Πέντε χώρες, μεταξύ των οποίων ο Καναδάς, η Κίνα, η Ιαπωνία, το Μεξικό και η Ελβετία, μαζί με την Ευρωπαϊκή Ένωση, κάλεσαν την κυβέρνηση Τραμπ να απόσχει από την επιβολή νέων δασμών ασφαλείας στις εισαγωγές εμπορικών αεροσκαφών και ανταλλακτικών, σύμφωνα με έγγραφα που δόθηκαν στη δημοσιότητα.
Αεροπορικές εταιρείες και βιομηχανίες αεροναυπηγικής πιέζουν τον Αμερικανό πρόεδρο να αποκαταστήσει το καθεστώς αδασμολόγητων συναλλαγών που προβλεπόταν στη Συμφωνία Πολιτικών Αεροσκαφών του 1979, η οποία είχε συμβάλει σε ετήσιο εμπορικό πλεόνασμα 75 δισ. δολαρίων για τη βιομηχανία των ΗΠΑ.
Η Boeing επικαλέστηκε την πρόσφατη εμπορική συμφωνία με τη Βρετανία, που διασφαλίζει την αδασμολόγητη μεταχείριση αεροσκαφών και εξαρτημάτων. «Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να εξασφαλίσουν την αδασμολόγητη μεταχείριση εμπορικών αεροσκαφών και ανταλλακτικών σε κάθε εμπορική συμφωνία που διαπραγματεύονται, όπως έπραξαν με το Ηνωμένο Βασίλειο», ανέφερε σε κατάθεσή της στο υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ.
Τα έγγραφα περιλαμβάνουν ανησυχίες όχι μόνο από εταιρείες, αλλά και από κρατικές αρχές. Το Μεξικό, για παράδειγμα, εξήγαγε το 2024 ανταλλακτικά αεροσκαφών αξίας 1,45 δισ. δολαρίων στις ΗΠΑ, ποσό που αντιστοιχεί μόλις στο 10% της συνολικής του παραγωγής. Η Ε.Ε από την πλευρά της, ανέφερε πως εισήγαγε αεροσκάφη από τις ΗΠΑ αξίας 12 δισ. δολαρίων και εξήγαγε προς αυτές 8 δισ.
Η αμερικανική κυβέρνηση ξεκίνησε τον Μάιο έρευνα στο πλαίσιο του άρθρου 232 για την εθνική ασφάλεια, με αντικείμενο τις εισαγωγές εμπορικών αεροσκαφών, κινητήρων και ανταλλακτικών. Το πόρισμα αυτής της έρευνας μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την επιβολή ακόμα υψηλότερων δασμών.
«Καμία χώρα ή περιφέρεια δεν θα πρέπει να στηρίζει την ανάπτυξη της εγχώριας αεροναυπηγικής της βιομηχανίας με την καταστολή του ξένου ανταγωνισμού», ανέφερε η κινεζική κυβέρνηση.
Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει ήδη επιβάλει δασμούς 10% σχεδόν σε όλες τις εισαγωγές αεροσκαφών και εξαρτημάτων. Η Ε.Ε προειδοποίησε ότι θα εξετάσει τα δικά της αντίμετρα για «να διασφαλίσει συνθήκες ισότιμου ανταγωνισμού».
Οι κίνδυνοι από νέους δασμούς δεν περιορίζονται σε επίπεδο κυβερνήσεων. Η Delta Air Lines και εμπορικές ενώσεις του κλάδου προειδοποίησαν πως τέτοιες κινήσεις απειλούν να αυξήσουν τις τιμές των εισιτηρίων, να πλήξουν την ασφάλεια των πτήσεων και να αποσταθεροποιήσουν τις αλυσίδες εφοδιασμού.
Ο CEO της Airbus Americas, Ρόμπιν Χέις, σχολίασε: «Οι υφιστάμενοι δασμοί θέτουν σε κίνδυνο την εγχώρια παραγωγή εμπορικών αεροσκαφών στις ΗΠΑ. Δεν είναι ρεαλιστικό ή λογικό να δημιουργηθεί 100% εγχώρια αλυσίδα εφοδιασμού σε καμία χώρα σήμερα».
Η Boeing αντέτεινε πως έχει ήδη αυξήσει το ποσοστό εξαρτημάτων αμερικανικής προέλευσης στα νέα της αεροσκάφη, με τα μοντέλα 737 MAX 10 και 777X να έχουν «άνω του 88%» εγχώριο περιεχόμενο.
Από την άλλη, το συνδικάτο United Auto Workers, που εκπροσωπεί 10.000 εργαζόμενους στον αεροδιαστημικό τομέα, τάχθηκε υπέρ των δασμών και ποσοστώσεων στην εγχώρια παραγωγή, επισημαίνοντας πως η απασχόληση στον κλάδο έχει μειωθεί από 850.000 το 1990 σε 510.000 το 2024.
Αντίθετη άποψη εξέφρασε η JetBlue, σημειώνοντας πως η εμπορική πολιτική θα πρέπει «να ενισχύει και όχι να αποσταθεροποιεί τα δοκιμασμένα συστήματα που διατηρούν τα αεροσκάφη ασφαλή και τις τιμές προσιτές».
