο Ταγίπ Ερντογάν αναφέρθηκε στο κλείσιμο του καταυλισμού στο Λαύριο, για το οποίο η Αγκυρα έχει αφήσει κατά καιρούς υπόνοιες ότι αποτελούσε κέντρο εκπαίδευσης τρομοκρατών. Παράλληλα στις δηλώσεις του χρησιμοποίησε τον όρο «αδέρφια» για Έλληνες και Τούρκους προσθέτοντας ότι «δεν υπάρχει πρόβλημα τόσο μεγάλο μεταξύ μας που δεν μπορεί να λυθεί».
«Σήμερα πράγματι είναι μία μέρα ξεχωριστή καθώς ύστερα από επτά χρόνια συνέρχεται το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδος και Τουρκίας», επεσήμανε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης στις κοινές δηλώσεις με τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν, αμέσως μετά τη συνάντησή τους στο Μέγαρο Μαξίμου. «Ένα γεγονός το οποίο νομίζω από μόνο του σηματοδοτεί την πρόθεση των δύο χωρών μας να αναζητήσουν νέους δημιουργικούς δρόμους στις μεταξύ τους σχέσεις».
Επεσήμανε ότι στο διάστημα στο οποίο μεσολάβησε αντιμετωπίσαμε πρωτόγνωρες προκλήσεις που δεν γνωρίζουν σύνορα, με ειδική αναφορά στην τριετή πανδημία, κι έναν πόλεμο στην καρδιά της Ευρώπης που προκάλεσε ενεργειακή, πληθωριστική και επισιτιστική κρίση αλλά και μεγάλες φυσικές καταστροφές. Επίσης και στις περιφερειακές συγκρούσεις που εγείρουν σοβαρή ανησυχία.
«Αλλά και οι διμερείς μας σχέσεις γνώρισαν διακυμάνσεις, που κάποιες στιγμές τις απείλησαν επικίνδυνα και μαζί τους την ασφάλεια και την ειρήνη στην Ανατολική Μεσόγειο», είπε ο πρωθυπουργός και υπογράμμισε ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό ότι τους τελευταίους μήνες οι δύο χώρες βαδίζουν σε ένα πιο ήρεμο μονοπάτι.
«Ελλάδα και Τουρκία, Τουρκία και Ελλάδα οφείλουν να ζουν ειρηνικά. Να διατυπώνουν τις διαφορές τους που είναι γνωστές, να τις συζητούν με ειλικρίνεια και να αναζητούν συνέχεια λύσεις. Και αν αυτές δεν γεφυρώνονται, πάντως να μην παράγουν αυτόματα εντάσεις και κρίσεις», τόνισε.
Ανέφερε ότι στο Βίλνιους σε αυτή την κατεύθυνση αποφάσισαν να πιάσουν και πάλι το νήμα των επαφών τους σε τρία επίπεδα, τον πολιτικό διάλογο, τη θετική ατζέντα και τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης.
Έκανε μία αναδρομή στις δύο προηγούμενες συναντήσεις και επεσήμανε ότι γίνεται και τώρα μία αποτίμηση των κοινών προσπαθειών και της προόδου που οδήγησε σε μια σειρά σημαντικών συμφωνιών σε πολλά επίπεδα, στην ηλεκτρική ενέργεια, στο εμπόριο, στην εκπαίδευση, τον αθλητισμό, την τεχνολογία, τον Τουρισμό, τη σύσφιξη των οικονομικών σχέσεων, την προώθηση της συναντίληψης και ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών στον αγροτικό τομέα, στην έρευνα, την καινοτομία. «Στο μεταναστευτικό διαπιστώσαμε τη σημαντική μείωση των ροών το τελευταίο διάστημα ως αποτέλεσμα της συστηματικής φύλαξης των χερσαίων και των θαλασσίων συνόρων μας. Θα πρόσθετα ωστόσο και λόγω της πολύ καλύτερης συνεργασίας της Αστυνομίας, του Λιμενικού και της Ακτοφυλακής και των δύο χωρών», πρόσθεσε επισημαίνοντας ότι αυτή η συνεργασία μπορεί και πρέπει να βελτιωθεί και περισσότερο.
«Αναφορικά με τη σταθερή υποστήριξη της Ελλάδος για την ευρωπαϊκή ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, η χώρα μας στηρίζει τη διευκόλυνση χορήγησης θεωρήσεων στο πλαίσιο πάντα του ευρωπαϊκού κεκτημένου ώστε να μπορεί η νέα γενιά της Τουρκίας, οι επιστήμονες, οι επιχειρηματίες, οι φοιτητές να αναπτύξουν στενότερες σχέσεις με την Ευρώπη. Επιπλέον η Ελλάδα ζήτησε και εξασφάλισε την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ώστε να ενεργοποιηθεί η δυνατότητα Τούρκων πολιτών και των οικογενειών τους να επισκέπτονται όλο το χρόνο για επτά μέρες δέκα νησιά μας που είτε διαθέτουν προσφυγικές δομές είτε έχουν άμεσες πορθμειακές συνδέσεις με την Τουρκία», είπε ο πρωθυπουργός. Μίλησε για μια πρωτοβουλία με ένα ισχυρό μήνυμα που δηλώνει και μια μεγάλη αλήθεια «ότι τα ελληνικά νησιά αποτελούν γέφυρα επικοινωνίας και φιλίας μεταξύ των δύο χωρών» υπογράμμισε μεταξύ άλλων ο πρωθυπουργός
Ερντογάν: Να διατηρηθούν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας
«Επισκέφθηκα τελευταία φορά την ελλαδα το 2017. Ηταν η πρώτη φορά μετά από 65 χρόνια επίσκεψη Τούρκου στην Ελλάδα. Αισθάνομαι ικανοποίηση που βρίσκομαι για δεύτερη φορά στη χώρα. Ευχαριστώ για την ευγενική υποδοχή που μου επιφυλάξατε.
Θα πραγματοποιούμε μια φορα το χρόνο αυτή τη συνάντηση. Με την ΠτΔ και τον πρωθυπουργό είχαμε οφέλειμες συζητήσεις. Με τον πρωθυπουργό συζητήσαμε για τα βήματα που μπορούν να γίνει», είπε ο Ταγίπ Ερντογάν και πρόσθεσε
«στη συνάντηση με τον κ. Πρωθυπουργό συμφωνήσαμε να ανεβάσουμε τα 10 δισ το διμερές εμπόριο που τώρα είναι στα 5. Τονίσαμε τη συμφωνία έργου-μεταφορών επιθυμούμε να αυξήσουμε τις σχέσεις σε τουριστικό πολιτιστικό τομέα.
Ανταλλάξαμε απόψεις για το Αιγαίο, την ανατολική Μεσόγειο και ζητήσαμε από τους υπουργούς να το συζητήσουν. Ειλικρινή ευχή μας είναι να επιλύσουμε τα υφιστάμενα προβλήματα στο πλαίσιο του διαλόγου. Συζητήσαμε πως μπορούμε να καταπολεμήσουμε την τρομοκρατία, χαιρετήσαμε το κλείσιμο του καταυλισμού του Λαυρίου. Υπογράμμισα ότι χρειάζεται προσοχή για να μην δημιουργηθούν νέα τέτοια στρατόπεδα.
Η τουρκική μειονότητα είναι δομικά στοιχεία του ανθρώπινου πλούτου. Η αύξηση της γαλήνης των μειονοτήτων θα επηρεάσει θετικά τις σχέσεις. Η επίτευξη μόνιμης βιώσιμης λύσης στο κυπριακό θα είναι προς όφελος όλου του νησιού.
Μιλήσαμε για το δράμα στη Γάζα. Από την αρχή έχουμε πει ότι δεν εγκρίνουμε σε καμία περιπτωση να στοχοποιούνται άμαχοι. Το γεγονός ότι όλα αυτά τα συμβάντα εξλίχθηκαν σε συλλογική τιμωρία του λαού της Γάζας, η διεθνής κοινότητα δεν πρεπει να σιωπά στα εγκλήματα πολέμου. Με τις τελευταίες εξελίξεις η ίδρυση ανεξάρτητου κράτους είναι αναπόφευκτη. Ως Τουρκία είμαστε έτοιμοι να αναλαβάουμε το καθήκον μας ως εγγυήτρια. Είμαστε δύο γειτονικές χώρες που μοιραζόμαστε την ίδια θάλασσα, την ίδια γεωγραφία, το ίδιο κλίμα και τον ίδιο πολιτισμό. Είναι φυσικό να υπάρχουν προβλήματα ανάμεσα σε δυο χώρες, πόσο μάλλον σε αδέλφια, το θέμα είναι να υπάρχει η βούληση για επίλυση.
Θέλουμε να γίνει το Αιγαίο να είναι θάλασσα ειρήνης. Δεν υπάρχει κανενα προβλημα μεταξύ μας που να μην μπορεί να επιλυθεί αρκεί να κινηθούμε με καλή πίστη να δούμε τη μεγάλη εικόνα και να μην γίνουμε από αυτούς που περνούν τη θάλασσα αλλά πνίγονται στο ποτάμι. Εχει την ίδια αντίληψη και ο Μητσοτάκης. Ευχαριστώ για τη φιλοξενία ελπίζω, οι συνομιλίες να βγουν σε καλό για τους δυο λαούς μας».
