Μια ρήτρα κρίσιμης σημασίας, όπως τονίζουν νομικοί, θα περιληφθεί στη νομοθετική ρύθμιση του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για τα στεγαστικά δάνεια ελβετικού φράγκου: η ρήτρα ανακτήσιμης αξίας έχει σχεδιασθεί για να προστατέψει τους πιστωτές (τράπεζες και servicers) από... υπερβολικά κουρέματα στην αξία των δανείων, ώστε οι οφειλέτες να μην πληρώσουν λιγότερα από την υπολογιζόμενη αξία των εξασφαλίσεων, δηλαδή των κατοικιών.
Ειδικότερα, η ρήτρα θα ορίζει ένα κατώτατο όριο για το τελικό ποσό της οφειλής σε ευρώ, μετά την ευνοϊκή μετατροπή από το ελβετικό φράγκο:
-
Το ποσό της οφειλής που προκύπτει μετά τη μετατροπή σε ευρώ (και την εφαρμογή του "κουρέματος" της ισοτιμίας) δεν μπορεί να είναι μικρότερο από την ανακτήσιμη αξία του ακινήτου που αποτελεί την εξασφάλιση του δανείου.
-
Αυτό διασφαλίζει ότι η ρύθμιση δεν θα οδηγήσει τον πιστωτή σε απώλεια (ζημία) κάτω από την αξία της εξασφάλισής του, δηλαδή την αξία που θα μπορούσε να ανακτήσει αν προχωρούσε σε αναγκαστική εκτέλεση (πλειστηριασμό).
-
Ως ανακτήσιμη αξία το ακινήτου ορίζεται η αντικειμενική αξία του, ή το ποσό της προσημείωσης επί του ακινήτου (εφόσον είναι μικρότερο της αντικειμενικής αξίας). Για τον υπολογισμό αφαιρούνται τα δυνητικά έξοδα αναγκαστικής εκτέλεσης.
Έτσι, εάν το ποσό της οφειλής σε ευρώ, μετά την ευνοϊκή μετατροπή, είναι μικρότερο από την ανακτήσιμη Αξία, τότε η μετατροπή του νομίσματος του δανείου ισχύει για το ποσό που ισούται με την Ανακτήσιμη Αξία.
Η ρήτρα αυτή εξυπηρετεί την αρχή της κεφαλαιακής ουδετερότητας για τις τιτλοποιήσεις (όπως του "Ηρακλή"), διασφαλίζοντας ότι οι αναμενόμενες εισπράξεις δεν μειώνονται κάτω από την αξία των εξασφαλίσεων.
Πώς επηρεάζεται ο δανειολήπτης
Η ρήτρα ανακτήσιμης αξίας λειτουργεί ως δικλίδα ασφαλείας για τους πιστωτές, ενώ ταυτόχρονα περιορίζει το όφελος του δανειολήπτη από το κούρεμα των δανείων με τη χρήση ευνοϊκότερης ισοτιμίας μετατροπής από ελβετικό σε ευρώ. Νομικοί προειδοποιούν ότι θα είναι πολλές, αν όχι οι περισσότερες περιπτώσεις δανείων, που θα επηρεασθούν από τη ρήτρα, καθώς οι σημερινές οφειλές είναι χαμηλότερες από την αξία του ακινήτου.
Στους συνεπείς δανειολήπτες, η ρύθμιση προβλέπει «κούρεμα» μέσω ευνοϊκής ισοτιμίας (έως και 50%, ή κατά άλλο σενάριο έως 33%). Εάν το κούρεμα οδηγήσει το τελικό κεφάλαιο σε ευρώ σε ποσό μικρότερο από την ανακτήσιμη αξία του ακινήτου, τότε ο δανειολήπτης δεν θα λάβει το πλήρες προβλεπόμενο κούρεμα. Αντ' αυτού, η οφειλή του θα διαμορφωθεί στο ποσό που ισούται με την ανακτήσιμη αξία. Η...τιμωρία θα είναι μεγαλύτερη για τους συνεπείς οφειλέτες, αφού με όσα έχουν ήδη πληρώσει έχουν κατεβάσει χαμηλά τα υπόλοιπα των δανείων.
Για τους δανειολήπτες με κόκκινα δάνεια που θα θελήσουν να τα ρυθμίσουν, προφανώς τα υπόλοιπα οφειλών θα είναι μεγαλύτερα μετά το κούρεμα με ευνοϊκή ισοτιμία, άρα είναι λιγότερο πιθανό να τους επηρεάσει η ρήτρα ανακτήσιμης αξίας, που σε κάθε περίπτωση θα λειτουργήσει σαν μια διασφάλιση για το ελάχιστο ποσό που θα εισπράξουν τελικά οι πιστωτές.
Παρά τους περιορισμούς που θα τεθούν με τη ρήτρα, το τελικό αποτέλεσμα θα έχει ευνοϊκά στοιχεία για τον δανειολήπτη: αποκτά σταθερή και προβλέψιμη μηνιαία δόση σε ευρώ, απαλλασσόμενος από τη διακύμανση του ελβετικού φράγκου, ενώ θα λάβει μια σημαντική ελάφρυνση (μέσω της ευνοϊκής ισοτιμίας) μέχρι το όριο της ανακτήσιμης αξίας.
Παράδειγμα
