Με αφορμή τις πρόσφατες φωνές από την Ευρώπη που ζητούν την έξοδο της χώρας μας από την ζώνη Σένγκεν, την τρίμηνη διορία από την Κομισιόν προς τη χώρα μας προκειμένου να μπορέσει να ελέγξει τα σύνορά της από τις προσφυγικές ροές, αλλά και τις προειδοποιήσεις ότι τα άλλα μέλη της ζώνης ελεύθερης μετακίνησης θα κλείσουν τα σύνορά τους με την χώρα μας, αξίζει να αναφερθεί τι ακριβώς είναι η Συνθήκη Σένγκεν, τι προβλέπει για τα μέλη και ποιες θα είναι οι επιπτώσεις από το ενδεχόμενο μιας προσωρινής εξόδου, τόσο για την ίδια τη χώρα, όσο και και για την ευρωπαϊκή συνοχή και οικονομία.
Αρχικά, οι χώρες που είναι μέλη της Σένγκεν, παύουν να διενεργούν συνοριακούς ελέγχους στα εσωτερικά τους σύνορα, δηλαδή στα σύνορα μεταξύ δύο κρατών που ανήκουν στον χώρο Σένγκεν.
Ακόμη, διενεργούν εναρμονισμένους ελέγχους, με σαφώς καθορισμένα κριτήρια, δηλαδή στα σύνορα μεταξύ ενός κράτους που ανήκει στον χώρο Σένγκεν και ενός κράτους που δεν ανήκει στον χώρο Σένγκεν. Αυτό σημαίνει ότι τόσο οι πολίτες της ΕΕ όσο και οι υπήκοοι τρίτων χωρών μπορούν να ταξιδεύουν ελεύθερα εντός του χώρου Σένγκεν και ελέγχονται μόνο όταν περνούν εξωτερικά σύνορα.
Επιπλέον, για τη διασφάλιση της ασφάλειας εντός του χώρου Σένγκεν, ενισχύθηκαν η συνεργασία και ο συντονισμός μεταξύ των αστυνομικών υπηρεσιών και των δικαστικών αρχών.
Το χρονικό της Συνθήκης:
Η συνεργασία Σένγκεν ενσωματώθηκε στο δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τη συνθήκη του Αμστερνταμ, το 1997.
Στις 14 Ιουνίου 1985 υπογράφηκε η πρώτη συμφωνία μεταξύ των ιδρυτικών μελών.
Η Σένγκεν, πέραν της ελεύθερης διακίνησης ατόμων (τουριστών, επιχειρηματιών, καταναλωτών), διασφαλίζει την ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων στη ζώνη των 26 χωρών που την απαρτίζουν (Βέλγιο, Τσεχία, Δανία, Γερμανία, Εσθονία, Ελλάδα, Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Ουγγαρία, Μάλτα, Κάτω Χώρες, Αυστρία, Πολωνία, Πορτογαλία, Σλοβακία, Σλοβενία, Φινλανδία και Σουηδία, Ισλανδία, Λιχτενστάιν, Νορβηγία και Ελβετία). Αυτό σημαίνει ότι οι όποιοι περιορισμοί επιβληθούν σε κάποια χώρα, συνεπάγονται και άλλα κόστη.
Επίσης, η επαναφορά των ελέγχων στα σύνορα θα επαναφέρει τη γραφειοκρατία με αποτέλεσμα τα εμπορικά φορτηγά να αναγκάζονται να σχηματίζουν ουρές, περιμένοντας να ελεγχθούν τα έγγραφα και τα φορτία τους.
Για τη Γερμανία μόνο (της οποίας η οικονομία βασίζεται κυρίως στις εξαγωγές), έχει υπολογιστεί grosso modo ότι το κόστος από την κατάρρευση της ζώνης Σένγκεν θα άγγιζε τα 10 δισ. ευρώ ετησίως.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι από τα 218 εκατ. ταξίδια που έκαναν οι πολίτες της ΕΕ εντός της Ένωσης το 2013, τα 25 εκατ. ήταν για «μπίζνες», ενώ συνολικά κάθε χρόνο κυκλοφορούν ελεύθερα εντός της ζώνης Σένγκεν εμπορεύματα αξίας περίπου 2,8 τρισ. ευρώ.