Ένας ξεχασμένος φάκελος-φωτιά σε ένα γυμναστήριο της Ζυρίχης, με στοιχεία καταθέσεων Ευρωπαίων φορολογουμένων αποτέλεσε την απαρχή ενός φοροκυνηγητού αλλά και ανθρωποκυνηγητού από τις γερμανικές αρχές προκειμένου να βάλουν στο χέρι τη σχετική λίστα, που αργότερα έγινων γνωστή ως "λίστα Μπόργιανς".
Από τη λίστα αυτή και από τις υπόλοιπες λίστες επωφελήθηκε και η Ελλάδα, αλλά με καθυστέρηση πολλών ετών - και αφού άλλαξε η κυβέρνηση: Το 2012 η τότε κυβέρνηση αρνήθηκε να παραλάβει τα στοιχεία με τους Έλληνες καταθέτες των ελβετικών τραπεζών, τρελαίνοντας κυριολεκτικά τους Γερμανούς, που είχαν διαπράξει πλήθος παρανομιών και ξόδεψαν πολλά για να αποκτήσουν αυτές τις λίστες.
Τα στοιχεία αυτά παρελήφθησαν από τις ελληνικές αρχές τρία χρόνια αργότερα, το 2015, μετά από συνεννοήσεις της νέας τότε κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ με την τοπική κυβέρνηση της Β. Ρηνανίας-Βεστφαλίας.
Σήμερα διαπιστώνεται ότι ο κρατικός προϋπολογισμός έχει ένα «μπόνους» πάνω από 300 εκατ. ευρώ κάθε μήνα από τους ελέγχους στις λίστες των καταθετών εσωτερικού και εξωτερικού και την οικειοθελή αποκάλυψη και το στοιχείο αυτό επαναφέρει στην επιφάνεια την περιπετειώδη διαδικασία απόκτησης από τις ελληνικές αρχές της λίστας Μπόργιανς.
Το θρίλερ κατασκοπείας
Ενδιαφέρον όμως έχει, η διαδικασία απόκτησης μίας από τις λίστες, της «λίστας Μπόργιανς», υπόθεση η οποία τρέλανε κυριολεκτικά τους Γερμανούς, όταν επιχείρησαν να δώσουν τα στοιχεία στην Ελλάδα, για τους Έλληνες καταθέτες.
Η υπόθεση είχε από όλα και εξελίχθηκε σε κάτι μεταξύ αστυνομικού θρίλερ και κατασκοπικής ταινίας. Χρήμα, ως λύτρα για να παραδοθούν τα cd με τα στοιχεία των καταθετών, κυνηγητό πρακτόρων, κατηγορίες για προδοσία, συλλήψεις, φυλακίσεις και μία αυτοκτονία! Για το πρώτο cd οι Γερμανικές αρχές πλήρωσαν 2,5 εκατ. ευρώ! Δεν έγινε γνωστό, πόσο ακριβώς κόστισαν τα υπόλοιπα 10 cd.
Οι γερμανικές αρχές απέσπασαν συνολικά 11 cd και από 2011 ξεκίνησαν να τη μελετούν συστηματικά. Αμέσως εντόπισαν τους δικούς τους φορολογούμενους και οι φορολογικές τους αρχές ξεκίνησαν τα δέοντα, καλώντας τους Γερμανούς φορολογούμενους, να δώσουν εξηγήσεις για τα ποσά που είχαν κατατεθειμένα κρυφά στις ελβετικές τράπεζες.
Όλα οφείλονταν στον πρώην υπουργό Οικονομικών της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας Νόρμπερτ Βάλτερ-Μπόργιανς, ο οποίος θέλησε να σπάσει το τραπεζικό απόρρητο των ελβετικών τραπεζών, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά Γερμανούς, που πάρκαραν περιουσίες σε ελβετικές τράπεζας για να αποφύγουν τη φορολογία.
Ο Νοβάμπο, όπως τον αποκαλούν στο Ντίσελντορφ με τα αρχικά του ονόματός του, μεταμορφώθηκε σε Ρομπέν των Δασών των φορολογουμένων και έγραψε ιστορία, καθώς κατάφερε να σπάσει το «άθραυστο» μέχρι τότε τραπεζικό απόρρητο, όπως σημείωσε σχετικά η DW.
Οι μέθοδοί του (πληρωμές πληροφοριοδοτών, κυνήγι κατασκόπων ίσως ξέφυγαν από το όριο της νομιμότητας και δοκίμασαν τις σχέσεις με την Ελβετία. Ωστόσο, οι μέθοδοι, δεν ήταν τόσο παράνομες, όσο ο παράνομος πλουτισμός και η εξαγωγή του στην ασφάλεια των ελβετικών τραπεζών. Και το αποτέλεσμα τον δικαίωσε.
Δεν ήταν μόνο Γερμανοί
Όμως, οι γερμανικές αρχές που έψαξαν τα 11 cd διαπίστωσαν πως εκτός από Γερμανούς φορολογούμενους υπήρχαν σε αυτά και υπήκοοι από άλλες χώρες. Μεταξύ αυτών ήταν και στοιχεία Ελλήνων φορολογουμένων, όπως και Ισπανών και Πορτογάλων.
Το ελληνικό τμήμα της λίστας περιείχε 10.588 περιπτώσεις Ελλήνων με καταθέσεις σε ελβετικές τράπεζες, το συνολικό υπόλοιπο τον οποίων ανέρχεται σε 3,9 δισ. ελβετικά φράγκα το 2006 και 2,9 δισ. ελβετικά φράγκα για το 2008.
Οι Γερμανοί έκαναν το αυτονόητο. Ενημέρωσαν τις προξενικές αρχές των χωρών, ότι έχουμε CD με στοιχεία φορολογουμένων σας, οι οποίοι έχουν κρυφές καταθέσεις την Ελβετία και ελάτε να σας δώσουμε τα σχετικά ντοκουμέντα.
Οι Ισπανοί και οι Πορτογάλοι έσπευσαν και τα πήραν. Οι ελληνικές αρχές, κατάφεραν να τρελάνουν κυριολεκτικά τους Γερμανούς και ειδικά τον Βάλτερ Μπόργιανς και τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε!
Ο ίδιος ο κ. Μπόργιανς κάλεσε το φθινόπωρο του 2012 τον Έλληνα πρόξενο στο Ντίσελντορφμ να του δώσει τα στοιχεία και αυτός αρνήθηκε να τα πάρει!!
Όπως προκύπτει από τα σχετικά επίσημα ντοκουμέντα του ελληνικού προξενείου του Ντίσελντορφ (βλ. δίπλα στη στήλη Συνημμένα αρχεία), η πρώτη επαφή έγινε τηλεφωνικά. Το τηλεφώνημα δέχτηκε ο Έλληνας Πρόξενος, Νικόλαος Πλεξίδας, ο οποίος ενημερώθηκε από τον κ. Μπόργιανς για τη λίστα και τον κάλεσε να συναντηθούν για να του την παραδώσει.
Ο κ. Πλεξίδας, όπως προκύπτει από τα πρακτικά του Προξενείου, απάντησε με μισόλογα και είπε ότι θα ενημερώσει την ελληνική κυβέρνηση και στην ουσία αρνήθηκε, όπως ο ίδιος αποκαλύπτει σε επιστολή του προς τον τότε υφυπουργό Οικονομικών Γιώργο Μαυραγάνη.
Ο κ. Μπόργιανς υπέστη το πρώτο σοκ. Σκέφθηκε μετά ότι μάλλον ο πρόξενος δεν κατάλαβε καλά περί τίνος πρόκειται και επανήλθε με γραπτό αίτημα, στις 14 Νοεμβρίου 2012.
Σε αυτό μάλιστα ανέφερε ότι η πρωτοβουλία του έχει και την υποστήριξη του τότε Ομοσπονδιακού υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Ούτε αυτό έκαμψε τις αντιστάσεις της τότε ελληνικής κυβέρνησης Σαμαρά – Βενιζέλου, η οποία δεν ήθελε να παραλάβει τις λίστες, για λόγους που η ίδια γνώριζε.
Η… ευγενική άρνηση
Η άρνηση της ελληνικής πλευράς, πάντως, ήταν… ευγενική, όπως μας λέει ο Πρόξενος Νικόλαος Πλεξίδας και σε συνεννόηση με τον Κώστα Μπούρα, που ήταν τότε (Νοέμβριος του 2012), διευθυντής του Πρωθυπουργικού Γραφείου του Αντώνη Σαμαρά. Αυτό προκύπτει ξεκάθαρα από την εμπιστευτική επιστολή που απέστειλε ο Πρόξενος Ν. Πλεξίδας προς τον τότε υφυπουργό Οικονομικών Γιώργο Μαυραγάνη στις 19/11/2012, στην οποία αναγράφει τα ακόλουθα:
«Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,
Στην συνέχεια τηλεφωνικών οδηγιών που έλαβα από τον κ. Κ. Μπούρα, απέρριψα ευγενικά προς τον Υπουργό Οικονομικών της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας κ. Dr. Walter-Botjans την πρότασή του για ενδεχόμενη συνεργασία στο γνωστό θέμα.
Ο κ. Dr. Walter Borjans επανήλθε σήμερα με επιστολή του, την οποία σας επισυνάπτω προς ενημέρωση και κατά την κρίση σας ενέργειες, σύμφωνα με την οποία η πρότασή του παραμένει ανοικτή ευελπιστώντας στη θετική ανταπόκριση της δικής μας κυβερνήσεως. Προς επίρρωση, μάλιστα, επικαλείται την υποστήριξη του Ομοσπονδιακού Υπουργού Δρα W. Schauble σε αυτή του την πρωτοβουλία.
Θα βρίσκομαι στη διάθεσή σας για κάθε νεώτερο δύναται προκύψει.»
Με τιμή
Νικόλαος Π. Πλεξούδας
Πληρεξούσιος Υπουργός Β’
Γενικός Πρόξενος».
Ωστόσο, από τα έγγραφα του Προξενείου του Ντίσελντορφ προκύπτει, ο πρόξενος ενημέρωνε σε τακτική βάση την ελληνική κυβέρνηση για την εξέλιξη της υπόθεσης και τις αποκαλύψεις των γερμανικών μέσων ενημέρωσης για την λίστα Μπόργιανς.
Τρέλα
Όλοι μπορούμε να φανταστούμε την κατάσταση του Βάλτερ Μπόργιανς, μετά την επικοινωνία του με τον Έλληνα πρόξενο. Να θέλει να παραδώσει στοιχεία για Έλληνες με δισεκατομμύρια καταθέσεων σε ελβετικές τράπεζες στην Ελλάδα μια χώρα χρεωκοπημένη και χωμένη βαθιά στα μνημόνια και η ελληνική πλευρά να μην τα θέλει!
Και όταν μάλιστα, ο ίδιος και οι γερμανικές αρχές, επιδόθηκαν σε ένα πολυετή αγώνα δρόμου, με πράκτορες, εξαγορές, δαπάνες εκατομμυρίων ευρώ και μία χώρα να μην θέλει να επωφεληθεί από μία λίστα και μάλιστα η οποία θα παραχωρείτο δωρεάν!
Τελικά, για να φτάσει η λίστα Μπόργιανς στις ελληνικές αρχές, χρειάστηκαν επιπλέον τρία χρόνια, που σημαίνει ότι χάθηκε και πολύτιμος χρόνος, στη διάρκεια του οποίου θα είχαν αποφύγει την παραγραφή αρκετές από τις υποθέσεις που περιλαμβάνονται σε αυτή.
Παραλήφθηκε μόλις το 2015!
Την λίστα παρέλαβε το ελληνικό υπουργείο Οικονομικών το 2015, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
Τα αποτελέσματα όμως θα μπορούσαν να είναι καλύτερα, όταν μάλιστα αποδεικνύεται ότι υπάρχει τεράστιο φορολογικό ενδιαφέρον. Ειδικότερα, μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2017, είχε αρχίσει ο έλεγχος σε 333 υποθέσεις. Ο έλεγχος ολοκληρώθηκε σε135 από αυτές και βεβαίωσε φόρους ύψους 115,3 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων εισπράχθηκαν 16,9 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι ο μέσος φόρος ανά υπόθεση φτάνει σε 854.212 ευρώ, και είναι ο υψηλότερος σε σχέση με τις άλλες λίστες. Στη λίστα Λαγκάρντ, ο μέσος φόρος είναι 725.978 ευρώ, στη λίστα Εμβασμάτων είναι 354.991 ευρώ και συνολικά από όλες τις λίστες διαμορφώνεται σε 475.200 ευρώ.
Είναι απαραίτητες όμως κάποιες διευκρινίσεις όπως:
• Αρκετοί από τους ευρισκόμενους στη λίστα (ή στις λίστες) έσπευσαν και υπέβαλαν δήλωση και αποκάλυψαν οικειοθελώς τα εισοδήματά τους οπότε δεν ελέγχθηκαν.
• Επίσης, δεν σημαίνει ότι, όλοι όσοι είναι στη λίστα έχουν παράνομο χρήμα. Αρκετοί απέδειξαν τη νομιμότητα της απόκτησής του και της φορολόγησής του οπότε επίσης ο έλεγχος δεν είχε κανένα φορολογικό αποτέλεσμα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, οι εισπράξεις από το παλαιό ληξιπρόθεσμο χρέος προς το Δημόσιο, στο πρώτο τρίμηνο του 2018, άγγιξε το 1 δισ. ευρώ. Ειδικότερα εισπράχθηκαν 985 εκατ. ευρώ (350 εκατ. ευρώ, τον Ιανουάριο, 358 εκατ. ευρώ, Φεβρουάριο και 277 εκατ. ευρώ τον Μάρτιο).
Στα προηγούμενα έτη εισπράχθηκαν: 2,28 δισ. ευρώ το 2017, 2,48 δις. ευρώ, το 2016, 1,64 δις. ευρώ, το 2015 και 1,56 δις. ευρώ, το 2014.
Αυτό σημαίνει ότι, εφόσον οι εισπράξεις συνεχιστούν με τον ίδιο ρυθμό, το τελικό αποτέλεσμα για το 2018 θα αυξηθεί εντυπωσιακά.
Η εξέλιξη αυτή αποδίδεται στους ελέγχους που περαιώθηκαν στις λίστες Μπόργιανς, Λαγκάρντ, Εμβασμάτων, αλλά και στην οικειοθελή αποκάλυψη, καθώς αρκετοί ευρισκόμενοι στις λίστες προσήλθαν στην εφορία και αποκάλυψαν οικειοθελώς τα κρυφά τους εισοδήματα, πληρώνοντας τον ανάλογο φόρο σε δόσεις.
