Ένα οικονομικό και διπλωματικό θρίλερ θα βρίσκεται σε εξέλιξη όλο το καλοκαίρι και από την έκβαση του θα κριθεί η τύχη των δύο μεγαλύτερων ναυπηγείων της χώρας, Σκαραμαγκά και Ελευσίνας. Πρωταγωνιστικό ρόλο έχουν οι Αμερικανοί, που διαμηνύουν με όλους τους τρόπους στην κυβέρνηση, ακόμη και με «διαρροές» στον Τύπο, την ετοιμότητά τους για συνεργασία με τα δύο ναυπηγεία στο πρόγραμμα των νέων φρεγατών, ενώταυτόχρονα θέτουν πολύ αυστηρούς όρους σχετικά με τα υπέρογκα χρέη των Ναυπηγείων Ελευσίνας.
Κλειδί για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας των δύο μεγάλων ναυπηγικών συγκροτημάτων είναι το πρόγραμμα των 4 δισ. ευρώ για τις τέσσερις νέες φρεγάτες του Πολεμικού Ναυτικού. Η αμερικανική κυβέρνηση και η κατασκευάστρια εταιρεία, Lockheed Martin, έχουν υποβάλει πρόταση συμπαραγωγής των τριών από τις τέσσερις φρεγάτες στην Ελλάδα και, μάλιστα, προχώρησαν σε επιθεώρηση των εγκαταστάσεων των δύο ναυπηγείων, καταλήγοντας στο συμπέρασμα με τις κατάλληλες επενδύσεις εκσυγχρονισμού και τα δύο είναι σε θέση να αναλάβουν εργασίες στο πλαίσιο του προγράμματος των φρεγατών.
Η πρόταση για συμπαραγωγή, η μοναδική που έχει υποβληθεί από πλευράς των διεκδικητών της προμήθειας του Πολεμικού Ναυτικού, όπως βεβαίως και προφανείς πολιτικοί και διπλωματικοί λόγοι, έχουν δώσει στην αμερικανική πλευρά σαφές προβάδισμα, ενόψει της επιλογής προμηθευτή, που αναμένεται το φθινόπωρο. Από την πλευρά της, η διοίκηση Μπάιντεν, όπως άφησε να «διαρρεύσει» στη Wall Street Journal, αντιμετωπίζει το ζήτημα και με γεωπολιτικά κριτήρια, στο πλαίσιο της προσπάθειας ανάσχεσης της επιρροής της Κίνας, σε μια περίοδο όπου, μέσω της Cosco, οι Κινέζοι επιχειρούν να επεκταθούν με αξιώσεις και στον ναυπηγικό κλάδο της Ελλάδας.
Μάλιστα, οι Αμερικανοί δεν κρύβουν την ικανοποίησή τους για την εξαγορά των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά από τον εφοπλιστή, Γιώργο Προκοπίου.«Είμαι ακόμη πεπεισμένος», τόνισε πρόσφατα ο Αμερικανός πρεσβευτής, Τζέφρι Πάιατ, «ότι η πρόσφορά που έχει κάνει η Lockheed Martin για την προμήθεια φρεγατών του Πολεμικού Ναυτικού αντιπροσωπεύει την πιο ανταγωνιστική προσφορά που έχει γίνει στην Ελλάδα, ιδιαίτερα επειδή η Lockheed Martin δεσμεύεται για μια ισχυρή συνεργασία με τον φίλο μου, Γιώργο Προκοπίου, που έχει εξαγοράσει τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά. Επιθυμία των ΗΠΑ είναι να αναγεννηθεί η ελληνική ναυπηγική βιομηχανία στον Σκαραμαγκά».
Αυτή η δήλωση του Αμερικανού αξιωματούχου, που έχει εργασθεί αρκετά τα τελευταία χρόνια για την αναβίωση των ναυπηγείων της Ελλάδας με αμερικανικές επενδύσεις, αρχής γενομένης από τη Σύρο, κρύβει σημαντικά μηνύματα προς την ελληνική κυβέρνηση. Οι Αμερικανοί έχουν δείξει την ετοιμότητα τους να διασωθεί και το Ναυπηγείο Ελευσίνας, μέσω της συμμετοχής στο πρόγραμμα των φρεγατών από κοινού με τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά και με επενδύσεις της αμερικανικής ONEX που θα χρηματοδοτηθούν από την αναπτυξιακή τράπεζα DFC. Όμως, αν δεν καταστεί δυνατό να διασωθούν τα Ναυπηγεία Ελευσίνας, το μήνυμα της αμερικανικής πλευράς είναι ότι η συμπαραγωγή θα γίνει αποκλειστικά στον Σκαραμαγκά.
Αυτό είναι και το μεγαλύτερο αγκάθι στις προσπάθειες της κυβέρνησης να αναζωογονήσει τη ναυπηγική βιομηχανία, αξιοποιώντας τις μεγάλες δαπάνες του εξοπλιστικού προγράμματος. Οι Αμερικανοί, όπως φάνηκε και από αντίστοιχες «διαρροές» στη Wall Street Journal, αρχίζουν να χάνουν την υπομονή τους με το project της διάσωσης των Ναυπηγείων Ελευσίνας, από την ώρα που αποκαλύφθηκε ότι τα πραγματικά χρέη των ναυπηγείων φθάνουν τα 500 εκατ. ευρώ. Η DFC, που διοικείται πλέον από τον στενό συνεργάτη του Μπάιντεν, Ντέιβιντ Μάρτσικ έχει εκτιμήσει ότι δεν είναι βιώσιμη μια επένδυσή της στα Ναυπηγεία Ελευσίνας με αυτά τα βάρη χρεών, ακόμη και αν υπάρξει συμμετοχή των ναυπηγείων στο πρόγραμμα του Ναυτικού.
Έτσι, ο βασικός όρος που θέτουν οι Αμερικανοί για να μην καταλήξει σε οριστική αποτυχία το φθινόπωρο το σχέδιο διάσωσης είναι να βρεθεί ο τρόπος για ένα γενναίο «κούρεμα» χρεών, ώστε να «βγαίνουν τα νούμερα» της επένδυσης. Εάν δεν βρεθεί αυτή η λύση, διαμηνύουν ότι θεωρούν βιώσιμη μόνο τη συνεργασία με τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά για τις φρεγάτες.Για τα Ναυπηγεία Ελευσίνας η κυβέρνηση θα έπρεπε να αναζητήσει άλλη λύση, χωρίς την ONEX και την DFC.
