Στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με αποκλειστικό θέμα την υιοθέτηση των κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με τη διαπραγμάτευση για την αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ, θα μετάσχει ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας. Οι εργασίες της Συνόδου ειναι προγραμματισμένες να αρχίσουν στις 13.30 ώρα Ελλάδας. Ο Ελληνας πρωθυπουργός θα συμμετάσχει και στην προπαρασκευαστική Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος (PES).
Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης που συνέρχεται η ειδική Σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όπως προβλέπεται από το άρθρο 50 της Συνθήκης για την ΕΕ, ως συνέχεια της επίσημης ενεργοποίησης της διαδικασίας εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου, με τη συμμετοχή των ηγετών των 27 κρατών-μελών.
Η διαπραγμάτευση με το Ηνωμένο Βασίλειο διεξάγεται υπό τον αρχιδιαπραγματευτή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μισέλ Μπαρνιέ και η διαμόρφωση των κατευθυντήριων γραμμών έγινε σε καλό κλίμα διαφάνειας, σύμπνοιας και ενότητας των 27, χωρίς ιδιαίτερες διαφοροποιήσεις ή δυσκολίες και έχει ήδη εγκριθεί σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών.
Οι κατευθυντήριες γραμμές των διαπραγματεύσεων διαρθρώνονται σε τρεις βασικούς άξονες:
1. Τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των Ευρωπαίων πολιτών που ζουν, σπουδάζουν και εργάζονται στη Μεγάλη Βρετανία, καθώς και των Βρετανών πολιτών στα κράτη-μέλη της ΕΕ. Το θέμα αυτό ενδιαφέρει ιδιαίτερα την Ελλάδα, λόγω της παρουσίας περίπου 70.000 Ελλήνων στη Μεγάλη Βρετανία, καθώς και των πάνω από 40.000 Βρετανών που κατοικούν ή και έχουν ακίνητη ιδιοκτησία στην Ελλάδα.
2. Τις βρετανικές δημοσιονομικές υποχρεώσεις απέναντι στον προϋπολογισμό της ΕΕ (τρέχουσες αλλά και μετά την αποχώρηση, πέραν του 2019).
3. Τη διατήρηση των επιτευγμάτων της ειρηνευτικής διαδικασίας στην Ιρλανδία και το καθεστώς κυκλοφορίας στα σύνορα του Ηνωμένου Βασιλείου με τα κράτη-μέλη. Το ζήτημα αυτό αφορά κυρίως τα σύνορα Ιρλανδίας-Βόρειας Ιρλανδίας, Γιβραλτάρ-Ισπανίας και σε ένα μικρότερο βαθμό την Κύπρο και τις Βρετανικές Βάσεις στο νησί.
Άλλα θέματα σχετίζονται με τη δικαιοδοσία του Δικαστηρίου της ΕΕ σε εκκρεμούσες υποθέσεις, την ομαλή λειτουργία επιχειρήσεων και εμπορικών δραστηριοτήτων, καθώς και με τη μελλοντική σχέση ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου.
Πέραν των δικαιωμάτων των Ελλήνων πολιτών που διαβιούν στη Μεγάλη Βρετανία, μέριμνα της ελληνικής κυβέρνησης αποτελεί η διασφάλιση των οικονομικών και εμπορικών συμφερόντων της χώρας και των ελληνικών επιχειρήσεων, ιδιαίτερα στους τομείς των εξαγωγών αγροτικών και άλλων προϊόντων προς το Ηνωμένο Βασίλειο και του εισερχόμενου τουρισμού από αυτό.
Η ελληνική κυβέρνηση πέτυχε μετά από πρωτοβουλία της να συμπεριληφθεί δήλωση στα πρακτικά της Συνόδου ότι οι κατευθυντήριες γραμμές, οι διαπραγματεύσεις και τα αποτελέσματα αυτών δεν συνιστούν κανενός είδους προηγούμενο για άλλη πράξη της ΕΕ με τρίτες χώρες.
Ειδικό ενδιαφέρον από ελληνικής πλευράς υπάρχει και για έναν από τους δυο ευρωπαϊκούς οργανισμούς που έχουν έδρα έως σήμερα στο Λονδίνο, τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων. Η χώρα μας έχει υποβάλλει επισήμως υποψηφιότητα να υποδεχθεί τον ένα λόγω οργανισμό, προβάλλοντας ως πλεονεκτήματα το συγκριτικά χαμηλό λειτουργικό κόστος, τη διασύνδεση με την σημαντική ελληνική βιομηχανία φαρμάκων, αλλά και το ελκυστικό κλίμα, τη διασυνδεσιμότητα, και τη γεωγραφική θέση της Αθήνας.
Οι αφίξεις των ηγετών των κρατών-μελών της ΕΕ θα αρχίσουν στις 12.30 ώρα Ελλάδας. Οι εργασίες της Συνόδου αναμένεται να ολοκληρωθούν στις 16.45, και στις 17.00 ο πρόεδρος του Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ και ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ θα δώσουν συνέντευξη Τύπου.
