Μια ασυνήθιστη διπλή πορεία ακολουθεί το κινεζικό γουάν στις διεθνείς αγορές συναλλάγματος: ενισχύεται έναντι του δολαρίου, αλλά ταυτόχρονα υποχωρεί απέναντι σε άλλα βασικά νομίσματα. Η εξέλιξη αυτή αποτυπώνει τόσο τις νομισματικές επιλογές του Πεκίνου, όσο και τη γεωοικονομική πίεση από τις μεταβαλλόμενες εμπορικές ισορροπίες.
Το offshore γουάν έχει ενισχυθεί περίπου 3% φέτος έναντι του δολαρίου, καθώς το αμερικανικό νόμισμα καταγράφει τη χειρότερη χρονιά του εδώ και δύο δεκαετίες. Η αμερικανική οικονομική επιβράδυνση, το αυξανόμενο δημόσιο χρέος και η αβεβαιότητα στην εξωτερική πολιτική έχουν οδηγήσει τον δείκτη δολαρίου σε πτώση άνω του 10% από την αρχή του έτους.
Τη Δευτέρα το γουάν διαπραγματευόταν στα 7,118 ανά δολάριο, κοντά στα υψηλότερα επίπεδα από τις αμερικανικές εκλογές του Νοεμβρίου 2024. Ορισμένοι οικονομολόγοι προβλέπουν ότι θα φτάσει τα 7 ανά δολάριο έως το τέλος του 2025, καθώς το Πεκίνο ενισχύει την ανάπτυξη και προσελκύει επενδύσεις στο εσωτερικό.
Η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας (PBOC) ορίζει καθημερινά το σημείο αναφοράς του νομίσματος κοντά στα ισχυρότερα επίπεδα των τελευταίων μηνών, επιτρέποντας μια σταδιακή ανατίμηση έναντι του δολαρίου. «Το ρενμίνμπι περνάει από μια μακρά περίοδο σταθερότητας σε μια προσεκτικά ελεγχόμενη ανοδική πορεία», εκτίμησε ο Τόμι Ζιέ, επικεφαλής ερευνών για την Ασία στην OCBC Bank.
Παράλληλα, το γουάν έχει χάσει πάνω από 10% έναντι του ευρώ, 5% έναντι της στερλίνας και 3% απέναντι στο γεν. Αυτή η διαφοροποίηση ενισχύει την ανταγωνιστικότητα των κινεζικών εξαγωγών σε Ευρώπη και Ασία, την ώρα που οι εμπορικές σχέσεις με τις ΗΠΑ βρίσκονται υπό πίεση.
Η αλλαγή κατεύθυνσης είναι ορατή στα στοιχεία: μόλις το 10% των κινεζικών εξαγωγών τον Αύγουστο κατευθύνθηκε προς τις ΗΠΑ, από 15% έναν χρόνο πριν, ενώ οι αποστολές προς τη Νοτιοανατολική Ασία, την Ε.Ε., την Αφρική και τη Λατινική Αμερική αυξάνονται.
Ο Τιαντσεν Ζου, ανώτερος οικονομολόγος του Economist Intelligence, εξηγεί ότι η απόκλιση αυτή οφείλεται κυρίως στην αδυναμία του δολαρίου. «Η υποτίμηση του γουάν απέναντι σε άλλα νομίσματα διευκολύνει τους Κινέζους εξαγωγείς, οι οποίοι στρέφονται ολοένα και περισσότερο σε μη αμερικανικές αγορές», ανέφερε.
Νομισματικά διλήμματα
Το Πεκίνο βρίσκεται ενώπιον δύσκολων επιλογών. Η αναμενόμενη μείωση επιτοκίων από τη Fed ενισχύει την προοπτική περαιτέρω ανατίμησης του γουάν έναντι του δολαρίου, καθώς μειώνεται η απόδοση των αμερικανικών ομολόγων και αυξάνεται η ελκυστικότητα των κινεζικών assets.
Ωστόσο, η PBOC διστάζει να ακολουθήσει. Η κινεζική χρηματιστηριακή αγορά έχει ήδη εκτιναχθεί: από τα χαμηλά του Σεπτεμβρίου 2024, ο δείκτης CSI 300 έχει ενισχυθεί πάνω από 43%, με τη βοήθεια κρατικών παρεμβάσεων και μετακίνησης κεφαλαίων ιδιωτών επενδυτών από καταθέσεις χαμηλής απόδοσης. Ένα νέο κύμα νομισματικής χαλάρωσης θα μπορούσε να διογκώσει τη "φούσκα".
Ο Τινγκ Λου, επικεφαλής οικονομολόγος της Nomura για την Κίνα, προειδοποιεί:
Αν η PBOC προχωρήσει σε σημαντικές μειώσεις επιτοκίων, κινδυνεύει να επαναλάβει τα λάθη του 2015. Ωστόσο, αν δεν κάνει τίποτα, το ρίσκο είναι η περαιτέρω επιβράδυνση της ανάπτυξης
Εμπορικές τριβές
Η υποτίμηση του γουάν έναντι άλλων νομισμάτων τροφοδοτεί εντάσεις. Ο σταθμισμένος δείκτης πραγματικής συναλλαγματικής ισοτιμίας του κινεζικού νομίσματος έχει πέσει στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2011, ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα των κινεζικών προϊόντων αλλά και διευρύνοντας τα εμπορικά πλεονάσματα.
Με την Ινδία, το εμπορικό πλεόνασμα της Κίνας άγγιξε τα 77,7 δισ. δολάρια στο οκτάμηνο, αυξημένο κατά 16% σε ετήσια βάση. Το Νέο Δελχί πιέζει τους εταίρους των BRICS να αντιμετωπίσουν τις ανισορροπίες, ενώ η κυβέρνηση του Μεξικού εξετάζει αύξηση των δασμών στα εισαγόμενα αυτοκίνητα από την Ασία, και ειδικά από την Κίνα, στο 50% από 20%.
«Το Πεκίνο έχει επιδοθεί σε μια μορφή “ευκαιριακής υποτίμησης”», σχολίασε ο διαχειριστής κεφαλαίων Στίβεν Τζεν (Eurizon SLJ Capital), εκμεταλλευόμενο την αδυναμία του δολαρίου για να μειώσει τεχνητά την ισοτιμία έναντι άλλων νομισμάτων. «Ένα πιο ισορροπημένο γουάν και μια λιγότερο επιθετική συναλλαγματική πολιτική θα έφερναν περισσότερη καλή θέληση προς την Κίνα», πρόσθεσε.
