Λίγες ώρες πριν από την ευρωτουρκική Σύνοδο Κορυφής στη Βάρνα, ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν συνεχίζει να "ρίχνει λάδι στη φωτιά" και να ανεβάζει την ένταση, δυναμιτίζοντας εκ προοιμίου τις προσπάθειες προσέγγισης και εξεύρεσης λύσεων στα διμερή και περιφερειακά θέματα.
Με εμπρηστικές δηλώσεις, πολεμικές "κραυγές" και ρητορική νεο-οθωμανικού αναθεωρητισμού, "προειδοποιεί" φίλους και συμμέχους, απειλεί πραγματικούς ή υποτιθέμενους εχθρούς και θέτει εμμέσως θέμα αλλαγής του status quo στην περιοχή.
Το Σάββατο διακήρυξε σε ομιλία του στη Σαμψούντα του Πόντου ότι δεν τον δεσμεύουν τα τεχνητά σύνορα της Συνθήκης της Λωζάνης και ξεκινά να χαράσσει τα σύνορα της Μεγάλης Τουρκίας, όπως ορίζονται από τον τουρκικό «Όρκο του Έθνους», αρχής γενομένης από τη βορειοδυτική Συρία.
Ανεβάζοντας στα ύψη την ένταση των... πολεμικών ιαχών, ο Τούρκος πρόεδρος, περιέγραψε το όραμά του για το πώς θα ξαναγίνει μεγάλη η Τουρκία: Με... αιματοκύλισμα!
«Την μεγάλη (ισχυρή) Τουρκία οπωσδήποτε θα την οικοδομήσουμε. Αν χρειαστεί θα δώσουμε τις ζωές μας. Αν χρειαστεί θα πάρουμε ζωές!» είπε χαρακτηριστικά ο Τούρκος πρόεδρος, παραπέμποντας και στην πρόσφατη εισβολή τουρκικών δυνάμεων στη βορειοδυτική Συρία. «Δεν θα ξεχάσουμε τις πληγές που άνοιξαν στην καρδιά μας τα τεχνητά σύνορα που χάραξαν. Μετά το Αφρίν ξεκινά η ανάσταση».
Εμμεσο μήνυμα προς ξένους ηγέτες ήταν οι διαβεβαιώσεις του "σουλτάνου της Αγκυρας" ότι δεν μπλοφάρει και ότι δεν εξαπολύει φραστικά πυροτεχνήματα για εσωτερική κατανάλωση:
«Αυτοί που πιστεύουν πως οι παρατηρήσεις μου είναι μπλόφες ή άδεια ρητορική, θα δουν πως το λάθος τους είναι θανάσιμο. Οι δηλώσεις μου αντικατοπτρίζουν την αποφασιστικότητα της Τουρκίας, τις πολιτικές του κράτους και τα αισθήματα του λαού. Θα τα καταφέρουμε ή θα σκοτωθούμε», είπε. «Αν κάποιοι κάτω από τη μύτη μας επιμένουν, μας βάζουν το μαχαίρι στο λαιμό και προσπαθούν να κάνουν τις δικές τους δουλειές, τότε να ξέρουν ότι δεν υπολογίζουμε κανέναν».
Διαβάστε εκόμη:
Τσίπρας: Να σταματήσει η Τουρκία τις παράνομες ενέργειες στο Αιγαίο
ΠτΔ: Θα υπερασπιζόμαστε πάντοτε την κυριαρχία της πατρίδας μας και της ΕΕ
Το πλαίσιο των διεκδικήσεων
Ιδιαίτερα μετά την καταδίκη της τουρκικής επιθετικότητας από την πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, δείχνει ενοχλημένος και διατεθειμένος να τραβήξει το σκοινί, ακόμα και για λόγους εντυπώσεων.
Σύμφωνα με πληροφορίες διεθνών ΜΜΕ, ο Ερντογάν για λόγους τακτικής αλλά και ουσίας δεν κάνει πίσω από τις προκλητικές θέσεις που εξέφραζε όλο το τελευταίο διάστημα και προτίθεται να απαντήσει σε σκληρή γλώσσα, στις επικριτικές αναφορές της ΕΕ όπως καταγράφηκαν στα Συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής, για τις τουρκικές προκλήσεις.
Ο Τούρκος Πρόεδρος -σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες- αναμένεται να προτάξει τις θέσεις που η χώρα του καταθέτει ενώπιον της ΕΕ για χρόνια, για «νόμιμες διεκδικήσεις» στη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου. Επί τούτου θα έχει στη διάθεσή του συντεταγμένες που αναφέρονται σε περιοχή από την Πάφο, πλησίον του Ακάμα – οικόπεδο 6 της κυπριακής ΑΟΖ- και θα διεκδικήσει διασφάλιση των δικαιωμάτων των τουρκοκυπρίων.
Μοχλός πίεσης θα είναι το προσφυγικό, αφού όπως φαίνεται από το έγγραφο εργασίας που ετοίμασε το τουρκικό ΥΠΕΞ, η Αγκυρα θα διεκδικήσει:
- Επανενεργοποίηση της ενταξιακής της πορείας με ξεπάγωμα / άνοιγμα διαπραγματευτικών κεφαλαίων. Στο έγγραφο σημειώνει ότι ο Γιούνγκερ είναι δεσμευθεί στην τουρκική κυβέρνηση για προώθηση έξι διαπραγματευτικών κεφαλαίων που μπλοκάρει μονομερώς η Κυπριακή Δημοκρατία.
- Εφαρμογή των 7 ανεκπλήρωτων προαπαιτούμενων από σύνολο 72 κριτηρίων, για να αρθούν οι διατυπώσεις έκδοσης ευρωπαϊκών θεωρήσεων διαβατηρίων για ελεύθερη διακίνηση των Τούρκων πολιτών στην Ευρώπη.
- Προώθηση και αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης της Τουρκίας.
- Επίσπευση των διαδικασιών προς εκταμίευσης των κονδυλίων του δευτέρου πακέτου της βοήθειας ύψους 3 δις. ευρώ προς την Τουρκία για τους Σύρους πρόσφυγες με μεγαλύτερη ελαστικότητα στην εμπλοκή της Άγκυρας.
Διεθνείς αναλυτές θεωρούν ως ενδεικτικές τον προθέσεων και των σχεδιασμών του καθεστώτος Ερντογάν τις αναφορές του Τούρκου προέδρου στον περίφημο «Εθνικό Όρκο» (misak-I millî στα τουρκικά), ένα κείμενο με τη "σφραγίδα" του Κεμάλ Ατατούρκ, που απετέλεσε πολιτική παρακαταθήκη και σημείο αναφοράς για τους κεμαλιστές και τους εθνικιστές.
Ο «Εθνικός Όρκος» περιλαμβάνει κυρίως τους όρους - εδαφικούς κλπ - υπό τους οποίους η ηττημένη στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο Οθωμανιική Αυτοκρατορία (και μετέπειτα Τουρκία) θα δεχόταν να υπογράψει συνθήκη ειρήνης.Ειχε καταρτισθεί σε δύο Εθνικά Συνέδρια που έγιναν στο Ερζερούμ (Ιούλιος-Αύγουστος 1919) και στη Σεβάστεια (Σεπτέμβριος 1919), όταν ο Κεμάλ προσπαθούσε να οργανώσει την αντίσταση εναντίον κυρίως των Ελλήνων στην Μικρά Ασία.
Ο Ερντογάν τονίζει τώρα ότι «αποτελεί την σιδερένια γροθιά του έθνους, την κύρια αρχή η οποία διέπει την ανεξαρτησία μας μέσα στις δέλτους της ιστορίας».
Όι έξι όροι που θέτει το κείμενο είναι ξεκάθαροι:
1. Το μέλλον των περιοχών με αραβική πλειοψηφία τις οποίες κατέλαβαν οι δυνάμεις της Αντάντ (Αγγλία-Γαλλία κυρίως) με την ανακωχή του Μούδρου (συμφωνία που έθετε την Όθωμανική Αυτοκρατορία εκτός πολέμου το 1918) θα αποφασιστεί με δημοψήφισμα.
Όι περιοχές οι οποίες δεν βρίσκονταν υπό την κατοχή των συμμάχων την περίοδο της υπογραφής της εκεχειρίας και είχαν τουρκική-μουσουλμανική πλειοψηφία αποτελούν την πατρίδα του τουρκικού έθνους.
2. Το μέλλον των περιοχών του Καρς, Αρνταχάν και Βατούμ θα καθοριστεί με δημοψήφισμα.
3. Το καθεστώς της περιοχής της Δυτικής Θράκης θα καθοριστεί με την ψήφο του λαού.
4. Θα πρέπει να εξασφαλιστεί η ασφάλεια της Κωνσταντινουπόλεως, και της θάλασσας του Μαρμαρά.
Το καθεστώς ελεύθερης διακίνησης προϊόντων καθώς οι μεταφορές μέσω των Στενών του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων θα καθοριστεί μεταξύ της Τουρκίας και των άλλων ενδιαφερομένων κρατών.
5. Τα δικαιώματα των μειονοτήτων θα εξασφαλιστούν με βάση την αμοιβαιότητα των δικαιωμάτων των μουσουλμανικών μειονοτήτων στις γειτονικές χώρες.
6. Με στόχο την ανάπτυξη της χώρας σε κάθε επίπεδο θα πρέπει να εξασφαλιστεί η ελευθερία και η ανεξαρτησία της, κάτι που θα επιτευχθεί με την άρση κάθε εμποδίου στο οικονομικό, πολιτικό και δικαϊκό πεδίο.
Είναι πρφανές ότι η Τουρκία δεν ξεκαθαρίζει ποιες περιοχές με αραβική πλειονότητα δέχεται να αποκοπούν από τον κρατικό κορμό της, κι ως κε τούτου θεωρητικά χώρες όπως το Ιράκ και η Συρία θα μπορούσαν να υπαχθούν ξανά υπό τον έλεγχό της.
Επίσης θεωρεί ότι την ημέρα της ανακωχής του Μούδρου (31 Όκτωβρίου 1918) ως ημέρα κατά την οποία ορίζονται de facto τα σύνορα της, ειδικά εκείνα στην ανατολή (Ιράκ) και τον νότο (Συρία).
Και αυτό είναι και το επιχείρημα στο οποίο βασίζονται οι τοποθετήσεις του Τούρκου προέδρου αφού η Τουρκία φαίνεται να «παρέδωσε» περιοχές στους συμμάχους μετά την ανακωχή, κάτι το οποίο δεν θεωρεί πως έχασε με πόλεμο και ως εκ τούτου θα πρέπει να ανακτήσει, αφού την ώρα της ανακωχής βρίσκονταν υπό Όθωμανικό έλεγχο.
Τέλος, η αναφορά για την Δυτική Θράκη δεν αφήνει καμία αμφιβολία πως η Τουρκία επιδιώκει τη μεταφορά της χερσαίας οριογραμμής με την Ελλάδα από τον ποταμό Εβρο στον ποταμό Νέστο.
